HAYÂTÎ, Hayâtî Çelebi

(d. ?/? - ö. ?/III. Murad dönemi (1574-95) ortaları)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kanuni Sultan Süleyman dönemi şairlerinden olan Hayâtî, İstanbul’da Cemal Halife mahallesinde doğdu. Latîfî’nin, onun için ilim ve irfan talibi olduğunu belirtmesinden (Canım 2000: 239) hareketle ilim tahsilinde bulunduğu anlaşılmaktadır. Sipahi zümresine dâhil olan Hayâtî, bu meslekteki maharetiyle kendini gösterdi. Sicill-i Osmânî’de III. Murad dönemi (1574-95) ortalarında öldüğü kayıtlıdır (Akbayar 1998: 656).

Latîfî, tatlı sözleri ve renkli ifadeleri olan Hayâtî’nin mürettep Dîvân sahibi olduğunu ifade eder (Canım 2000: 239). Ancak bu Dîvân şimdilik elde değildir.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 2. İstanbul: KB-Tarih Vakfı Ortak Yay.

Atâ, Tayyâr-zâde Ahmed (1293). Târîh-i Atâ. İstanbul.

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ. Ankara: AKM Yay.

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ. Tenkitli Metin B. Ankara: KTB Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kaf-zâde Fâ’izî. Zübdetü’l-Eş’âr. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı. Belediye 11. vr. 53b.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay.

Riyâzî. Riyâzu’ş-Şu’arâ. Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu, 06 Hk 1275. vr. 41b.

Şemseddin Sâmî (1314). Kâmûsu’l-Âlâm. C. 3. İstanbul: Mihran Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 10.07.2014
Güncelleme Tarihi: 03.11.2020

Eserlerinden Örnekler

 

Tatlu geldi bana cânumdan lebün

Cân çıkar çıkmaz dehânumdan lebün

 

xxx

Peyker-i ebrû-yı dil-ber dîde-i pür-hûnda

İki mâhîdür yüzerler sanasın Ceyhûnda

 

xxx

Çîn-i zülfi kadar olmaz sana cây-ârâm

Ba’d-ezîn ey dil âvâre aleyküm bi’ş-Şâm

 

xxx

Cihânda kâse-tehîlik belâ-yı cân idigi

Hırâş-ı sîne-i tanbûrdan nümâyândur

 

xxx

Kıblegâh saf-ı maksûd olamazsın ey dil

Sîne-çâk olmayıcak sûret-i mihrâb gibi

(Atâ, Tayyâr-zâde Ahmed (1293). Târîh-i Atâ. İstanbul. 121.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SIDKÎ, Hasırî-zâde Şeyh Süleymân Sıdkî Efendid. 1796 - ö. 1837Doğum YeriGörüntüle
2Fatih Özgüvend. 1957 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3NİGÎNÎ, Mehmed (Mühürdâr) Çelebid. ? - ö. 18 Aralık 1721Doğum YeriGörüntüle
4SIDKÎ, Hasırî-zâde Şeyh Süleymân Sıdkî Efendid. 1796 - ö. 1837Doğum YılıGörüntüle
5Fatih Özgüvend. 1957 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6NİGÎNÎ, Mehmed (Mühürdâr) Çelebid. ? - ö. 18 Aralık 1721Doğum YılıGörüntüle
7SIDKÎ, Hasırî-zâde Şeyh Süleymân Sıdkî Efendid. 1796 - ö. 1837Ölüm YılıGörüntüle
8Fatih Özgüvend. 1957 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9NİGÎNÎ, Mehmed (Mühürdâr) Çelebid. ? - ö. 18 Aralık 1721Ölüm YılıGörüntüle
10SIDKÎ, Hasırî-zâde Şeyh Süleymân Sıdkî Efendid. 1796 - ö. 1837MeslekGörüntüle
11Fatih Özgüvend. 1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
12NİGÎNÎ, Mehmed (Mühürdâr) Çelebid. ? - ö. 18 Aralık 1721MeslekGörüntüle
13SIDKÎ, Hasırî-zâde Şeyh Süleymân Sıdkî Efendid. 1796 - ö. 1837Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Fatih Özgüvend. 1957 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NİGÎNÎ, Mehmed (Mühürdâr) Çelebid. ? - ö. 18 Aralık 1721Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SIDKÎ, Hasırî-zâde Şeyh Süleymân Sıdkî Efendid. 1796 - ö. 1837Madde AdıGörüntüle
17Fatih Özgüvend. 1957 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18NİGÎNÎ, Mehmed (Mühürdâr) Çelebid. ? - ö. 18 Aralık 1721Madde AdıGörüntüle