ERKİNİSLİ AZMİ, Mustafa Adil Özder

(d. 27.04.1907 / ö. 11.11.1987)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mustafa Adil Özder, Artvin’in Yusufeli ilçesinin Erkinis (şimdiki adı Demirkent) köyünde 27 Nisan 1907 tarihinde dünyaya gelmiştir. Erkinisli Azmi olarak bilinir. 1. Dünya Savaşı döneminde ailesiyle birlikte Sungurlu’ya göçer. Öğrenimine orada devam eder. 1920’de ailesi yeniden Yusufeli’ne döner. İki yıl kadar babasından ders alan Azmî, daha sonra ilkokulu bitirir. 1923’te Erzurum Darül Muallimin Mektebine girip 1928’de mezun olur. Halk şiirine küçük yaşlarda ilgi duyan Azmi, okul yıllarında şiir yazmaya ve âşıklık geleneğini öğrenmeye başlar. Altmış yıla varan öğretmenliğinde, Kültür Bakanlığı’nda çalıştığı dönemde, görev yaptığı her yerde halk kültürüyle ilgili araştırmalar yapar. Azmi, 11 Kasım 1987 tarihinde vefat etmiştir (Karadeniz 2002: 38).

Yüzlerce makalesi ve şiiri değişik dergilerde yayımlanan Azmi, hemen her konuda şiir yazar. Kendi çağdaşlarından Efkarî, Müdamî gibi birçok âşıkla karşılaşır ve bu karşılaşmalar belgelenir. Azmi’nin şiirlerinin bir bölümü Hayrettin Tokdemir tarafından Yusufelili Azmi (1997) adlıyla basılır. Yaptığı araştırmaların çoğu yayımlanma olanağı bulamamasından ötürü ya kendi arşivinde yani Millî Kütüphane ve HAGEM bünyesinde saklanmaktadır (Karadeniz 2002: 38).

Azmi mahlasını kullanan âşık, şiirlerinde hece ölçüsünü ve nazım birimi olarak dörtlüğü kullanır. Hemen her konuda yazan âşığın şiirleri genellikle lirik tarzdadır. Yörenin tabiat özellikleri şiirlerinde dikkat çeker. Dili sadedir.

Kaynakça

Artvinli, Taner (2000). Yusufeli. Ankara: PYS Matbaacılık.

Karadeniz, Bekir (2002). Artvinli Halk Şairleri. Ankara: AKYD Yay.

Tokdemir, Hayrettin (1997). Yusufelili Azmi. yyy.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. EMİNE ÇAKIR
Yayın Tarihi: 07.05.2019
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Yusufelili Muhibbi. / .1940Şiir
Türk Çoruh’ta Kurtuluş ve Anavatana Kavuşma Anlamı. / ..Şiir
Doğu İllerimizde Âşık Atışmaları. / .1965Şiir
Yusufelili Âşık Muhibbi ve Mevlid-i Şerif. / .1968Şiir
Yazı ve Resimlerle Çevre İncelemesi Artvin İli 1 (Abdullah Aydın ile birlikte). / .1969İnceleme
Artvin Folkloru 1. / .1970İnceleme
Artvin ve Çevresi 1828-1921 Savaşları. / .1971İnceleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1VEZİR UMMANÎ, Vezir Köroğlud. 1915 - ö. 1995Doğum YeriGörüntüle
2SEFİLÎ, Mevlüt Gökalpd. 1911 - ö. 14.12.1984Doğum YeriGörüntüle
3RAHMANÎ, Osmand. 1865 - ö. 1915Doğum YeriGörüntüle
4VEZİR UMMANÎ, Vezir Köroğlud. 1915 - ö. 1995Doğum YılıGörüntüle
5SEFİLÎ, Mevlüt Gökalpd. 1911 - ö. 14.12.1984Doğum YılıGörüntüle
6RAHMANÎ, Osmand. 1865 - ö. 1915Doğum YılıGörüntüle
7VEZİR UMMANÎ, Vezir Köroğlud. 1915 - ö. 1995Ölüm YılıGörüntüle
8SEFİLÎ, Mevlüt Gökalpd. 1911 - ö. 14.12.1984Ölüm YılıGörüntüle
9RAHMANÎ, Osmand. 1865 - ö. 1915Ölüm YılıGörüntüle
10VEZİR UMMANÎ, Vezir Köroğlud. 1915 - ö. 1995Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11SEFİLÎ, Mevlüt Gökalpd. 1911 - ö. 14.12.1984Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12RAHMANÎ, Osmand. 1865 - ö. 1915Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13VEZİR UMMANÎ, Vezir Köroğlud. 1915 - ö. 1995Madde AdıGörüntüle
14SEFİLÎ, Mevlüt Gökalpd. 1911 - ö. 14.12.1984Madde AdıGörüntüle
15RAHMANÎ, Osmand. 1865 - ö. 1915Madde AdıGörüntüle