KUDSİ, Arap-zâde

(d. ?/? - ö. 969 Cumadiyelula/1561-62 Ocak / Şubat)
Divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Arap-zâde olarak tanındı. Asıl adı Mehmeddir. Antakyalı Vaiz Monlâ Arap'ın oğludur. Sultan Süleyman'ın hocası Hayreddin Efendi'den mülâzım oldu. Mülazım olduktan sonra Çekmece'de Abdüsselâm Efendi medresesinde çalıştı. Kırk akça ile Bursa'da Kaplıca medresesinde müderrislik yaptı. 955/1548 yılında Mahmut Paşa medresesine geçti. Zamanla mesleğinde ilerleyerek 958/1551 yılında Semâniyeye medresesinde görev aldı. Samsunî-zâde Ahmed Efendi ve İshak Çelebi medreselerinde çalıştı. Şeyh Cemal Efendi ile kavgaları herkes tarafından bilinir oldu. Ağzından kaçırdığı bazı sözler de devlet büyüklerini huzursuz etti. Bundan dolayı azledildi. Bir süre Bursa'da ikamet etti. 960 /1552-53 yılında padişah tarafından affedildi. Daha sonra Sultan Süleyman mazlum olduğunu anladı. Padişah, Rüstem Paşa'nın bu işte müdahalesi olduğunu farkına varınca önce Sahn medresesine müderris olarak görevlendirdi. 969/1561-62 Saferi'nde Kâhire kadılığına atadı. İskenderiye'ye giderken bindiği gemi battı. Kendisi de bu kaza esnasında 969/1561-62 Cumadiyelula /Safer ayında vefat etti. Vefat ettiğinde elli yaşını geçkindi. Mehmed isminde bir oğlu oldu. Oğlu da Bostan-zâde Mehmed Efendi'den mülazım oldu. Oğlu mükeyyifata ibtila oldu. 992/1584-85 yılının sonunda vefat etti. 

Beyzavî Tefsiri'ne haşiyesi, İbni Hümam'a Sözleri Sadrüşşeria ve Şerh-i Miftâh'a haşiyeleri vardır. Eserleri içinde en çok Hidâye'ye Talikatı ve Şerhi tanındı.

 

Kaynakça

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay. 825.

Kutluk, İbrahim (1997). Beyanî-Tezkiretü’ş-Şuara. Ankara TTK. 224

M. Şemseddin Sami (1996). Kâmûsü'l-Alam. Kaşgar Neşriyat. İstanbul. 5/3607.

Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Şakayık-ı Numaniye ve Zeyilleri. Çağrı Yay. İstanbul. 2/27-28.

Sungurhan, Aysun. Kınalızade Hasan Çelebi-Tezkiretü’ş-Şuara. ekitap.kulturturizm.gov.tr

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 26.03.2015
Güncelleme Tarihi: 21.08.2021

Eserlerinden Örnekler

Kıt’a

Henûz dahı ana rahminde iken

Ne kanlar yutdururdı bana devrân

 

Togaldan dâ’im aglatmakdur işi

Dahı güldürmedi bir lahza bir ân 

(Kutluk, İbrahim (1997). Beyanî-Tezkiretü’ş-Şuara. Ankara TTK. 224)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Hüseyin Danişd. 1870 - ö. 1943Doğum YeriGörüntüle
2VEZNî, Seyyid Murtazâ Çelebid. ? - ö. 1669-70Doğum YeriGörüntüle
3Volkan Taha Şekerd. 1982 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Hüseyin Danişd. 1870 - ö. 1943Ölüm YılıGörüntüle
5VEZNî, Seyyid Murtazâ Çelebid. ? - ö. 1669-70Ölüm YılıGörüntüle
6Volkan Taha Şekerd. 1982 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
7Hüseyin Danişd. 1870 - ö. 1943MeslekGörüntüle
8VEZNî, Seyyid Murtazâ Çelebid. ? - ö. 1669-70MeslekGörüntüle
9Volkan Taha Şekerd. 1982 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Hüseyin Danişd. 1870 - ö. 1943Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11VEZNî, Seyyid Murtazâ Çelebid. ? - ö. 1669-70Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Volkan Taha Şekerd. 1982 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Hüseyin Danişd. 1870 - ö. 1943Madde AdıGörüntüle
14VEZNî, Seyyid Murtazâ Çelebid. ? - ö. 1669-70Madde AdıGörüntüle
15Volkan Taha Şekerd. 1982 - ö. ?Madde AdıGörüntüle