Madde Detay

İsmail Hakkı Bedir, 3 Mayıs 1958 tarihinde Adana ili Aladağ ilçesi Akören beldesinde doğmuştur. Bölgede yaşayan yörüklerden Eminoğulları sülalesine mensuptur. Hüseyin Bey ile Muteber Hanım’ın evliliklerinden doğan sekiz çocuktan ilkidir. Liseyi dışarıdan bitiren âşık, askere gitmeden 1974 yılında Zeliha Hanım ile evlenir. Bu evlilikten Muteber, İhtibar, Döne ve Hicran isimli dört kızı ile Garip adlı bir oğlu olur. Askerliğini komando olarak yaptığından çevresinde Komando İsmail lakabıyla tanınır. Kısa aralıklarla bazı işlerde çalıştıktan sonra Akören Sağlık Ocağı’nda memuriyete başlar. Hâlen Adana Şehir Hastanesi’nde memur olarak görevini sürdürmektedir (Tamboğa 2012: 1-4; Ekmekçi 2017: 495).

İlkokul yıllarında köyüne gelen destancıları dinleyerek saz çalmaya ve âşıklığa ilgi duymaya başlar. Saz çalmayı kendi çabalarıyla öğrenir. Yöre âşıklarından olan kayını Necip Altunbaş ile 1977’de tanıdığı Abdürrahim Karakoç kendisini saz ve söz konusunda cesaretlendirirler. İlk yazdığı Sarı Kız şiiriyle yirmi yaşında şiir hayatı başlar. Önceleri İsmail, İsmail Bedir şeklinde mahlas kullanırken son yıllarda yazdığı şiirlerinde Gulbedir mahlasını tercih ettiği görülür. Geleneksel anlamda bir ustası olmayan Âşık Bedir, şiir söylemeyi de kendi kendine öğrenmiştir. Bununla birlikte Karacaoğlan ve Dadaloğlu gibi eski âşıklar ile Duran Şıhlıoğlu, Kara Mehmet, Buruklu Kul Mustafa, Âşık Feymani, Gül Ahmet Yiğit, Vahap Kocaman, Hacı Karakılçık, gibi âşıkların kendisine yol açtığını belirtmektedir. Âşık Bedir’in yetiştirdiği tek çırağı İnce Hacı mahlaslı Hacı Altunbaş’tır (Tamboğa 2012: 5; Çolak 2013: 318-319; Ekmekçi 2017: 495).

Âşık İsmail, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü Bilgi ve Belge Merkezi halk ozanları listesinde YB2009.0163 numarada elli şiiriyle kayıtlıdır. Ayrıca, Çukurova Halk Ozanları Kültür ve Araştırma Derneği’nin üyesidir. Yöresinin bilinen âşıklarından olan İsmail Bedir, Adana’da düzenlenen âşık yarışmalarına katılmış; Otağ, Kozan, Akdeniz TV ile Sancak FM gibi yerel televizyon ve radyo programlarına konuk olarak sanatını icra imkânı bulmuştur (Tamboğa 2012: 6). Bunların yanında 2013 yılından başlayarak Aşık Gulbedir adına açtığı facebook sayfasında yazdığı yeni şiirlerini paylaşmaktadır.

Saz eşliğinde doğaçlama şiir söyleyebilen İsmail Hakkı Bedir’in üç yüzden fazla şiiri vardır. Bunlardan bazıları yerel gazeteler (Yenigün ve Zirve) ile antolojilerde yayımlanmıştır (Emekçi 2017: 294-2017; Çolak 2013: 318-330). Âşığın şiirlerini en fazla bir araya getiren çalışma Ali Tamboğa’nın hazırladığı lisans tezidir. Bu çalışmada âşığın 85 şiirine yer verilmiştir. Koşma ve destan nazım biçimlerinin 7, 8 ve 11’li hece kalıplarını kullandığı şiirlerini güzelleme, taşlama ve koçaklama türlerinde kaleme almıştır. Sade bir dil kullanır. Çukurova yöresi ağız özellikleri bazı şiirlerine yansır.

Âşık Bedir şiirlerinde; aşk, tabiat, yergi, millet, din ve gündeme ait konuları işlemiştir. Bu konulardan özellikle aşk ve yergi, şiirlerinde ön plandadır. Aşk üzerine yazdığı şiirlerinde karamsar bir üslup takındığı görülür. “Ne felek öldürdü ne de ben güldüm/ Sigara içkiyi sâyende buldum/ Ağlaya ağlaya gözden de oldum/ Buna sebep sensin bunu bil yeter” dizelerinde olduğu gibi aşk üzerine yazdığı şiirlerinde sık sık meçhul bir sevgiliden şikâyet eder. Âşığın şiirlerinde öne çıkan konulardan biri de yergidir. Halkı yanlış yönlendiren basın, sözünde durmayan siyasiler, açılım süreci, 15 Temmuz ihaneti onun şiirlerinde görülen başlıca toplumsal yergi konularıdır. Uğradığı haksızlıkları da bu tür şiirlerinde işlemiştir. Siyasi sebeplerle Adana’nın uzak ilçelerine sürgün edilişini ve terfi alamayışını anlattığı Müdür Bey, Öldüm Müdür Bey ve Takıldım şiirleri, âşığın yaşadığı haksızlıkları dile getirdiği şiirlerindendir. “Terfim düzen alıp tutmadı ayar/ Dörde inemeyip beşe takıldım/ Yok bir iyileşme yerinde sayar/ Dörde inemeyip beşe takıldım” şiirinde hak ettiği hâlde bir türlü terfisini vermeyen âmirlerini eleştirir (Tamboğa 2012: 16-20).