Madde Detay
GAFÛRÎ, Şeyh Mahmud Gafûrî Efendi
(d. ?/? - ö. 1078/1667-68)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Gelibolu'da doğdu. Asıl adı Mahmud'dur. Gençliğinde İstanbul'a gelip öğrenim gördü. Müderrisken Üsküdar Şeyh Mahmud Hudayî Tekkesi şeyhi Cennet Efendi'ye intisap ederek Celvetî olmuştur. Şeyhinin ölümü üzerine Hüdayî Tekkesi şeyhi olmuş ve aynı zamanda Sultan Mehmed Han Camii'nde cuma şeyhi iken 1078/1667-68 yılında vefat etmiştir. Kabri, Hüdayî Tekkesi yakınlarında Halil Paşa Türbesi haziresindedir.
Seyrekzâde Mehmet Âsım, Zeyl-i Zübdetül-Eş'âr adlı tezkiresinde Mahmud Efendi'den saygıyla baheder ve onu "üstadım" diye anar. Üsküdarlı Nâlî'nin, Gafûrî Efendi'nin ölümü için tarih manzumesi yazdığı bilinmektedir. (Coşkun 1985:117) İlahileri ve gazelleri bulunan Gafurî'nin şiirlerinde tasavvufî neşve hakimdir. (Coşkun 1985:117)
Kaynakça
Abdülkadiroğlu, Abdülkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü'l-Âsâr li-Zeyl-i Zübdeti'l-Eşâr. Ankara: AKM Yay.
Bursalı Mehmed Tâhir (1333-42). Osmanlı Müellifleri. C. I. İstanbul: Matbaa-ı Amire.
Coşkun, Ali Osman (hzl.) (1985). Seyrekzâde Mehmet Âsım. Zeyl-i Zübdetül-Eş'âr. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safayî Efendi Tezkire-i Safayî. Ankara: AKM Yay.
Ekinci, Ramazan (hzl.) (2013). Hâfız Hüseyin Ayvansarayî, Vefeyât-ı Ayvansarayî. İstanbul: Buhara Yay.
İpekten, Halûk, M. İsen, R.Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.
Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniye ve Zeyilleri, Vakâyiü’l-Fudalâ. C. III. İstanbul: Çağrı Yay.
Mehmed Süreyya (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî. C. IV. İstanbul: Matbaa-i Âmire.
Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB.Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAKYayın Tarihi: 28.12.2013Güncelleme Tarihi: 28.11.2020Eserlerinden Örnekler
Çün bahâr irüp şecerler sebz ü revnak-gîr olur
Âyet-i sun-ı Hudâyı her varak tefsîr olur
Bir zamân sabr et gönül maksûda istersen vüsûl
Nice müddetler mürûr itmekle demler şîr olur
Sicn-i tenden kutulup irdi serây-ı vuslata
Hısn-ı tevhîd içre kim pâ-beste-i zencîr olur
Nûr-ı zikrullah ile her kim ki kalbi oldı ak
Sûreten ol şâb ise mana yüzinden pîr olur
Gevher-i esmâ ile dürc-i derûnı pür olan
Sâhib-i cezb-i kulûb ü mâlik-i teshîr olur
Cânib-i dünyâ-yı dûna iltifât etmez isen
Sana ey dil Hak Teâlâ'dan nice tevkîr olur
Âşık-ı sâdık isen terk eyle hâb u râhatı
Ey Gafûrî âşık-ı dîdâr olan şeb-gîr olur
(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safayî Efendi Tezkire-i Safayî. Ankara: AKM Yay. 433.)
Kûşe-i hânkâha pîr-i mugândur Galata
Rind-i mey-hâre gûyâ ki cândır Galata
Lutf-ı nigâh-ı turfa hırâm-ı sanavberi
Bezm-i çemende nergis-i şimşâdı mest eder
Dil şemasını mâye-i şevk eylemek degül
Dâver-i nâz istese pûlâdı mest eder
(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safayî Efendi Tezkire-i Safayî. Ankara: AKM Yay. 435.)
Düzd-i nigâh u turfa hırâm-ı sanavberi
Bezm-i çemende nergis ü şimşâdı mest ider
(Coşkun, Ali Osman (hzl.) (1985). Seyrekzâde Mehmet Âsım. Zeyl-i Zübdetül-Eş'âr. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.117.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 28.12.2013Güncelleme Tarihi: 28.11.2020Eserlerinden Örnekler
Çün bahâr irüp şecerler sebz ü revnak-gîr olur
Âyet-i sun-ı Hudâyı her varak tefsîr olur
Bir zamân sabr et gönül maksûda istersen vüsûl
Nice müddetler mürûr itmekle demler şîr olur
Sicn-i tenden kutulup irdi serây-ı vuslata
Hısn-ı tevhîd içre kim pâ-beste-i zencîr olur
Nûr-ı zikrullah ile her kim ki kalbi oldı ak
Sûreten ol şâb ise mana yüzinden pîr olur
Gevher-i esmâ ile dürc-i derûnı pür olan
Sâhib-i cezb-i kulûb ü mâlik-i teshîr olur
Cânib-i dünyâ-yı dûna iltifât etmez isen
Sana ey dil Hak Teâlâ'dan nice tevkîr olur
Âşık-ı sâdık isen terk eyle hâb u râhatı
Ey Gafûrî âşık-ı dîdâr olan şeb-gîr olur
(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safayî Efendi Tezkire-i Safayî. Ankara: AKM Yay. 433.)
Kûşe-i hânkâha pîr-i mugândur Galata
Rind-i mey-hâre gûyâ ki cândır Galata
Lutf-ı nigâh-ı turfa hırâm-ı sanavberi
Bezm-i çemende nergis-i şimşâdı mest eder
Dil şemasını mâye-i şevk eylemek degül
Dâver-i nâz istese pûlâdı mest eder
(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safayî Efendi Tezkire-i Safayî. Ankara: AKM Yay. 435.)
Düzd-i nigâh u turfa hırâm-ı sanavberi
Bezm-i çemende nergis ü şimşâdı mest ider
(Coşkun, Ali Osman (hzl.) (1985). Seyrekzâde Mehmet Âsım. Zeyl-i Zübdetül-Eş'âr. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.117.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 28.11.2020Eserlerinden Örnekler
Çün bahâr irüp şecerler sebz ü revnak-gîr olur
Âyet-i sun-ı Hudâyı her varak tefsîr olur
Bir zamân sabr et gönül maksûda istersen vüsûl
Nice müddetler mürûr itmekle demler şîr olur
Sicn-i tenden kutulup irdi serây-ı vuslata
Hısn-ı tevhîd içre kim pâ-beste-i zencîr olur
Nûr-ı zikrullah ile her kim ki kalbi oldı ak
Sûreten ol şâb ise mana yüzinden pîr olur
Gevher-i esmâ ile dürc-i derûnı pür olan
Sâhib-i cezb-i kulûb ü mâlik-i teshîr olur
Cânib-i dünyâ-yı dûna iltifât etmez isen
Sana ey dil Hak Teâlâ'dan nice tevkîr olur
Âşık-ı sâdık isen terk eyle hâb u râhatı
Ey Gafûrî âşık-ı dîdâr olan şeb-gîr olur
(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safayî Efendi Tezkire-i Safayî. Ankara: AKM Yay. 433.)
Kûşe-i hânkâha pîr-i mugândur Galata
Rind-i mey-hâre gûyâ ki cândır Galata
Lutf-ı nigâh-ı turfa hırâm-ı sanavberi
Bezm-i çemende nergis-i şimşâdı mest eder
Dil şemasını mâye-i şevk eylemek degül
Dâver-i nâz istese pûlâdı mest eder
(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safayî Efendi Tezkire-i Safayî. Ankara: AKM Yay. 435.)
Düzd-i nigâh u turfa hırâm-ı sanavberi
Bezm-i çemende nergis ü şimşâdı mest ider
(Coşkun, Ali Osman (hzl.) (1985). Seyrekzâde Mehmet Âsım. Zeyl-i Zübdetül-Eş'âr. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.117.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Çün bahâr irüp şecerler sebz ü revnak-gîr olur
Âyet-i sun-ı Hudâyı her varak tefsîr olur
Bir zamân sabr et gönül maksûda istersen vüsûl
Nice müddetler mürûr itmekle demler şîr olur
Sicn-i tenden kutulup irdi serây-ı vuslata
Hısn-ı tevhîd içre kim pâ-beste-i zencîr olur
Nûr-ı zikrullah ile her kim ki kalbi oldı ak
Sûreten ol şâb ise mana yüzinden pîr olur
Gevher-i esmâ ile dürc-i derûnı pür olan
Sâhib-i cezb-i kulûb ü mâlik-i teshîr olur
Cânib-i dünyâ-yı dûna iltifât etmez isen
Sana ey dil Hak Teâlâ'dan nice tevkîr olur
Âşık-ı sâdık isen terk eyle hâb u râhatı
Ey Gafûrî âşık-ı dîdâr olan şeb-gîr olur
(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safayî Efendi Tezkire-i Safayî. Ankara: AKM Yay. 433.)
Kûşe-i hânkâha pîr-i mugândur Galata
Rind-i mey-hâre gûyâ ki cândır Galata
Lutf-ı nigâh-ı turfa hırâm-ı sanavberi
Bezm-i çemende nergis-i şimşâdı mest eder
Dil şemasını mâye-i şevk eylemek degül
Dâver-i nâz istese pûlâdı mest eder
(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safayî Efendi Tezkire-i Safayî. Ankara: AKM Yay. 435.)
Düzd-i nigâh u turfa hırâm-ı sanavberi
Bezm-i çemende nergis ü şimşâdı mest ider
(Coşkun, Ali Osman (hzl.) (1985). Seyrekzâde Mehmet Âsım. Zeyl-i Zübdetül-Eş'âr. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.117.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | SÜRÛRÎ, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | d. 1491-92 - ö. 13 Ocak 1562 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | MELÎHÎ | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | AHMED-İ BÎCȂN, Ahmed Bîcân, Yazıcıoğlu Ahmed-i Bîcân, Şeyh Ahmed-i Bîcân Efendi bin Sâlih Efendi, Ahmed İbnü’l-Kâtib | d. ? - ö. 1466’dan sonra | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | SÜRÛRÎ, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | d. 1491-92 - ö. 13 Ocak 1562 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | MELÎHÎ | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | AHMED-İ BÎCȂN, Ahmed Bîcân, Yazıcıoğlu Ahmed-i Bîcân, Şeyh Ahmed-i Bîcân Efendi bin Sâlih Efendi, Ahmed İbnü’l-Kâtib | d. ? - ö. 1466’dan sonra | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | SÜRÛRÎ, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | d. 1491-92 - ö. 13 Ocak 1562 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | MELÎHÎ | d. ? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | AHMED-İ BÎCȂN, Ahmed Bîcân, Yazıcıoğlu Ahmed-i Bîcân, Şeyh Ahmed-i Bîcân Efendi bin Sâlih Efendi, Ahmed İbnü’l-Kâtib | d. ? - ö. 1466’dan sonra | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | SÜRÛRÎ, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | d. 1491-92 - ö. 13 Ocak 1562 | Meslek | Görüntüle |
11 | MELÎHÎ | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | AHMED-İ BÎCȂN, Ahmed Bîcân, Yazıcıoğlu Ahmed-i Bîcân, Şeyh Ahmed-i Bîcân Efendi bin Sâlih Efendi, Ahmed İbnü’l-Kâtib | d. ? - ö. 1466’dan sonra | Meslek | Görüntüle |
13 | SÜRÛRÎ, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | d. 1491-92 - ö. 13 Ocak 1562 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | MELÎHÎ | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | AHMED-İ BÎCȂN, Ahmed Bîcân, Yazıcıoğlu Ahmed-i Bîcân, Şeyh Ahmed-i Bîcân Efendi bin Sâlih Efendi, Ahmed İbnü’l-Kâtib | d. ? - ö. 1466’dan sonra | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | SÜRÛRÎ, Musliheddin Mustafa (Şârih-i Mesnevî) | d. 1491-92 - ö. 13 Ocak 1562 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | MELÎHÎ | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | AHMED-İ BÎCȂN, Ahmed Bîcân, Yazıcıoğlu Ahmed-i Bîcân, Şeyh Ahmed-i Bîcân Efendi bin Sâlih Efendi, Ahmed İbnü’l-Kâtib | d. ? - ö. 1466’dan sonra | Madde Adı | Görüntüle |