ERKİNİSLİ AZMİ, Mustafa Adil Özder

(d. 27.04.1907 / ö. 11.11.1987)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mustafa Adil Özder, Artvin’in Yusufeli ilçesinin Erkinis (şimdiki adı Demirkent) köyünde 27 Nisan 1907 tarihinde dünyaya gelmiştir. Erkinisli Azmi olarak bilinir. 1. Dünya Savaşı döneminde ailesiyle birlikte Sungurlu’ya göçer. Öğrenimine orada devam eder. 1920’de ailesi yeniden Yusufeli’ne döner. İki yıl kadar babasından ders alan Azmî, daha sonra ilkokulu bitirir. 1923’te Erzurum Darül Muallimin Mektebine girip 1928’de mezun olur. Halk şiirine küçük yaşlarda ilgi duyan Azmi, okul yıllarında şiir yazmaya ve âşıklık geleneğini öğrenmeye başlar. Altmış yıla varan öğretmenliğinde, Kültür Bakanlığı’nda çalıştığı dönemde, görev yaptığı her yerde halk kültürüyle ilgili araştırmalar yapar. Azmi, 11 Kasım 1987 tarihinde vefat etmiştir (Karadeniz 2002: 38).

Yüzlerce makalesi ve şiiri değişik dergilerde yayımlanan Azmi, hemen her konuda şiir yazar. Kendi çağdaşlarından Efkarî, Müdamî gibi birçok âşıkla karşılaşır ve bu karşılaşmalar belgelenir. Azmi’nin şiirlerinin bir bölümü Hayrettin Tokdemir tarafından Yusufelili Azmi (1997) adlıyla basılır. Yaptığı araştırmaların çoğu yayımlanma olanağı bulamamasından ötürü ya kendi arşivinde yani Millî Kütüphane ve HAGEM bünyesinde saklanmaktadır (Karadeniz 2002: 38).

Azmi mahlasını kullanan âşık, şiirlerinde hece ölçüsünü ve nazım birimi olarak dörtlüğü kullanır. Hemen her konuda yazan âşığın şiirleri genellikle lirik tarzdadır. Yörenin tabiat özellikleri şiirlerinde dikkat çeker. Dili sadedir.

Kaynakça

Artvinli, Taner (2000). Yusufeli. Ankara: PYS Matbaacılık.

Karadeniz, Bekir (2002). Artvinli Halk Şairleri. Ankara: AKYD Yay.

Tokdemir, Hayrettin (1997). Yusufelili Azmi. yyy.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. EMİNE ÇAKIR
Yayın Tarihi: 07.05.2019
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Yusufelili Muhibbi. / .1940Şiir
Türk Çoruh’ta Kurtuluş ve Anavatana Kavuşma Anlamı. / ..Şiir
Doğu İllerimizde Âşık Atışmaları. / .1965Şiir
Yusufelili Âşık Muhibbi ve Mevlid-i Şerif. / .1968Şiir
Yazı ve Resimlerle Çevre İncelemesi Artvin İli 1 (Abdullah Aydın ile birlikte). / .1969İnceleme
Artvin Folkloru 1. / .1970İnceleme
Artvin ve Çevresi 1828-1921 Savaşları. / .1971İnceleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İZHARÎ, Mehmet Ayıkd. 1914 - ö. 1983Doğum YeriGörüntüle
2SADIKÎ, Ahmet (Kürdoğlu Molla Ahmet)d. 1892 - ö. 1948Doğum YeriGörüntüle
3İlkiftar Ezbercid. 20 Nisan 1976 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4İZHARÎ, Mehmet Ayıkd. 1914 - ö. 1983Doğum YılıGörüntüle
5SADIKÎ, Ahmet (Kürdoğlu Molla Ahmet)d. 1892 - ö. 1948Doğum YılıGörüntüle
6İlkiftar Ezbercid. 20 Nisan 1976 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7İZHARÎ, Mehmet Ayıkd. 1914 - ö. 1983Ölüm YılıGörüntüle
8SADIKÎ, Ahmet (Kürdoğlu Molla Ahmet)d. 1892 - ö. 1948Ölüm YılıGörüntüle
9İlkiftar Ezbercid. 20 Nisan 1976 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10İZHARÎ, Mehmet Ayıkd. 1914 - ö. 1983Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11SADIKÎ, Ahmet (Kürdoğlu Molla Ahmet)d. 1892 - ö. 1948Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12İlkiftar Ezbercid. 20 Nisan 1976 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13İZHARÎ, Mehmet Ayıkd. 1914 - ö. 1983Madde AdıGörüntüle
14SADIKÎ, Ahmet (Kürdoğlu Molla Ahmet)d. 1892 - ö. 1948Madde AdıGörüntüle
15İlkiftar Ezbercid. 20 Nisan 1976 - ö. ?Madde AdıGörüntüle