HÜSNÎ, Abdullâh

(d. 1100/1688 - ö. 1190/1776)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Adı Abdullah Hüsnî’dir. Kayseri’de doğdu. Hacı Ali Efendi’nin oğludur. Şair hakkında ayrıntılı bilgilere ulaşan Ahmed Emin Güven’e göre “zamanın icaplarına göre mükemmel tahsilinden sonra” Kayseri Mahkeme-i Şer’iyesi’nde göreve başladı. Mahkeme başkâtipliği, Askerî Kassâmî kâtipliği görevlerinin akabinde Develi kazası kadılığı ve İbrahim Arabî’ye niyabeten Kayseri kadı vekilliği görevlerinde bulundu (Güven 2000: 38). Ömrünün son on yılında Necîb-zâde Ahmed Lebîb Efendi ile aralarında meydana gelen bir rekabet dolayısıyla başkâtiplikte birkaç kez halef-selef oldular. Bu duruma üzülen Hüsnî Efendi’nin, zamanın padişahı Abdulhamid ile şeyhülislâm Dürrî-zâde Mustafa Efendi’ye birer manzum arîza yazarak durumunu arz etmesi üzerine padişah fermanıyla görevine iade edildi ve ömrünün sonuna kadar bu görevde kaldı.

Şair hakkında Naci Kum’un neşretmiş olduğu şiirden başka yegâne kaynak olan Ahmet Emin Güven (2000:38), muhtemelen diğer bilgi ve metinleri aktardığı mahallî mecmualardan Ahmed Fatih Mecmuası ile Ragıp Bey Mecmuası'na istinaden, şairin 1100/1688'de doğduğunu, 1190/1776'da da öldüğünü söyler. Güven, çocukları ve torunlarının kendi ilmine izafeten iki nesil “Hüsnî Efendi-zâdeler” adıyla anıldıklarını da bildirir. Naci Kum (1947: 9), Hüsnî’nin I. Abdülhamid’in tahta çıkışı için yazdığı “Cülûsiyye”den hareketle o devrin ileri gelen şair ricalinden olduğu yorumunu yaparak diğer bazı hatıralarından da sözü geçer, mevki sahibi bir kimse olduğu anlaşıldığını ifade eder.

Kaynakça

Güven, Ahmet Emin (2000). Kayseri’de Mecmualar. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yay. 37-48.

Köksal, M. Fatih (1998). Kayserili Divan Şairleri. Kayseri: Geçit Yay. 110-112.

Kum Naci (1947)."Kayseri Hakkında Notlar, Vesikalar III”. Erciyes (Kayseri Halkevi Dergisi). 5(53): 9-13.

Satoğlu Abdullah (1970). Kayseri Şairleri. Ankara: As Matbaası. 41.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSAL
Yayın Tarihi: 13.01.2014
Güncelleme Tarihi: 11.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Hakîkatde cihânun izz ü câhı zıll-i zâ’ildür

Ana dil-beste olmaz lâ-cerem her kim ki âkildür

Emel ser-riştesine rabt-ı kalb itmek hamâkatdür

Bu fikri âmil almaz hak söze mecnûn da kâ’ildür

N'ola hükmini kılsa âlem-i kevn-i fesâd içre

Ki zîrâ sadr-ı şer’i zabt iden şimdi esâfildür

Gulâm olmakla şöhret satmak isterken dil-i nâ-kâm

Esîr olmak varup bir zengi-i bed-asla müşkildür

Aceb terk mi olınmış Hüsni-i âşüfte zamâne

Alan Mikdâd’dan dâdın anun hakkâ ki âdildür

Hakem nasb itmeğe mâ-beynünüz fasla efendünle

Senün bî-çâre Hüsnî bir sadîkun varsa Âdil’dür

(Kum Naci (1947)."Kayseri Hakkında Notlar, Vesikalar III”. Erciyes (Kayseri Halkevi Dergisi). 5(53): 10.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1M. Yüksel Arkalıd. 16 Nisan 1968 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2İBİŞ, İbrahimd. 1858 - ö. 1917Doğum YeriGörüntüle
3Hasan Nail Canatd. 25 Ekim 1943 - ö. 21 Ekim 2004Doğum YeriGörüntüle
4AHMEDÎ / MÜRŞİDÎ, Seyyid Ahmed Mürşid Efendid. 1688-89 - ö. 1760-61Doğum YılıGörüntüle
5HATTÎ, Amar-zâde Mustafa Hattî Efendid. 1688-89 - ö. 1 Eylül 1749Doğum YılıGörüntüle
6SÂLİM, Mirzâ-zâde Mehmed (Emin) Efendid. 1688 - ö. 1743Doğum YılıGörüntüle
7MUHYÎ, Muhyeddîn Mehmed Efendid. ? - ö. Ağustos-Eylül 1776Ölüm YılıGörüntüle
8VÂFÎ ÇELEBİd. ? - ö. 1776/1777Ölüm YılıGörüntüle
9HALEF/HALEFÎ, Şeyh Halef Mehmed Efendid. ? - ö. 1776Ölüm YılıGörüntüle
10Sermet Muhtar Alusd. 28 Mayıs 1887 - ö. 20 Mayıs 1952MeslekGörüntüle
11NA'ÎMÎ, Naîmî Çelebid. ? - ö. 1563-64MeslekGörüntüle
12VA'DÎ, Mehmedd. ? - ö. 1649MeslekGörüntüle
13AZÎZ, Abdülaziz Efendid. ? - ö. 1738/1739Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14REVNAK, Abdüllatîf Ağad. ? - ö. 1812-13Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MERÂKÎ, Hüseyin Refîk Efendid. ? - ö. 1768-69Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Celîlî, Abdü’l-celîl Efendid. 1520 - ö. 1566Madde AdıGörüntüle
17FEVZÎ, Derviş Mustafa Fevzî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ÂKİF, Mîralem Mehmed Bey-zâde Enderunlu Mehmed Âkif Beyd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle