Madde Detay
GÜL AHMET, Ahmet Yiğit
(d. 26.07.1955 / ö. -)
Öğretmen
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Ahmet Yiğit olan âşık, 26 Temmuz 1955 tarihinde Gaziantep’in İslahiye ilçesinin Fevzipaşa köyünde doğmuştur. “Soyum belli Dadaloğlu soyundan/ Hisse aldım Karacaoğlan dayımdan/ Âşıklar yatağı Gavurdağı'nda / Açılın ozanlar ben de geliyom" dizelerinde de anlattığı gibi soyunun Dadaloğlu’na dayandığı söylenir (Konaklı 2007: 13). Babasının adı Dede, annesinin adı Selver’dir. Dede ile Selver çiftinin altısı erkek, ikisi kız sekiz çocuğu olmuştur (Taşkeser 2013: 167; Konaklı 2007: 7). Yiğit, ilk ve ortaokulu Fevzipaşa'da okur (Taşkeser 2013: 167). Ağabeyi Zübeyir’in İskenderun'da işe başlaması üzerine 1969 yılında Fevzipaşa'dan İskenderun'a göç ederler. İskenderun Ticaret Lisesinden 1974-75’te mezun olur. 1976’da Çukurova Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü'nü kazanır ancak gidemez. 1977-78 eğitim-öğretim yılında Hatay Eğitim Enstitüsüne kayıt yaptırır. Fakat çeşitli sebeplerden dolayı eğitimine devam edemez. 1981’de Kahramanmaraş Eğitim Enstitüsünden mezun olur. İlkokul öğretmeni olarak göreve başlar (Taşkeser 2013: 167; Konaklı 2007: 10; Halıcı 1992: 531). 1982 yılında Manisa’da askerliğini yapar. Öğretmenlik ve okul müdürlüğü yaptıktan sonra Belen Mustafa Çoban İlköğretim Okulundan emekli olur. Eşiyle lisede tanışır ve 1979'da evlenir. 1982 yılında dünyaya gelen Aybala adında bir kızı, 1984 yılında doğan Bahadır adında da bir oğlu vardır (Konaklı 2007: 11; Halıcı 1992: 531).
Ahmet Yiğit'in annesi ağıtçıdır. Babasının babası da şairdir. Dedesi sevdiği kızı yıllar sonra, evli bir de çocuklu görünce “Vardım gezdim obasını elini/ Eller aldı saramadım belini/ Sual ettim Mulla Ali'nin gelini/ Bellerini bir kötü oğlan sarıyor” dizelerinin yer aldığı şiiri yazar. Kasetinde bu şiire yer verir (Taşkeser 2013: 167). Âşık Gül Ahmet, “Gül Ahmet'im Gavurdağ elinden/ Kurşun yedim bir güzelin dilinden/ Ucu görünmeyen erkân yolundan/ Açılın ozanlar ben de geliyom” dizelerinin yer aldığı ilk şiirini ortaokulda sınıf arkadaşına duyduğu platonik aşk sebebiyle yazar. Âşık Gül Ahmet, “Pir elinden dolu bade içmişim/ Açılın ozanlar ben de geliyom/ Akortsuz sazımı düzen etmişim/ Yol verin âşıklar ben de geliyom” dizelerinde de dile getirdiği gibi badeli âşıktır.
Mahlası kız kardeşi Cemile Hanım tarafından verilir. Gül Ahmet Yiğit, Peygamber efendimizi temsil eden bir çiçek olduğu için Gül mahlasını memnuniyetle kabul eder ve kullanır. Ustası yoktur, “Benim ustalarım küçük yaşlarda okumaya başladığım Kerem ile Aslı, Leylâ ile Mecnûn, Ferhat ile Şirin, Karaca Oğlan, Dadaloğlu, Yunus Emre’dir” der (Konaklı 2007: 18-21).
Gül Ahmet Yiğit’in ilk 45’lik plağı 1973 yılında çıkar. Yiğit, irticalen de şiir söylemektedir. Âşık Gül Ahmet’in anlattığı halk hikâyeleri vardır. Deli Boran, Ali Paşa, Devecioğlu gibi birkaçına kasetlerinde de yer vermiştir Yiğit'in kırka yakın Avşar ağıdı da vardır. Özellikle mizahî türkü dalında da şöhret yapar (Taşkeser 2013: 169; Konaklı 2007: 18-21). Âşık Gül Ahmet şiirlerini daha çok 11'li ya da 8'li hece ölçüsünde koşma şeklinde yazmıştır. Şiirlerinin çoğunda teşbih sanatını kullanmıştır. Bunun yanında telmih, teşhis, mecaz-ı mürsel, mübalağa gibi sanatları da kullanmıştır (Konaklı 2007: 21-51). Âşık Gül Ahmet'in şiirlerinde Rabbine olan sevgi, Rabbinden af dileme, milli ve ahlaki değerler, vatan bayrak sevgisi, aşk, sevgiliye kavuşma arzusu, ayrılık, gurbet, yalan dünya, öğretmenine verdiği değer, evladına nasihat, kırıldıklarına sitem, ölenlere ağıt gibi konuları işler. Âşık Gül Ahmet şiirlerinde “Hasretinden durmaz içim kanıyor/ Herkes beni Mecnun olmuş sanıyor/ Kerem oldum her tarafım yanıyor/ Yetiş imdadıma kar deyi deyi” dizelerinde olduğu gibi sevdasını; “Bizi gören düşman görüp şaşmalı/ Türk sevgisi yüreklerden taşmalı/ Ay-yıldızı gören herkes koşmalı/ Türk birliği yeryüzünde kurulsun” dizelerinde vatan, bayrak sevgisini; “Yakar gider bulamazsın arama/ Merhem kâr eylemez azgın yarama/ Ne kansere benzer ne de vereme/ Biri gardaş biri evlat acısı” dizelerinde de evlat ve kardeş ölümü üzerine duyulan acıyı dile getirir.
Âşık Gül Ahmet yurtiçinde ve yurtdışında festivallere, şenliklere, konserlere katılır. Almanya, Hollanda, Belçika, Avusturya, Yugoslavya, Romanya, Bulgaristan gibi ülkelerde de sanatını icra etmiştir. Konya Âşıklar Bayramı, Dadaloğlu Festivalleri, Karaca Oğlan, Yunus Emre Anma Şölenleri katıldığı etkinliklerden bir kaçıdır (Konaklı 2007: 18). Âşık Gül Ahmet, diğer âşıklarla yaptığı atışmalarda oldukça başarılıdır (Kalkan 1991: 533). Gül Ahmet Yiğit, amcasının oğlu Garip Hasan, İskenderun'dan Efkârî mahlaslı Ahmet Demir ve son olarak da oğlu Bahadır Yiğit olmak üzere üç çırak yetiştirmiştir.
Kaynakça
Halıcı, Feyzi (1992). Âşıklık Geleneği ve Günümüz Halk Şairleri Güldeste. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yay.
Kalkan, Emir (1991). XX. Yüzyıl Türk Halk Şairleri Antolojisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
Konaklı, Hatice (2007). Âşık Gül Ahmet Yiğit Hayatı, Sanatı, Şiirleri, Hikâyeleri. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Taşkeser, Elifnur (2013). "Gül Ahmet Yiğit (Âşık Gül Ahmet Yiğit)". Yaşayan Halk Şairleri Sazın ve Sözün Sultanları IX. Editörler: Fatma Ahsen Turan, Ülkü Ayşe Oğuzhan Börekçi. Ankara: Gazi Kitabevi. 167-173.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. FATMA AHSEN TURANYayın Tarihi: 18.02.2019Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 18.02.2019Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Hilal Karahan | d. 04 Ocak 1977 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | NÂFİ', Arab Tâhir Efendi-zâde | d. ? - ö. 1849-50 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Mehmet Hengirmen | d. 1946 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Hilal Karahan | d. 04 Ocak 1977 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | NÂFİ', Arab Tâhir Efendi-zâde | d. ? - ö. 1849-50 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Mehmet Hengirmen | d. 1946 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Hilal Karahan | d. 04 Ocak 1977 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | NÂFİ', Arab Tâhir Efendi-zâde | d. ? - ö. 1849-50 | Meslek | Görüntüle |
9 | Mehmet Hengirmen | d. 1946 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Hilal Karahan | d. 04 Ocak 1977 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | NÂFİ', Arab Tâhir Efendi-zâde | d. ? - ö. 1849-50 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Mehmet Hengirmen | d. 1946 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Hilal Karahan | d. 04 Ocak 1977 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | NÂFİ', Arab Tâhir Efendi-zâde | d. ? - ö. 1849-50 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Mehmet Hengirmen | d. 1946 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |