Madde Detay

Ecrî'nin ne zaman ve nerede doğduğu bilinmemektedir. Hayatı hakkında kesin ve teferruatlı bilgi bulunmamaktadır. Prof. Fuad Köprülü, İkdam’da yayımladığı bir makalesinde Ecrî’nin Mısırlı olduğundan bahsetmektedir. Sadettin Nüzhet Ergun da özel kütüphanesinde bulunan bir mecmuadaki Ecrî adına kayıtlı olan iki destana dayanarak onun Mısırlı olmadığını ancak uzun müddet Mısır’da yaşadığını söylemektedir. Ecrî’nin Mehmet Ali Paşa’nın vefatından, yani 1849 yılından sonra Mısır’da bulunduğunu yazdığı destandan da anlamaktayız (Ergun 1935–1945: 1207’den alıntılayan Turan 2002: 246). Ergun, Ecrî’nin aruz ve hece vezniyle epeyce şiir kaleme aldığını ve oldukça kudretli bir saz şairi olduğunu söylenmiştir (1935-1945: 1207).

Ecrî’nin Ankara Maarif Kütüphanesi'nde A I 4/53 numaralı mecmûada “Der Beyân-ı Dîvân-ı Ecrî Baba” adında yüz sahifelik bir divançesi vardır. Ecrî’nin bu eserinde sadece aruzla yazdığı şiirler mevcuttur. Dîvân'ı hakkında iki ayrı yüksek lisans çalışması yapılmıştır (Aykanat 2011; Devrim 2011). Sadettin Nüzhet Ergun da elindeki bazı mecmualarda Ecrî’nin hece vezniyle yazılmış epeyce manzumesi olduğunu söylemektedir. Ergun, Türk Şairleri (1935–1945: 1207) adlı eserinde Ecrî’ye ait iki destan, bir koşma, bir semaî ve bir kalenderî şiire yer vermiştir.

Aykanat, Timuçin (2011). Ecri Divanı: İnceleme-metin-sadeleştirme. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.

Devrim, Melis (2011). Ecrî Divanı (İnceleme-metin). Yüksek Lisans Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi.

Ecrî, Der Beyân-ı Dîvân-ı Ecrî Baba. Ankara Maarif Kütüphanesi'nde A I 4/53 numaralı mecmua.

Ergun, S. Nüzhet (1935-1945). Türk Şairleri. C. 3. İstanbul: Zaman Basımevi.

Turan, Fatma Ahsen (2002). "Ecri", Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 3. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay. 246.

 

Destan

Mısır beldesinin vasfın eyleyim

Gayetle eşreftir mekân-ı Mısır

Nice Ehl-i Beyt’in hâlin söyleyim

Medfûn olmuş kalmış iskân-ı Mısır

 

Hazret-i Hüseyn’e oluruz kurban

Nesl-i zât-ı pâki Halîlü’r- Rahman

Resul ü Peygamber ceddi âlîşan

Şehîd-i Kerbelâ gılmân-ı Mısır

 

Hazret-i Zeyneb’dir ol bint-i merdan

Şübbâkinden gelür rîh-i pür cinan

Görünce dîdeler hep olur rûşan

Berk iletir kalbe nûrân-ı Mısır

 

Hazret-i Nefîse Sikkîne Ayşe

Anların her biri tutmuş bir köşe

Ziyâret kıldıkça kalmaz endişe

Nûr ile gark olmuş her yan-ı Mısır

 

İmâmı Şâfiî anda Mâlikî

Derûn-i gönülden eyle idrâki

Salât-ı şerifle meşgul sâliki

Tecvid üzre okur Kur’an’ı Mısır

 

Kal’e câmi’ içre çalar saati

Dembedem kılınur namâzı vaktı

Mehmed Ali Paşa sâhib-i zâtı

Yatar derûnunda sultân-ı Mısır

 

Dürlü meyva ile bâğ u eşcarı

Deryâ gibi akar mubârek carı

Reng ü elvan ile çarşı pazarı

Meta’ı ziynette seyrân-ı Mısır

 

Hazret-i Abbas’tır Resulün ammi

Anda hatim oldu tefsir kelâmi

İskenderiye’de kabr-i tamamı

Câmi’-i kebir’de mihmân-ı Mısır

 

Ergun, S. Nüzhet (1935-1945). Türk Şairleri. C. 3 İstanbul: Zaman Basımevi. 1208.

 

Koşma

Gonca-i vuslata ermeyenlerin

İşi bülbül gibi zâr olur gider

Hakikat râhına girmeyenlerin

Dünyası başına dar olur gider

 

Bilmeyen âlemde o gonca lebi

Eyvah diyüp geçer rûz ile şebi

Çıkamaz taşraya semender gibi

Ateş-i hicranla nâr olur gider

 

Âşıklar dolaşır gezer ekseri

Dost yoluna koyar can ile seri

Enelhak diyenin ey Âşık Ecrî

Yolı Mansur gibi dâr olur gider

Ergun, S. Nüzhet (1935-1945). Türk Şairleri. C. 3 İstanbul: Zaman Basımevi. 1208-1209.