Madde Detay
İRFANÎ, Gürünlü
(d. ?/? - ö. ?/?)
Âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı bilinmeyen İrfanî, Sivas’ın güçlü âşıklarından birisidir. 18. yüzyılın son çeyreğinde Gürün’ün Çevirme köyünde doğmuş, 19. yüzyılın ortalarında vefat etmiştir. Babaahmetler sülalesindendir. Bazen ticaret dolayısıyla Kahramanmaraş ve Gaziantep’e gittiği bunun dışında genellikle ömrünü köyünde geçirdiği söylenir. Çevresinde çok sevilip sayılan birisi olarak bilinmektedir. Asıl adı Hacı olduğundan çevresinde “Hacı Baba” olarak tanınmıştır (Deniz 1983: 8-9; Güney 1980: 110-111; Kocatürk 1963: 271; Onk 1979: 8687-8691; Uğur 1948: 49).
Şiirleri teknik yönden oldukça kuvvetlidir. Pek çok şiiri, Çıldırlı İrfanî ve Erzurumlu Emrah’ınkilerle karışmıştır. Türkçeyi kullanmada ve ele aldığı konuyu yansıtmada son derece başarılıdır. Bilinen on beş kadar şiiri vardır (Aslan 1980: 23-34). Ancak şiirlerinin tamamının yer aldığı bir cönkün Prof. Dr. M. Kaya Bilgegil’de olduğu söylenir. Şiirlerinde tabii bir üslup hâkimdir ve zorlama yoktur (Aslanoğlu 1977: 23-26).
Kaynakça
Aslan, Ensar (1980). “İrfanî”, Köz. 5 (8): 23-34.
Aslanoğlu, İbrahim (1977). “İrfanî”, Sivas Folkloru. 51 (5): 23-26.
Aslanoğlu, İbrahim (2006). Sivas Meşhurları. C. 1. Ankara: Sivas Valiliği Yay.
Deniz, Rasim (1983). “Çıldırlı İrfanî Hoca”, Erciyes. 69 (9): 12-15.
Deniz, Rasim (1983). “İrfanîler”, Erciyes. 66 (6): 8-9.
Güney, Eflatun Cem (1980). Halk Şiiri Antolojisi. İstanbul: Varlık Yay.
Kocatürk, Vasfi Mahir (1963). Saz Şiiri Antolojisi. Ankara: Ayyıldız Matbaası.
Onk, Nizamettin (1979). “İrfanî Hoca”, Türk Folklor Araştırmaları. 359 (6): 8687-8691.
Uğur, Sait (1948). İçel Folkloru. C. 3. Ankara: CHP Halkevi Yay.
Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Eğitim, Kültür ve Yardımlaşma Vakfı.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. DOĞAN KAYAYayın Tarihi: 27.11.2014Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Aklı Zaildir
Bir şuhı canana meyil vereli
Görenler der, gene aklı zâildir
Kendini bilmezler zemmeyler beni
Hiç demezler, bir Türkmene maildir
Beni derde saldı o kaşı keman
İsterim nuş edem, vermedi aman
Derler can evinde ol huri gılman
Gamzeleri cellat, gözü hâildir
Meftûnu olalı o vefasızın
Daim kastındadır bu şirin canın
Bu Sefil İrfânî kulundur senin
Yüz çevirmez her ne dersem kâildir
Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Eğitim, Kültür ve Yardımlaşma Vakfı. 557.
Turnalar
Gökte uçan bölük bölük turnalar
Yok mu sizin meskeniniz, iliniz?
Mevla'yı seversen arzuhal eyle
Uğrar ise dost iline yolunuz
Coşkun sular gibi çağlayamadım
Gitti kömür gözlüm, eğleyemedim
Elden ar ettim de, ağlayamadım
İrfânî der, elim daldan üzüldü
Ak gerdana çifte benler düzüldü
Ta ezelden takdir böyle yazıldı
Felek büktü kemendimiz, belimiz
Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Eğitim, Kültür ve Yardımlaşma Vakfı. 558.
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 27.11.2014Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Aklı Zaildir
Bir şuhı canana meyil vereli
Görenler der, gene aklı zâildir
Kendini bilmezler zemmeyler beni
Hiç demezler, bir Türkmene maildir
Beni derde saldı o kaşı keman
İsterim nuş edem, vermedi aman
Derler can evinde ol huri gılman
Gamzeleri cellat, gözü hâildir
Meftûnu olalı o vefasızın
Daim kastındadır bu şirin canın
Bu Sefil İrfânî kulundur senin
Yüz çevirmez her ne dersem kâildir
Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Eğitim, Kültür ve Yardımlaşma Vakfı. 557.
Turnalar
Gökte uçan bölük bölük turnalar
Yok mu sizin meskeniniz, iliniz?
Mevla'yı seversen arzuhal eyle
Uğrar ise dost iline yolunuz
Coşkun sular gibi çağlayamadım
Gitti kömür gözlüm, eğleyemedim
Elden ar ettim de, ağlayamadım
İrfânî der, elim daldan üzüldü
Ak gerdana çifte benler düzüldü
Ta ezelden takdir böyle yazıldı
Felek büktü kemendimiz, belimiz
Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Eğitim, Kültür ve Yardımlaşma Vakfı. 558.
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Aklı Zaildir
Bir şuhı canana meyil vereli
Görenler der, gene aklı zâildir
Kendini bilmezler zemmeyler beni
Hiç demezler, bir Türkmene maildir
Beni derde saldı o kaşı keman
İsterim nuş edem, vermedi aman
Derler can evinde ol huri gılman
Gamzeleri cellat, gözü hâildir
Meftûnu olalı o vefasızın
Daim kastındadır bu şirin canın
Bu Sefil İrfânî kulundur senin
Yüz çevirmez her ne dersem kâildir
Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Eğitim, Kültür ve Yardımlaşma Vakfı. 557.
Turnalar
Gökte uçan bölük bölük turnalar
Yok mu sizin meskeniniz, iliniz?
Mevla'yı seversen arzuhal eyle
Uğrar ise dost iline yolunuz
Coşkun sular gibi çağlayamadım
Gitti kömür gözlüm, eğleyemedim
Elden ar ettim de, ağlayamadım
İrfânî der, elim daldan üzüldü
Ak gerdana çifte benler düzüldü
Ta ezelden takdir böyle yazıldı
Felek büktü kemendimiz, belimiz
Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Eğitim, Kültür ve Yardımlaşma Vakfı. 558.
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Aklı Zaildir
Bir şuhı canana meyil vereli
Görenler der, gene aklı zâildir
Kendini bilmezler zemmeyler beni
Hiç demezler, bir Türkmene maildir
Beni derde saldı o kaşı keman
İsterim nuş edem, vermedi aman
Derler can evinde ol huri gılman
Gamzeleri cellat, gözü hâildir
Meftûnu olalı o vefasızın
Daim kastındadır bu şirin canın
Bu Sefil İrfânî kulundur senin
Yüz çevirmez her ne dersem kâildir
Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Eğitim, Kültür ve Yardımlaşma Vakfı. 557.
Turnalar
Gökte uçan bölük bölük turnalar
Yok mu sizin meskeniniz, iliniz?
Mevla'yı seversen arzuhal eyle
Uğrar ise dost iline yolunuz
Coşkun sular gibi çağlayamadım
Gitti kömür gözlüm, eğleyemedim
Elden ar ettim de, ağlayamadım
İrfânî der, elim daldan üzüldü
Ak gerdana çifte benler düzüldü
Ta ezelden takdir böyle yazıldı
Felek büktü kemendimiz, belimiz
Yıldız, Alim (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Sivaslılar Eğitim, Kültür ve Yardımlaşma Vakfı. 558.
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Mehmet Güler | d. 20 Eylül 1944 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | GÜLBENK, Yusuf Budak | d. 1948 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | KUL COŞGUN, Nurettin Coşgun | d. 1956 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Mehmet Güler | d. 20 Eylül 1944 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | GÜLBENK, Yusuf Budak | d. 1948 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | KUL COŞGUN, Nurettin Coşgun | d. 1956 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Mehmet Güler | d. 20 Eylül 1944 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | GÜLBENK, Yusuf Budak | d. 1948 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | KUL COŞGUN, Nurettin Coşgun | d. 1956 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Mehmet Güler | d. 20 Eylül 1944 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | GÜLBENK, Yusuf Budak | d. 1948 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | KUL COŞGUN, Nurettin Coşgun | d. 1956 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Mehmet Güler | d. 20 Eylül 1944 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | GÜLBENK, Yusuf Budak | d. 1948 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | KUL COŞGUN, Nurettin Coşgun | d. 1956 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |