FEYZÎ, Altıparmak-zâde Feyzullah Feyzî Efendi

(d. ?/? - ö. 1155/1742-43)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Feyzullah’tır. Edirne kadılarından Altıparmak Abdülfettah Efendi’nin oğlu olduğundan Altıparmak-zâde Feyzullah Feyzî Efendi olarak tanındı. Sicill-i Osmanî (Akbayar 1996: 531)’de Abdülfettah Efendi’nin torunu olduğu yazılıdır. İlim ve marifet tahsil ederek mülâzım oldu. Hâric medresesi müderrisliğine getirildi. Daha sonra Hâs Mahmûd Paşa ve Hızır Çavuş medreselerinde müderrislik yaptı. Rebiyülevvel 1140/Ekim-Kasım 1727’de Hüseyin Efendi, Ramazan 1146/Şubat-Mart 1734’te musıla-i sahn rütbesi ile Piri Paşa, 1149/1736-37 yılında Sahn medreselerinden birine atandı. Aynı yıl Nişancı Paşa Medresesi’nde görevlendirilen Feyzî Efendi 1153/1740-41 yılında Kara Mustafa Paşa Medresesi’ne atandı. Musıla-i Süleymaniye rütbesiyle Süleymaniye medreselerinden birinde müderris iken 1155/1742-43 yılında İstanbul’da vefat etti. Edirnekapı dışında Otakçılar Câmii bitişiğine defnedildi. Vefat tarihi Sicill-i Osmanî (Akbayar 1996: 531)’de 1156/1743 olarak gösterilmiştir.

Râmiz (Erdem 1994: 245)’e göre şiir ve inşası beğenilen maharetli bir şairdi. Sâlim (İnce 2005: 576) göre söz erbabı arasında parmakla gösterilen şairlerdendi. Eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Şiirlerinden Râmiz (Erdem 1994: 245)’de bir gazelinden dört beyit, Sâlim (İnce 2005: 576-577)'de iki beyit, Belîğ (Abdülkadiroğlu 1999: 340)'de dört beyit örnek olarak verilmiştir.

Kaynakça

Abdülkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdetü’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 340.

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî. C. 2. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 531.

Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 244-245.

Erdem, Sadık (2004). “Feyzi”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 4. Ankara: AKM Yay. 65-66. 

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 576-577.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 809.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1979). “Feyzî Efendi (Altıparmakzâde)”. C. 3. İstanbul: Dergâh Yay. 215.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 21.05.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel 

Hattıyla sırr-ı hâline vech-i münâsebet

Yüzden ziyâde ben bulayım itme kîl ü kâl

 

Müşkil değil mi fark ser-i mû ebruvânını

Bir nev-hilâl-i yek-şebeden anı kıl hayâl

 

Bir gün niyâzımız gözine tûtiyâ olur

İtsün o kühl-i nâzıla ko çeşmin iktihâl

 

Müşkil-güşâ-yı vuslat iken yâr Feyziyâ

Kalsun mı bende haşre değin ukde-i visâl

(Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 245.)