GÜZİDE ANA

(d. ?/? - ö. ?/?)
Âşık
(Âşık / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Celalettin Ulusoy'un aktardığına göre; doğum tarihi ve yeri bilinmeyen Güzide Ana'nın 18. yüzyılda yaşadığı ve Şehit Feyzullah Çelebi’nin kızı olduğu; Hacı Bektaş Veli Dergâhı’nda, Hazret Avlusu’nun sol tarafındaki terasta mezarının bulunduğu bilinmektedir. Ne zaman vefat ettiği bilinmemektedir.

Şiirlerinde Güzide Ana ve Katibî mahlaslarını kullanmıştır. Ulusoy, kitabında Güzide Ana'nIn altı şiirine yer vermiştir. Ayrıca Ahmet Özdemir de bir semaisine eserinde yer vermiştir (2006: 231-232). Bektaşi yolunda Güzide Ana olarak da bilinen âşığın şiirlerinde oldukça ileri düzeyde edebiyat ve felsefe eğitimi gördüğü anlaşılmaktadır. Bazı deyişlerinde "Katibî" mahlasını da kullanan Güzide Ana, fakirane giyinişi, tüm gelirini fakirlere dağıtışı, haksızlığa tahammül etmeyişi ile ünlüdür. Gördüğü kusuru kim olursa olsun, açık bir şekilde ayıpladığı için kişiliğine ait hatıralar hâlen özdeyiş biçiminde söylenmektedir (Ulusoy 1988: 59). 

 

Kaynakça

http://alevi-deyisleri-nefesler.tr.gg/Guzide_Ana_Katibi.htm [Erişim Tarihi: 08.01.2015].

Özdemir, Ahmet (2006). Halk Şiirinden Seçmeler. İstanbul: Bordo Siyah Klasik Yay. 

Ulusoy, A. Celalettin (1988). Pir Dergâhından Nefesler. Ankara: Ajans Türk Matbaacılık.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. GÖZDE TEKİN
Yayın Tarihi: 09.01.2015
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Semâî

Sana bir nasihatim var 

Gel yanıma hele kardaş

Uzakta arayıp durma

Gitme ilden ile kardeş

 

Yarar isen Hakk'a yara

Bulasın derde çâre

Her suyun geçidin ara 

Gitmeyesin sele kardaş

 

Dünya bir acâyip hâldir

Kimi elif kim daldır

Bu bir başka derin göldür

Düşmeyesin göle kardaş

 

İman eyle kıyâmete

Girmeyesin siyâsete

Karga olma necâsete

Arı ol gel bala kardaş

 

Dinle okunan fermânı

Bulasın derde dermânı

Terse savurma harmânı

Tane gider yele kardaş

 

Harâma sunma elini

Her dem hıfzeyle dilini

Haramla kirletme belini

Hâlden gelir belâ kardaş

 

Dünyaya satma varını

Gelip yüzerler derini

Câhile deme sırrını

Destan eder dile kardaş

 

Bu sözlerim Bektaşi’ye

Yanılıp gitme Nakşî’ye

Uyma hâl bilmez kişiye

Taş getirir yola kardaş

 

Güzide deldi cihana

Çok şükür olsun Sübhân’a

Hâlın arzeyle sultâna

Minnet etme kula kardaş

Özdemir, Ahmet (2006). Halk Şiirinden Seçmeler. İstanbul: Bordo Siyah Klasik Yay. 231-232.