KEMAL DEVRANÎ, Kemal Arpaçay

(d. 01.12.1939 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kemal Arpaçay, 1 Aralık 1939 tarihinde Kars'ın Kağızman ilçesine bağlı Taşburun köyünde dünyaya gelmiştir. İlkokulu bitirdikten sonra eğitimine devam edemeyen âşık, demirci ustası olarak çalışmaya başlar. Aynı yıllarda şiir de söylemeye başlayan âşık, üç kez evlenir ve bu evliliklerden yedi çocuğu olur. Âşık Reyhanî ve Âşık Mahzunî'yi kendisine üstat olarak gören Arpaçay, rüya görmemiştir ve badeye de inanmamaktadır. Âşık Arpaçay'ın sazda ve sözde kendisini yetiştirmesini sağlayan ustaları; Âşık Müdamî, Âşık Üzeyir ve Âşık İbrahim Erdem'dir. Ustası Âşık Müdamî, bir âşıklar toplantısında sazı ve sesi çok beğenilen Kemal Arpaçay'a "Oğlum senin devranın iyi, bundan sonra senin mahlasın Devranî olsun" deyince âşık, o günden sonra "Devranî" mahlasını kullanmıştır. Âşık Kemal Arpaçay'ın 37 plağı, 6 kaseti ve "Bir Ozanın Telinden" başlıklı şiir kitabı vardır. 1975 ve 1976 yıllarında Konya Âşıklar Bayramı'nda, atışma dalında birincilik ve üçüncülük dereceleri ede eden âşık, Atatürk'ün 100. doğum yılı dönümü münasebetiyle TRT'nin düzenlediği Atatürk Destanı Yarışması'nda ikincilik almıştır. Yine 2000'de yapılan Kars Uluslararası Âşıklar Bayramı'nda da ikinci olmuştur. Bunların dışında 1977'de Vedat Nergiz Ödülü, 1978'de Fevzi Halıcı Ödülü, Âşıklar Piri Dede Korkut Ödülü âşığın aldığı bazı ödüllerdir. Ayrıca Âşık Kemal Arpaçay, katıldığı festival ve şölenlerden birçok madalya, plaket ve teşekkür belgesi almıştır. 1975'ten bu yana Kültür Bakanlığı'na kayıtlı olan âşık, birçok televizyon programına katılmıştır. Ayrıca Âşık Kemal Arpaçay; Âşık Mustafa Kırıktaş, Âşık İbrahim Dallıbal'ı âşık olarak yetiştirmiştir. Âşık Devranî günümüzde Ankara'da ikâmet etmektedir ve gerek Türkiye'de gerekse Türkiye dışında yapılan şenlik ve festivallere katılmaktadır (Aydemir 2011: 299-301).

Yanık Kerem, Şikeste, Zarıncı, Köroğlu makamlarını bilen Arpaçay, şiirlerini 7'li, 8'li, 11'li ve 15'li hece ölçülerini kullanarak oluşturmuştur. Şiirlerinde bütün kafiye çeşitlerini ustaca kullanan âşık; koçaklama, güzelleme, divan gibi türlerde şiirler vermiştir. Âşığın şiirlerinin konusunu genel olarak tabiat, sevda, hasret, gurbet, sitem, kader, vatan aşkı gibi temalar oluşturmaktadır (Aydemir 2011: 299).

Kaynakça

Aydemir, Emrah (2011). "Kemal Arpaçay (Kemal Devranî)". Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri - VI. Ed. Fatma Ahsen Turan ve Reyhan Gökben Saluk. Ankara: Gazi Kitabevi. 299-308.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ERKAN ASLAN
Yayın Tarihi: 12.04.2019
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Bir Ozanın Telinden- / --Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞİMŞEKOĞLU, Ercan Şimşekoğlud. 24.01.1980 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Erkan Karagözd. 1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3DADAŞOĞLU, Ali Dadaşoğlud. 1934 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ŞİMŞEKOĞLU, Ercan Şimşekoğlud. 24.01.1980 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Erkan Karagözd. 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6DADAŞOĞLU, Ali Dadaşoğlud. 1934 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ŞİMŞEKOĞLU, Ercan Şimşekoğlud. 24.01.1980 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Erkan Karagözd. 1954 - ö. ?MeslekGörüntüle
9DADAŞOĞLU, Ali Dadaşoğlud. 1934 - ö. ?MeslekGörüntüle
10ŞİMŞEKOĞLU, Ercan Şimşekoğlud. 24.01.1980 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Erkan Karagözd. 1954 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12DADAŞOĞLU, Ali Dadaşoğlud. 1934 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ŞİMŞEKOĞLU, Ercan Şimşekoğlud. 24.01.1980 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Erkan Karagözd. 1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15DADAŞOĞLU, Ali Dadaşoğlud. 1934 - ö. ?Madde AdıGörüntüle