Madde Detay
HATMÎ, Mustafa Hatmî Bey
(d. ?/? - ö. ?/971/1563 yılında sağ)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Mustafa’dır. Sultan II. Selim’in lalası Cafer Çelebi’nin oğludur. Öğrenimini tamamladıktan sonra birçok yerde sancak beyliği yapan Hatmî'nin ölüm tarihi bilinmemektedir. Ancak Ahdî’nin, Hatmî için “Aydın sacak beyidir” ifadesinden hareketle şairin Gülşen-i Şu’arâ’nın yazıldığı tarih olan 971/1563 yılında hayatta olduğu anlaşılmaktadır.
Hatmî’nin bilinen tek eseri Dîvân'ıdır. Eser hakkında bir yüksek lisans çalışması yapılmıştır (Yücel-Turan 2017). Hüsn-i hattın sülüs ve nesih çeşitlerinde başarılı olan (Kılıç 2010: 1516) Hatmî, Farsça’yı bilen, şairlikteki yaratılışı hüsnü kabul gören bir şairdi (Solmaz 2005: 181).
Kaynakça
Atâ, Tayyâr-zâde Ahmed (1293). Târîh-i Atâ. İstanbul.
Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin B. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].
İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ, İnceleme-Metin. C. 3. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Ens. Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay.
Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay.
Şemseddin Sâmî (1314). Kâmûsu’l-Âlâm. C. 3. İstanbul: Mihran Matbaası.
Yücel-Turan, Hicran (2017). Hatmî Dîvânı (İnceleme-Metin). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLANYayın Tarihi: 01.07.2014Güncelleme Tarihi: 02.03.2022Eserlerinden Örnekler
Gazel
Licâm-ı şer’a ur nefsün semendi
Ne ser-keşdür tutar mı pây-bendi
Şarâb-ı ‘ışkı içdüm kâse kâse
Ne ben kandum ne ol şerbet dükendi
Efendi ola yarın anda şâhid
Bugün bunda diyen sana efendi
Bu dünyâ câhına çün çi dimişler
Halâsa kıl kanâ’atden kemendi
Hadîs ü âyetiyle eyle Hatmî
Bu nefs-i ahbese gel nush u pendi
Gazel
Mihr-i hüsnünden senün nûr almasa ger âftâb
‘Âlemi başdan başa itmezdi enver âftâb
Cebhe-i meh-tâbunun yanında ey sîmîn-beden
Göge irse başı degmez füls-i ahmer âftâb
Mihr-i ‘âlem-tâb-ı rûyun görmese ey meh-likâ
İşigün taşına her gün kor mıdı ser âftâb
Cennet-i kûyında yârün cilveler kılmag içün
Hatmiyâ tâvusveş takındı şeh-per âftâb
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ, İnceleme-Metin. C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Ens. Yay. 1517-18).
Yayın Tarihi: 01.07.2014Güncelleme Tarihi: 02.03.2022Eserlerinden Örnekler
Gazel
Licâm-ı şer’a ur nefsün semendi
Ne ser-keşdür tutar mı pây-bendi
Şarâb-ı ‘ışkı içdüm kâse kâse
Ne ben kandum ne ol şerbet dükendi
Efendi ola yarın anda şâhid
Bugün bunda diyen sana efendi
Bu dünyâ câhına çün çi dimişler
Halâsa kıl kanâ’atden kemendi
Hadîs ü âyetiyle eyle Hatmî
Bu nefs-i ahbese gel nush u pendi
Gazel
Mihr-i hüsnünden senün nûr almasa ger âftâb
‘Âlemi başdan başa itmezdi enver âftâb
Cebhe-i meh-tâbunun yanında ey sîmîn-beden
Göge irse başı degmez füls-i ahmer âftâb
Mihr-i ‘âlem-tâb-ı rûyun görmese ey meh-likâ
İşigün taşına her gün kor mıdı ser âftâb
Cennet-i kûyında yârün cilveler kılmag içün
Hatmiyâ tâvusveş takındı şeh-per âftâb
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ, İnceleme-Metin. C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Ens. Yay. 1517-18).
Güncelleme Tarihi: 02.03.2022Eserlerinden Örnekler
Gazel
Licâm-ı şer’a ur nefsün semendi
Ne ser-keşdür tutar mı pây-bendi
Şarâb-ı ‘ışkı içdüm kâse kâse
Ne ben kandum ne ol şerbet dükendi
Efendi ola yarın anda şâhid
Bugün bunda diyen sana efendi
Bu dünyâ câhına çün çi dimişler
Halâsa kıl kanâ’atden kemendi
Hadîs ü âyetiyle eyle Hatmî
Bu nefs-i ahbese gel nush u pendi
Gazel
Mihr-i hüsnünden senün nûr almasa ger âftâb
‘Âlemi başdan başa itmezdi enver âftâb
Cebhe-i meh-tâbunun yanında ey sîmîn-beden
Göge irse başı degmez füls-i ahmer âftâb
Mihr-i ‘âlem-tâb-ı rûyun görmese ey meh-likâ
İşigün taşına her gün kor mıdı ser âftâb
Cennet-i kûyında yârün cilveler kılmag içün
Hatmiyâ tâvusveş takındı şeh-per âftâb
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ, İnceleme-Metin. C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Ens. Yay. 1517-18).
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Licâm-ı şer’a ur nefsün semendi
Ne ser-keşdür tutar mı pây-bendi
Şarâb-ı ‘ışkı içdüm kâse kâse
Ne ben kandum ne ol şerbet dükendi
Efendi ola yarın anda şâhid
Bugün bunda diyen sana efendi
Bu dünyâ câhına çün çi dimişler
Halâsa kıl kanâ’atden kemendi
Hadîs ü âyetiyle eyle Hatmî
Bu nefs-i ahbese gel nush u pendi
Gazel
Mihr-i hüsnünden senün nûr almasa ger âftâb
‘Âlemi başdan başa itmezdi enver âftâb
Cebhe-i meh-tâbunun yanında ey sîmîn-beden
Göge irse başı degmez füls-i ahmer âftâb
Mihr-i ‘âlem-tâb-ı rûyun görmese ey meh-likâ
İşigün taşına her gün kor mıdı ser âftâb
Cennet-i kûyında yârün cilveler kılmag içün
Hatmiyâ tâvusveş takındı şeh-per âftâb
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ, İnceleme-Metin. C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Ens. Yay. 1517-18).