Madde Detay
EDÂYÎ, Receb Efendi
(d. ?/? - ö. 1057/1647/48)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbulludur. Asıl adı Receb Efendi’dir. Molla Ahmed Efendi’den mülazım olduktan sonra bazı şehirlerde kadılık yaptı (Zavotçu 2009: 87; Çapan 2005: 67). 1057/1647-48 yılında ölmüştür (Abdulkadiroğlu 1999: 9; Çapan 2005: 67). Hayatı hakkında eldeki bilgiler sınırlıdır.
Edâyî’nin bilinen tek eseri, Dîvân’ıdır (Çapan 2005: 67). Şair, Farsçasının mükemmelliği, yazdığı tahmisler ve tarihlerinin güzelliğiyle tanınmıştır (Zavotçu 2009: 87).
Kaynakça
Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ, Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.
Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî: Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay.
Ergun, Sadettin Nüzhet (1936). Türk Şairleri. C. 3. İstanbul.
İpekten, Halûk, M. İsen, R.Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.
Zavotçu, Gencay (hzl.)(2009). Zehr-i Mâr-zâde Seyyid Mehmet Rızâ, Hayatı, Eserleri, Edebî Kişiliği ve Tezkiresi. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83506/zehr-i-mrzade-seyyid-mehmed-riza---tezkire-i-riza.html. [erişim tarihi: 05.12.2013].
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLANYayın Tarihi: 06.12.2013Güncelleme Tarihi: 25.11.2020Eserlerinden Örnekler
Sultan Ahmed’in Gazelini Tahmis
Yine nev-rûz ile müjde irişdi zevk hengâmı
Sunar sâkî-i devrân gör seher mihriyle bir câmı
Nisâr eyler zamân bezm-i zemîne berg-i bâdâmı
Bahâr oldukda diller açılup bulsa n’ola kâmı
Rebî’ oldı Habîb-i Ekremün mevlûdı eyyâmı
Nedir ‘âşık dem-â-dem derd ile âh-ı sehergâhun
Nedendür sad hezârân nâle-i şeb-gîr-i cânkâhun
Degüldür kehkeşân sahn-ı felekde râhdur râhun
Feleklerünle germ oldı mey-i ‘aşkıyla ol mâhun
Anun mihriyle ‘arz itmekde her gün bir tolu câmı
Seher gel tekye-i gülzâra tevhîd itmege cânâ
Gülistân Mesnevî murgân okurlar Ma‘nevî gûyâ
Hezârân Şems ‘aşk ile döner mânend-i Mevlânâ
Mesîhâ mürdeler ecsâmın ihyâ eyledi ammâ
İder ihyâ-yı ervâh kılup ol hazretün nâmı
Göre câm-ı güli gülzârda gayret-dih-i Cemdür
Bahâr-ı hüsn-i meh-rûyân gibi hem şâd u hurremdür
Zülâl-i la‘l-i cânân bu dil-i mecrûhuma emdür
Bizüm bayramımuz şems-i risâlet togdugı gündür
Cihâna gösterür bir yirde nev-rûz ile bayrâmı
Ne yüzden benzer âyâ mihr ü meh bilsen diyü yârı
Hicâb ile geçer gördükçe yere tal‘at-i yârı
Münevver kıldı âfâkı ser-â-ser mihr-i envârı
Beni pervâneye döndürdi şevk-i şem‘-i ruhsârı
Giderdi neşve-i ‘aşkı gönülden sabr u ârâmı
Teveccüh eyleyüp dergâh-ı Hakdan budur ümmîdüm
Revân-ı enbiyâ vü evliyâdan budur ümmîdüm
Tevekkül eyledüm dâ’im Hudâdan budur ümmîdüm
O sultânun yüzi suyına Hak’dan budur ümîdüm
Zamânumda muzaffer eyleye a‘lâm-ı İslâm’ı
Recâ vü sâdıkum var gerçi isyânum katı bî-had
Hidâyet-bahş ola bana Edâyî gün gibi ol had
Ümîdüm var kıyâmetde ki sâye bahş ola ol kad
O sultân-ı kerîme bende-i dil-dâdedür Ahmed
İder icrâ-yı sünnetle aaa ta‘zîm ü ikrâmı
(Ergun, Sadettin Nüzhet (1936). Türk Şairleri. C. 3. İstanbul. 1211.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 06.12.2013Güncelleme Tarihi: 25.11.2020Eserlerinden Örnekler
Sultan Ahmed’in Gazelini Tahmis
Yine nev-rûz ile müjde irişdi zevk hengâmı
Sunar sâkî-i devrân gör seher mihriyle bir câmı
Nisâr eyler zamân bezm-i zemîne berg-i bâdâmı
Bahâr oldukda diller açılup bulsa n’ola kâmı
Rebî’ oldı Habîb-i Ekremün mevlûdı eyyâmı
Nedir ‘âşık dem-â-dem derd ile âh-ı sehergâhun
Nedendür sad hezârân nâle-i şeb-gîr-i cânkâhun
Degüldür kehkeşân sahn-ı felekde râhdur râhun
Feleklerünle germ oldı mey-i ‘aşkıyla ol mâhun
Anun mihriyle ‘arz itmekde her gün bir tolu câmı
Seher gel tekye-i gülzâra tevhîd itmege cânâ
Gülistân Mesnevî murgân okurlar Ma‘nevî gûyâ
Hezârân Şems ‘aşk ile döner mânend-i Mevlânâ
Mesîhâ mürdeler ecsâmın ihyâ eyledi ammâ
İder ihyâ-yı ervâh kılup ol hazretün nâmı
Göre câm-ı güli gülzârda gayret-dih-i Cemdür
Bahâr-ı hüsn-i meh-rûyân gibi hem şâd u hurremdür
Zülâl-i la‘l-i cânân bu dil-i mecrûhuma emdür
Bizüm bayramımuz şems-i risâlet togdugı gündür
Cihâna gösterür bir yirde nev-rûz ile bayrâmı
Ne yüzden benzer âyâ mihr ü meh bilsen diyü yârı
Hicâb ile geçer gördükçe yere tal‘at-i yârı
Münevver kıldı âfâkı ser-â-ser mihr-i envârı
Beni pervâneye döndürdi şevk-i şem‘-i ruhsârı
Giderdi neşve-i ‘aşkı gönülden sabr u ârâmı
Teveccüh eyleyüp dergâh-ı Hakdan budur ümmîdüm
Revân-ı enbiyâ vü evliyâdan budur ümmîdüm
Tevekkül eyledüm dâ’im Hudâdan budur ümmîdüm
O sultânun yüzi suyına Hak’dan budur ümîdüm
Zamânumda muzaffer eyleye a‘lâm-ı İslâm’ı
Recâ vü sâdıkum var gerçi isyânum katı bî-had
Hidâyet-bahş ola bana Edâyî gün gibi ol had
Ümîdüm var kıyâmetde ki sâye bahş ola ol kad
O sultân-ı kerîme bende-i dil-dâdedür Ahmed
İder icrâ-yı sünnetle aaa ta‘zîm ü ikrâmı
(Ergun, Sadettin Nüzhet (1936). Türk Şairleri. C. 3. İstanbul. 1211.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 25.11.2020Eserlerinden Örnekler
Sultan Ahmed’in Gazelini Tahmis
Yine nev-rûz ile müjde irişdi zevk hengâmı
Sunar sâkî-i devrân gör seher mihriyle bir câmı
Nisâr eyler zamân bezm-i zemîne berg-i bâdâmı
Bahâr oldukda diller açılup bulsa n’ola kâmı
Rebî’ oldı Habîb-i Ekremün mevlûdı eyyâmı
Nedir ‘âşık dem-â-dem derd ile âh-ı sehergâhun
Nedendür sad hezârân nâle-i şeb-gîr-i cânkâhun
Degüldür kehkeşân sahn-ı felekde râhdur râhun
Feleklerünle germ oldı mey-i ‘aşkıyla ol mâhun
Anun mihriyle ‘arz itmekde her gün bir tolu câmı
Seher gel tekye-i gülzâra tevhîd itmege cânâ
Gülistân Mesnevî murgân okurlar Ma‘nevî gûyâ
Hezârân Şems ‘aşk ile döner mânend-i Mevlânâ
Mesîhâ mürdeler ecsâmın ihyâ eyledi ammâ
İder ihyâ-yı ervâh kılup ol hazretün nâmı
Göre câm-ı güli gülzârda gayret-dih-i Cemdür
Bahâr-ı hüsn-i meh-rûyân gibi hem şâd u hurremdür
Zülâl-i la‘l-i cânân bu dil-i mecrûhuma emdür
Bizüm bayramımuz şems-i risâlet togdugı gündür
Cihâna gösterür bir yirde nev-rûz ile bayrâmı
Ne yüzden benzer âyâ mihr ü meh bilsen diyü yârı
Hicâb ile geçer gördükçe yere tal‘at-i yârı
Münevver kıldı âfâkı ser-â-ser mihr-i envârı
Beni pervâneye döndürdi şevk-i şem‘-i ruhsârı
Giderdi neşve-i ‘aşkı gönülden sabr u ârâmı
Teveccüh eyleyüp dergâh-ı Hakdan budur ümmîdüm
Revân-ı enbiyâ vü evliyâdan budur ümmîdüm
Tevekkül eyledüm dâ’im Hudâdan budur ümmîdüm
O sultânun yüzi suyına Hak’dan budur ümîdüm
Zamânumda muzaffer eyleye a‘lâm-ı İslâm’ı
Recâ vü sâdıkum var gerçi isyânum katı bî-had
Hidâyet-bahş ola bana Edâyî gün gibi ol had
Ümîdüm var kıyâmetde ki sâye bahş ola ol kad
O sultân-ı kerîme bende-i dil-dâdedür Ahmed
İder icrâ-yı sünnetle aaa ta‘zîm ü ikrâmı
(Ergun, Sadettin Nüzhet (1936). Türk Şairleri. C. 3. İstanbul. 1211.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Sultan Ahmed’in Gazelini Tahmis
Yine nev-rûz ile müjde irişdi zevk hengâmı
Sunar sâkî-i devrân gör seher mihriyle bir câmı
Nisâr eyler zamân bezm-i zemîne berg-i bâdâmı
Bahâr oldukda diller açılup bulsa n’ola kâmı
Rebî’ oldı Habîb-i Ekremün mevlûdı eyyâmı
Nedir ‘âşık dem-â-dem derd ile âh-ı sehergâhun
Nedendür sad hezârân nâle-i şeb-gîr-i cânkâhun
Degüldür kehkeşân sahn-ı felekde râhdur râhun
Feleklerünle germ oldı mey-i ‘aşkıyla ol mâhun
Anun mihriyle ‘arz itmekde her gün bir tolu câmı
Seher gel tekye-i gülzâra tevhîd itmege cânâ
Gülistân Mesnevî murgân okurlar Ma‘nevî gûyâ
Hezârân Şems ‘aşk ile döner mânend-i Mevlânâ
Mesîhâ mürdeler ecsâmın ihyâ eyledi ammâ
İder ihyâ-yı ervâh kılup ol hazretün nâmı
Göre câm-ı güli gülzârda gayret-dih-i Cemdür
Bahâr-ı hüsn-i meh-rûyân gibi hem şâd u hurremdür
Zülâl-i la‘l-i cânân bu dil-i mecrûhuma emdür
Bizüm bayramımuz şems-i risâlet togdugı gündür
Cihâna gösterür bir yirde nev-rûz ile bayrâmı
Ne yüzden benzer âyâ mihr ü meh bilsen diyü yârı
Hicâb ile geçer gördükçe yere tal‘at-i yârı
Münevver kıldı âfâkı ser-â-ser mihr-i envârı
Beni pervâneye döndürdi şevk-i şem‘-i ruhsârı
Giderdi neşve-i ‘aşkı gönülden sabr u ârâmı
Teveccüh eyleyüp dergâh-ı Hakdan budur ümmîdüm
Revân-ı enbiyâ vü evliyâdan budur ümmîdüm
Tevekkül eyledüm dâ’im Hudâdan budur ümmîdüm
O sultânun yüzi suyına Hak’dan budur ümîdüm
Zamânumda muzaffer eyleye a‘lâm-ı İslâm’ı
Recâ vü sâdıkum var gerçi isyânum katı bî-had
Hidâyet-bahş ola bana Edâyî gün gibi ol had
Ümîdüm var kıyâmetde ki sâye bahş ola ol kad
O sultân-ı kerîme bende-i dil-dâdedür Ahmed
İder icrâ-yı sünnetle aaa ta‘zîm ü ikrâmı
(Ergun, Sadettin Nüzhet (1936). Türk Şairleri. C. 3. İstanbul. 1211.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ZEKÂ'Î, Şeyh Mustafa Efendi | d. ? - ö. 1812-1813 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | MUHTÂRÎ, Emir Hâşim-zâde/Hâşimî-zâde Seyyid Ahmed Muhtar Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Sabahattin Teoman | d. 1 Nisan 1914 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ZEKÂ'Î, Şeyh Mustafa Efendi | d. ? - ö. 1812-1813 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | MUHTÂRÎ, Emir Hâşim-zâde/Hâşimî-zâde Seyyid Ahmed Muhtar Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Sabahattin Teoman | d. 1 Nisan 1914 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ZEKÂ'Î, Şeyh Mustafa Efendi | d. ? - ö. 1812-1813 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | MUHTÂRÎ, Emir Hâşim-zâde/Hâşimî-zâde Seyyid Ahmed Muhtar Efendi | d. ? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Sabahattin Teoman | d. 1 Nisan 1914 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | ZEKÂ'Î, Şeyh Mustafa Efendi | d. ? - ö. 1812-1813 | Meslek | Görüntüle |
11 | MUHTÂRÎ, Emir Hâşim-zâde/Hâşimî-zâde Seyyid Ahmed Muhtar Efendi | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Sabahattin Teoman | d. 1 Nisan 1914 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | ZEKÂ'Î, Şeyh Mustafa Efendi | d. ? - ö. 1812-1813 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | MUHTÂRÎ, Emir Hâşim-zâde/Hâşimî-zâde Seyyid Ahmed Muhtar Efendi | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Sabahattin Teoman | d. 1 Nisan 1914 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | ZEKÂ'Î, Şeyh Mustafa Efendi | d. ? - ö. 1812-1813 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | MUHTÂRÎ, Emir Hâşim-zâde/Hâşimî-zâde Seyyid Ahmed Muhtar Efendi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Sabahattin Teoman | d. 1 Nisan 1914 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |