GEDÂYÎ

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Antakyalıdır. Asıl adı bilinmeyen Gedâyî’nin ailesi ve nasıl bir eğitim gördüğü de bilinmemektedir. Mesleği kâtiplik idi. Mevlevî dergâhına bağlandı ve Mesnevî talim etti. Aynı zamanda hattat olan Gedâyî, özellikle nesta’likte usta idi. Gedâyî’nin ölüm tarihi bilinmemekle birlikte Ahdî’nin ifadelerinden Gülşen-i Şu’arâ’nın yazıldığı tarihte (971/1563/64) hayatta olduğu anlaşılmaktadır. Şair hakkında Esrâr Dede Tezkiresi’nde de bilgi bulunuyorsa da oradaki bilgiler de Ahdî’den nakil olduğu için Gedâyî hakkındaki bütün bilgimiz Gülşen-i Şu’arâ’daki bu bilgilerle sınırlıdır. Tabiatı doğrultusunda derviş mizaçlı şiirler kaleme almıştır. Edirneli Nazmî’nin Mecma’u’n-Nezâ’ir’inde 68, Pervâne Bey Mecmuası’nda 82 şiiri mevcuttur. Bu mecmualarda en çok şiiri bulunan şairler arasında bulunmasından hareketle devrinde çok tanınan ve rağbet gören bir şair olduğu söylenebilir.

Kaynakça

“Gedâyî” (1979). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 3. İstanbul: Dergâh Yay. 312.

Genç, İlhan (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay.

Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013]

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâ’ilî. Ankara: Bizim Büro Yay.

Pervâne Bey. Mecmû’a-i Nezâ’ir. Topkapı Sarayı Kütüphanesi Bağdat No. 406, vr. 4a, 24a, 38b…

Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî ve Gülşen-i Şu’arâsı. Ankara: AKM Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSAL
Yayın Tarihi: 06.09.2013
Güncelleme Tarihi: 01.11.2020

Eserlerinden Örnekler

  GAZEL

 Fürkatüñden hem-dem iken baña eşküm ey nigâr

 Âh kim hecrüñ gamından ol dahı tutdı kenâr

 Zahm-ı peykânuñı görmek diler iseñ sînemi

 Gel berü ey seng-i harâdan katı göñüllü yar

 Cevşen-i zülfüñ geyüp gamzeñ hadengiyle iñen

 Âşıka kasd itme kim anuñ da tîr-i âhı var

 Ey kad-i dil-cûy dil-ber her giyâhı serv olur

 Şevk-i kaddüñle ne yirde çeşmüm olsa cûybâr

 Gonçe gibi hâlüme handân olur ol bî-vefâ

 Bülbül-i şûrîdeveş ben kıldugumca âh u zâr

 Ey baña ışkında yâruñ terk-i âr itmez diyen

 Ben ki âşık olmışam bi’llâh n’eyler bende âr

 Ol cefâ-hû varam öldürem Gedâyî’yi dimiş

 Gelmez ise öldürür âhir beni bu intizâr

 (Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli NazmîMecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013]. 580)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İZZET, Attaroğlu İzzet Efendid. 1865 - ö. 1913Doğum YeriGörüntüle
2ŞEHDÎ, Mustafa Efendid. ? - ö. 1727Doğum YeriGörüntüle
3Selâhaddin Ülkümend. 14 Ocak 1911 - ö. 7 Haziran 2003Doğum YeriGörüntüle
4İZZET, Attaroğlu İzzet Efendid. 1865 - ö. 1913Doğum YılıGörüntüle
5ŞEHDÎ, Mustafa Efendid. ? - ö. 1727Doğum YılıGörüntüle
6Selâhaddin Ülkümend. 14 Ocak 1911 - ö. 7 Haziran 2003Doğum YılıGörüntüle
7İZZET, Attaroğlu İzzet Efendid. 1865 - ö. 1913Ölüm YılıGörüntüle
8ŞEHDÎ, Mustafa Efendid. ? - ö. 1727Ölüm YılıGörüntüle
9Selâhaddin Ülkümend. 14 Ocak 1911 - ö. 7 Haziran 2003Ölüm YılıGörüntüle
10İZZET, Attaroğlu İzzet Efendid. 1865 - ö. 1913MeslekGörüntüle
11ŞEHDÎ, Mustafa Efendid. ? - ö. 1727MeslekGörüntüle
12Selâhaddin Ülkümend. 14 Ocak 1911 - ö. 7 Haziran 2003MeslekGörüntüle
13İZZET, Attaroğlu İzzet Efendid. 1865 - ö. 1913Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ŞEHDÎ, Mustafa Efendid. ? - ö. 1727Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Selâhaddin Ülkümend. 14 Ocak 1911 - ö. 7 Haziran 2003Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İZZET, Attaroğlu İzzet Efendid. 1865 - ö. 1913Madde AdıGörüntüle
17ŞEHDÎ, Mustafa Efendid. ? - ö. 1727Madde AdıGörüntüle
18Selâhaddin Ülkümend. 14 Ocak 1911 - ö. 7 Haziran 2003Madde AdıGörüntüle