GERÇEK/LÜTFİ/SEFİL GERÇEK, Lütfi Gerçek

(d. 1924 / ö. 1997)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Lütfi Gerçek olan âşık, 1924 yılında Tokat Zile’nin Maşat, bugünkü adıyla Yalınyazı köyünde dünyaya gelmiştir. Deliyusufoğulları denilen aileden olup babası Hacı Hasan, dedesi de Zileli Halil Çavuş’tur. Lütfi’nin babası Kurtuluş Savaşında subay olarak görev yapmış, savaş sonrası da İstanbul’a yerleşmiş ve uzun bir süre de devlet memuru olarak çalışmıştır. İstanbul Kanlıca ilkokulunda okula başlayan Lütfi, babasının Doğu Anadolu’ya tayini nedeniyle aralıksız, devamlı ve düzenli bir eğitim görememiştir. Babasının memuriyeti gereği Anadolu’nun pek çok yerini yakından tanımış, askerlikten sonra babasının vefatı üzerine Ankara’ya yerleşip evlenmiş ve kamyon şöförlüğü yaparak geçimini sağlamıştır. 1997’de Ankara’da vefat etmiştir.

Küçük yaşta saz çalmayı öğrenen Lütfi, Türkmen bir kabileden olup Alevi bir aileden gelmesi nedeniyle kimi şiirlerinde: "Seherin vaktinde kalktım uyandım/ Kuşlar samahından cümbüşe geldim/ Dağlarla konuştum ikrarım verdim/ Dağlar Hak Muhammet Ali çağırır" örneğinde olduğu gibi içinde yetiştiği Bektaşi kültürünün önemli ritüellerinden samah ve ikrar verme gibi kavramları dizelerine yansıtmıştır. Şiirlerinde Gerçek, Lütfi, ve Sefil Gerçek mahlaslarını kullanan Lütfi Gerçek’in: "Sefil gerçek ver elini,/ Tuta gör mürşit elini./ Tanrı istekli kulunu/ Ara yere verir mola?" gibi Bektaşi inancı ve heyecanı ile söylediği bir çok şiirinde mürşit, ehl-i dil, miskin gibi sözcüklere sıkça yer vermiş ve birçok deyişini de duvaz biçiminde söylemiştir.

Kaynakça

Sevengil, Refik Ahmet (1967). Çağımız Halk Şairleri. İstanbul: Atlas Kitabevi.

Yardımcı, Mehmet (2004). 16. Yüzyıldan Günümüze İz Bırakan Zileli Şairler. Zile: Zile Belediyesi Kültür Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET YARDIMCI
Yayın Tarihi: 06.06.2018
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ÇÂKER, Çâker Mehmed Beyd. 1790-91 - ö. 1857Doğum YeriGörüntüle
2Atakan Yavuzd. 1974 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3KÂMİL, Halild. 1851 - ö. 1936Doğum YeriGörüntüle
4SALAHLI PAŞA, Paşa Yunusoğlud. 1924 - ö. 2003Doğum YılıGörüntüle
5Feriha Aktand. 1924 - ö. 27 Kasım 1983Doğum YılıGörüntüle
6CEMİL SABRİ UZUNÖMEROĞLUd. 1924 - ö. 17.05.2012Doğum YılıGörüntüle
7Kerim Yundd. 1912 - ö. 01 Mayıs 1997Ölüm YılıGörüntüle
8Mustafa Mutkov (Mutlu)d. 1935 - ö. 1997Ölüm YılıGörüntüle
9DERYANÎ, Nuri Kılıçd. 1937 - ö. 21.06.1997Ölüm YılıGörüntüle
10GAZİ/KUL GAZİ, Abdulgazi Kurtd. 1934 - ö. 03.12.2008Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ALİ, Ali Karabacakd. 1934 - ö. 03.08.1978Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ALİ/AK OZAN, Ali Akd. 01.01.1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13KUL MEHMET/SEFAÎ, Mehmet Acetd. 1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14HALİL KARGINd. 1923 - ö. 2009Madde AdıGörüntüle
15CEFAKÂR, Recep Ateşd. 03.05.1965 - ö. ?Madde AdıGörüntüle