EMRAH MAHZUNİ

(d. 10.03.1964 / ö. -)
taksici
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Âşık Mahzuni Şerif'in oğlu olan âşık, babası orduda asker iken 10 Mart 1964'te Nevşehir'de doğmuştur. Dört yaşında iken annesi ve babasının ayrılması nedeniyle on üç yaşına kadar babaanne ve dedesinin yanında kalır. İlkokulu babasının köyü Berçenek’te bitiren Emrah Mahzuni ortaokulu okumak üzere Gaziantep'e babasının yanına gider. Ancak ortaokul ikinci sınıfta iken Ankara'ya annesinin yanına gider. Annesi onu Ankara'da sanayide oto kaportacısı olarak işe verir. Annesinin yanında kalmak istemeyen Emrah Mahzuni sanayide arabaların içinde kalır. Ferhat Mahzuni isminde konuşma engelli bir de kardeşi vardır. Emrah Mahzuni bu bağlamda babası ve ailesinin hayatı yazılırken, ortaya konulan biyografik çalışmalarda kendisinin ve kardeşlerinin çektiği sıkıntıların görmezlikten gelinmesi konusunda serzenişte bulunur (www.emrahmahzuni.com.tr).

Kayseri Sarıkız Dallıkavak köyünden Haydar Bayrak, ona sahip çıkar. Askere gidene kadar Haydar Bayrak kendisiyle ilgilenir. Askerden geldikten sonra uzun bir süre Ankara’da taksicilik yapar. 21 Kasım 1987'de halk ozanı İsmail İpek'in kızı Hatice İpek ile evlenir. Bu evlilikten Aslı ve Berfin adında iki kızı olur. Âşık Emrah Mahzuni, 1989 yılında Çankaya Belediyesinde işe girer ve hâlen aynı yerde çalışmaya devam etmektedir (www.emrahmahzuni.com.tr).

Emrah Mahzuni, babasından ve babasının çevresinden aldığı ilhamla ya da kendi tabiriyle "feyiz" ile halk ozanlığı geleneğini sürdürür. Bu süreçte on albüm çıkaran Emrah Mahzuni’nin güftelerinde zengin Alevi-Bektaşi geleneğinin izleri görülür. Âşıklık ve ozanlık rengini almak istediğini vurgulayan Emrah Mahzuni, eleştiriye açık bir kişilik olduğunu Hacı Bektaş-ı Veli'ye ait olduğunu belirttiği şu sözle ifade eder: "Eleştiri açık bir sınavdır" (Mahzuni 2018). Başka platformlarda sıkça kullandığı “Herkes reyinde hürdür” sözü de ondaki bu düşünceyi destekler niteliktedir. Konserlerde ve albümlerinde babasının deyişlerine yer veren Emrah Mahzuni sadece tasavvufi nitelikte söylemlerle sınırlı kalmaz. Tıpkı babası gibi devrinin sosyal siyasi ve ekonomik şartlarına değinen taşlamalar da söyler. Özellikle yoksulluk, işçi sınıfının problemleri gibi konulara değinen Emrah Mahzuni, babasından aldığı ilhamla sık sık birlik beraberlik vurgusu da yapar. Barışın, birliğin ve beraberliğin önemini sürekli işleyen ozan, sosyal konulara toplumsal gerçekçi bir üslupla yaklaşır. Sosyoekonomik bir konuyu ve yoksulluğu işleyen “Bulgur ile tarhana” şiiri bahsi edilen bu türdeki şiirlere en güzel örnektir. Emrah Mahzuni 2000'li yılların başında babasının vefatı sonrası kendisine bestelediği "Özledim Babam" isimli ağıtı ile gündeme gelir. Ağıt sadece babasına yazdığı ve ona olan özlemini dile getiren ifadelerden dolayı değil, bu ifadeler içerisinde yer alan ve Bektaşi kültürünü simgeleyen metaforlar açısından da Türk halk edebiyatında önemli bir yere sahiptir (www.emrahmahzuni.com.tr).

Sadece toplumsal konular değil, bununla birlikte bireysel konulara da deyişlerinde yer veren Âşık Emrah Mahzuni bazı şiirlerinde dinleyicilerine kendi iç dünyalarına bakmaya yöneltir. İlk albümlerinde genellikle Emrahî mahlasını kullanan ozan, son dönemlerde Emrah ya da Emrah Mahzuni mahlaslarını kullanır. İlk dönem deyişlerinden biri olan "Suçumuz Neydi?" isimli deyişi buna örnek gösterilebilir.

Görüldüğü gibi bu dörtlüklerde hem içsel durumunu dile getiren Âşık Emrah Mahzuni hem de aynı şiirin giriş bölümünde mahşere kaldığını düşündüğü ayrılıktan şikâyet eder. Onun babası ve edebî muhiti ile ilişkisi o çevreden aldığı sanat ya da âşıklık disiplini ile sınırlı değildir. Baba oğul ilişkisi dışında babası ile arasındaki usta-çırak münasebeti, bir kültürün, bir edebî ya da tasavvufi geleneğin aktarımı olmanın dışında da farklı bir hususiyete de sahiptir. Bu da babasına yazdığı bir nazire ile kendini gösterir. 2008 yılında çıkardığı ve ismini de albüme verdiği bir türküsü olan "Amerika Yine Katil", babası Âşık Mahzuni Şerif'in "Amerika Katil" türküsüne bir nazire niteliği taşır. Şiirin sonunda yer alan dörtlükte, şair kendi mahlası olan Emrah Mahzuni ve babasının mahlası olan Mahzuni kelimelerine tevriye ile bir gönderme yapar. Ayrıca bu şiirin bir diğer önemi de şairin sadece toplumsal gerçekçi bağlamda ulusal konularla değil, dış politika ile de alakadar olduğunu göstermesidir. Hâlen Ankara’da yaşayan Âşık Emrah Mahzuni, albümleri dışında folklor alanıyla ilgilenen çeşitli dernek, vakıf ve kuruluşların davet ya da organizasyonları kapsamındaki etkinliklere sazı ve sözüyle katılmakta ve âşıklık geleneğini babasından devraldığı yönleriyle sürdürmeye çalışmaktadır.

Yukarıdaki örneklerden de anlaşılacağı gibi Emrah Mahzuni, babası Mahzuni Şerif gibi çağının şahidi, toplumsal sorunlara kayıtsız kalmayan ama lirik duyarlılıktan da ödün vermeyen ve aynı zamanda kendi ifadesiyle eleştiriye açıklığını Bektaşi terbiyesinden almış bir halk şairidir. İlk albümünü 1984 yılında "Ah Ayrılık" ismi ile çıkaran Emrah Mahzuni'nin diğer albümleri "Kıbleyi Sevgiye"(1985), "Vay Dünya" (1986), "Yarınlar Bizimdir" (1991), "Sormuyor Beni" (1998), "Özledim Babam" (2003), "Amerika Yine Katil" (2008), "Tükendim Yar" (2008) "3 Ozan 3 Oğul" (2009) ve son olarak da 2017 yılında Öz'e Dönüş"tür (2017)  (www.emrahmahzuni.com.tr)..

Kaynakça

http://www.emrahmahzuni.com.tr/biyografi [erişim tarihi: 12.03. 2018].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ONUR AKBAŞ
Yayın Tarihi: 16.04.2018
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1EDHEM, Avanoslud. 1835 - ö. 1891Doğum YeriGörüntüle
2FETHİ BABA, Ürgüplü Süleymand. ? - ö. 1914Doğum YeriGörüntüle
3HÂZIM, Nefesî-zâde Seyyid Mehmed Aziz Efendid. 1680-81 - ö. 1717-18Doğum YeriGörüntüle
4EDHEM, Avanoslud. 1835 - ö. 1891Doğum YılıGörüntüle
5FETHİ BABA, Ürgüplü Süleymand. ? - ö. 1914Doğum YılıGörüntüle
6HÂZIM, Nefesî-zâde Seyyid Mehmed Aziz Efendid. 1680-81 - ö. 1717-18Doğum YılıGörüntüle
7EDHEM, Avanoslud. 1835 - ö. 1891MeslekGörüntüle
8FETHİ BABA, Ürgüplü Süleymand. ? - ö. 1914MeslekGörüntüle
9HÂZIM, Nefesî-zâde Seyyid Mehmed Aziz Efendid. 1680-81 - ö. 1717-18MeslekGörüntüle
10EDHEM, Avanoslud. 1835 - ö. 1891Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11FETHİ BABA, Ürgüplü Süleymand. ? - ö. 1914Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12HÂZIM, Nefesî-zâde Seyyid Mehmed Aziz Efendid. 1680-81 - ö. 1717-18Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13EDHEM, Avanoslud. 1835 - ö. 1891Madde AdıGörüntüle
14FETHİ BABA, Ürgüplü Süleymand. ? - ö. 1914Madde AdıGörüntüle
15HÂZIM, Nefesî-zâde Seyyid Mehmed Aziz Efendid. 1680-81 - ö. 1717-18Madde AdıGörüntüle