İNÂYET, İnâyetullah Efendi

(d. ?/? - ö. 971/1563-64)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı İnâyetullah’tır. Tezkîretü’ş-Şu’arâ yazarı Kınalı-zâde Hasan Çelebi’nin dayısı Kâdirî Çelebi’nin oğludur. Akli ve nakli ilimleri babasından tahsil eden İnâyetullah Efendi, büyük bir itibar sahibi olacağı sırada afyona müptela oldu. Cezayir-i Garb kadılığı yaptı. Bir ara burada kâfirlere esir düştü. Büyük güçlükler sonucu bu esaretten kurtuldu. Daha sonra yine bu civarda Tilmisan’a kadı olarak atandı. Burada kadı iken 971/1563-64 yılında öldü.

İnâyet’in şiirlerini bir araya topladığı divanının olup olmadığı bilinmemektedir. Ancak Hasan Çelebi, Şerh-i Câmî’ye bir haşiyesinin olduğunu fakat bu eserin İnâyet’in diğer eşyalarıyla birlikte tarumar olduğunu bildirmektedir (Eyduran 2009: 117).

Hasan Çelebi’ye göre, İnâyet’in tabiatı şiir yazmaya uygun, yazdığı Farsça ve Türkçe şiirler güzeldir ve bunlar ehlince de rağbet görmüştür. Ancak halktan uzak yaşadığı için bu şiirler gerekli şöhreti yakalayamamıştır (Eyduran 2009: 117). 

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 3. İstanbul: Kültür Bakanlığı-Tarih Vakfı Ortak Yay.

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin B. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay.

Şemseddin Sâmî (1314). Kâmûsu’l-Âlâm. C. 5. İstanbul: Mihran Matbaası.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 30.03.2014
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Yile virüp hırmen-i sabr u karârum hâsılı

Yine girdâb-ı gama atdı felek fülk-i dili

 

Ey ‘İnâyet kul iken bir kâfire ‘ışk ile dil

Kâfire kul itdi devrân bu dil-i lâ-ya’kılı

(Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014]. 117).