KÂDİRÎ

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kâdirî’nin hayatı hakkında tezkirelerde ve biyografik kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak Şehzade Mustafa’nın katli üzerine yazılan mersiyeler arasında bu isimde bir şairin mersiyesinin de bulunması ve bu elim olayın 1555 yılında vuku bulduğu göz önüne alındığında Kâdirî’nin 16. yüzyılda yaşayan bir şair olduğu söylenebilir. Kâdirî’nin bu mersiyesi müsemmen şeklinde başlayıp murabba’ tarzında devam etmektedir. Üslup hususiyetlerine bakılarak bu şiirin şairinin olayın meydana gelişi sırasında orduda bulunan asker şairlerden biri olduğu sanılmaktadır.

Kaynakça

Çavuşoğlu Mehmet (1982). "Şehzade Mustafa Mersiyeleri". İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Enstitüsü Dergisi. (XII): 641-686. 

İsen, Mustafa (1984). "Şehzade Mustafa İçin Yazılmış Üç Yeni Mersiye". Türk kültürü Araştırmaları. (XXII): 1-2.

İsen, Mustafa (1994). Acıyı Bal Eylemek. Ankara: Akçağ Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. TUBA IŞINSU DURMUŞ
Yayın Tarihi: 10.03.2015
Güncelleme Tarihi: 31.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Mersiye-i Kâdirî Berây-ı Katl-i Sultân Mustafa

I

Şâhzâde nev-civan-ı zübde-i Osmân idi

Şâh Süleyman oglı idi şâh-ı âlî-şân idi

Mesned-i şer'-i Muhammed hâkim-i dîvân idi

Pâk-mezheb ehl-i meşreb sâhib-i irfân idi

Pür şecâ'ât pür sehâvet devlet-i erkân idi

Tab'-ı nâzük ehl-i dâniş nüktedân sultan idi

Akl-kân (u) şâh-ı âdil hâfız-ı Kur'ân idi

Âh şâh Sultan Mustafâ âh Sultan Mustafâ (!)

II

İşidüp nâ-gâh vefâtın cümle insân agladı

Hey ne insan cümle mahlûkât yeksân agladı

Taşlara başın dögüp deryâ-yı ummân agladı

Göge boyandı felek gökde şafak kan agladı

Nâle kıldı yandı berk u (hem de) bârân agladı

Arşa çıkdı bu haber eyvân u keyvân agladı

Çarha girdi nâle vü giryân u sûzân agladı

Merhabâ Şâh-ı şehîdân âh Sultan Mustafâ

III

Revnakı gitdi cihânun doldu cevr ile cefâ

Âkıl olan ummasun bu çarh-ı bî-dûndan vefâ

Ey dirîgâ saltanatda sürmedi zevk u safâ

Aglaşın ey halk-ı âlem gitdi Sultan Mustafâ

IV

Dâr-ı mihnetden bekâ mülkine âgâz eyleyüp

Cümle a'dânun dahi gönüllerin şâz eyleyüp

Tâc u tahtın mâl ü mülkin cümlesin terk eyleyüp

Aglaşun ey halk-ı âlem gitdi Sultan Mustafâ

V

Cânib-i kudretden iricek enûş ile belâ

Eşrefî sâ'at içinde olıcak vakt-i salâ

Hazret-i Hakka ulaşdı ol şehîd-i Kerbelâ

Aglaşun ey halk-ı âlem gitdi Sultan Mustafâ

VI

Çün sefer kıldı cihandan işidün ol pâdişâh

Varıcak rûhın ziyâret itdi gökde şems ü mâh

Yirde (vü) gökde olanlar cümlesi itdiler âh

Aglaşun ey halk-ı âlem gitdi Sultan Mustafâ

VII

Bu haberi işidicek inledi çarh u felek

Emr takdîrde bu imişgeçmedi asla dilek

İnüben kıldı namâzın gökdeki cümle melek

Aglaşun ey halk-ı âlem gitdi Sultan Mustafâ

VIII

Ol cevan-baht u hem o şehzâdelerin serveri

Nûr-ı rahmetle münevver ola kabrinün yeri

Mevti içün tuta mâtem ins ü cin ile peri

Aglaşun ey halk-ı âlem gitdi Sultan Mustafâ

IX

Bin tehiyyât u selâm olsun mübârek ruhına

Hem dahî evlâdına ezvâcına etbâ'ına

Bu felek zulm eyleyüp yok yire girdi kanına

Aglaşun ey halk-ı âlem gitdi Sultan Mustafâ

X

Hem cihân aksine döndügini andan bilün(!)

Şol musîbetler ki oldı bundan ibret alun(!)

Dahi neler göresiz devr sonuna kalanun(!)

Aglaşun ey halk-ı âlem gitdi Sultan Mustafâ

XI

Kâdirî gel fârig [ol] bak yüzinün hâline(!)

Fırsatı fevt eyleme koma bugünün yarına

Gör ki kıydı can Süleyman gitdi ömri vârına

Aglaşun ey halk-ı âlem gitdi Sultan Mustafâ

İsen, Mustafa (1994). Acıyı Bal Eylemek. Ankara: Akçağ Yay. 322.