KÂMÎ, Seyyid Kâmî Mehmed Efendi

(d. ?/? - ö. 952/1545-46)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Karaman’da doğdu. Asıl adı Mehmed’dir. Şeyh Cemâl-i Halvetî’nin kardeşinin oğludur. Öğrenimini tamamlayarak Zenbilli Ali Efendi’den mülazım olduktan sonra Rumeli’de Arkadiye’de ve bazı yerlerde kadılık görevinde bulundu. Amcası Şeyh Cemâl-i Halvetî’ye intisap eden Kâmî, 952/1545-46 yılında vefat etti.

Şiirlerini bir araya getirdiği bir divanının olup olmadığı bilinmeyen Kâmî, Câmî’nin Yûsuf u Züleyhâ adlı mesnevisini Nizâmî’nin Üveyse vü Râmin’inden ve Cürcânî’nin Vâmık u Azrâ’sından alıntılarda bulunarak Türkçeye tercüme etti. Ancak Yûsuf u Züleyhâ, Kâmî öldükten sonra kaybolmuştur. Tezkirelerde bu eserin bazı bölümleri kayıtlıdır.

Kaynakça

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ. Ankara: AKM Yay.

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkîretü’ş-Şu’arâ. Ankara: KTB Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin B. Ankara: KTB Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

İsen, Mustafa (hzl.) (1998). Sehî Bey Tezkiresi, Heşt-Behişt. Ankara: Akçağ Yay.

Kaf-zâde Fâ’izî. Zübdetü’l-Eş’âr. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı, Belediye 11. vr. 153a-b.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ, İnceleme-Metin. C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay.

Riyâzî. Riyâzu’ş-Şu’arâ. Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu, 06 Hk 1275. vr. 91b.

Şemseddin Sâmî (1314). Kâmûsu’l-Âlâm. C. 5. İstanbul: Mihran Matbaası.

Yavuz, Fikri ve İsmail Özen (hzl) (1972). Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri. C. 2. İstanbul: Meral Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 10.07.2014
Güncelleme Tarihi: 31.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Yûsuf u Züleyhâ’sından

İlâhî bikr-i fikri feyz-i hâs it

Çü Yûsuf-tâb’ çâhından halâs it

Nesîm-i subh-ı sa’d idüp be-şîrîn

Uyar hâb-ı a’mâdan akl-ı pîrîn

Kerem pîrâheninden bû virüp hûb

Dil-i mahzûnı şâd it hemçü Ya’kûb

Züleyhâveş koma ki akl-ı reyyân

İde cân-ı azîzi habs-i zindân

Meh-i Ken’ân gibi lutfunla her gâh

Yakînün nûrın it dil Mısr’ına şâh

Gül-i anber-nesîm-i gülbün-i nâz

Nihâl-i gülsitân-ı nâz u agrâz

Ayagı tozı tâc-ı fark-ı şâhân

Saçınun küfri dîn-i ehl-i îmân

Mücessed nûr ol nûr-ı İlâhî

Özi esnâm-ı çînün secdegâhı

İki garrâ hilâli anber-âgîn

Elifdür mâh içinde medd-i sîmîn

Kamer-âsâ yüzinde câ-be-câ hâl

Kamer aşkında geymişdür kara şâl

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ. Ankara: AKM Yay. 458.)

xxx

Gerçi olmaz güzel ol serv-i ser-efrâz gibi

Güzel oldur ki kolunda ola şeh-bâz gibi

xxx

Güle gûş itdürimez yok yire bülbül inler

‘Işk destânını şimdi kim okır kim dinler

Bende-i halka be-gûşum diyü yâd itdi meger

Beni ol verd-i letâfet ki kulagum çınlar

xxx

Getürmez hâme gam sırrın beyâna

Sıgar mı bahr-i kulzum nâvdâna

xxx

Hadîs-i akl olmaz ışka makbûl

Sözi geçmez olıcak kâzî ma’zûl

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ, İnceleme-Metin. C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 718.)

xxx

Meyl itme sîme olma bahâda hazef gibi

Dür dahi olsa göz yaşın alma sadef gibi

(İsen, Mustafa (hzl.) (1998). Sehî Bey Tezkiresi, Heşt-Behişt. Ankara: Akçağ Yay. 223.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ELİTAŞ/HİKMETÎ, Hikmet Elitaşd. 10.02.1966 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2(DELİ) ÖMERd. 1835 - ö. 1904Doğum YeriGörüntüle
3REMZÎ/PÎRÎ, Pîrî Mehmed Paşad. 1463? - ö. 1532-33Doğum YeriGörüntüle
4ELİTAŞ/HİKMETÎ, Hikmet Elitaşd. 10.02.1966 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5(DELİ) ÖMERd. 1835 - ö. 1904Doğum YılıGörüntüle
6REMZÎ/PÎRÎ, Pîrî Mehmed Paşad. 1463? - ö. 1532-33Doğum YılıGörüntüle
7ELİTAŞ/HİKMETÎ, Hikmet Elitaşd. 10.02.1966 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8(DELİ) ÖMERd. 1835 - ö. 1904Ölüm YılıGörüntüle
9REMZÎ/PÎRÎ, Pîrî Mehmed Paşad. 1463? - ö. 1532-33Ölüm YılıGörüntüle
10ELİTAŞ/HİKMETÎ, Hikmet Elitaşd. 10.02.1966 - ö. ?MeslekGörüntüle
11(DELİ) ÖMERd. 1835 - ö. 1904MeslekGörüntüle
12REMZÎ/PÎRÎ, Pîrî Mehmed Paşad. 1463? - ö. 1532-33MeslekGörüntüle
13ELİTAŞ/HİKMETÎ, Hikmet Elitaşd. 10.02.1966 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14(DELİ) ÖMERd. 1835 - ö. 1904Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15REMZÎ/PÎRÎ, Pîrî Mehmed Paşad. 1463? - ö. 1532-33Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ELİTAŞ/HİKMETÎ, Hikmet Elitaşd. 10.02.1966 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17(DELİ) ÖMERd. 1835 - ö. 1904Madde AdıGörüntüle
18REMZÎ/PÎRÎ, Pîrî Mehmed Paşad. 1463? - ö. 1532-33Madde AdıGörüntüle