Madde Detay

Hayatı hakkında çok fazla bilgi bulunmayan Kul Kâtib 17. asırda yaşadığı tahmin edilen Bektaşi saz şairlerindendir. 17. asrın maruf saz şairlerinden Kâtibî’den başka bu asırda da bu namla şöhret kazanmış bir saz şairinin yetiştiğini bilinmektedir. İhtimal ki bu nefesleri bu şair, vücuda getirmiştir. Esasen Kâtib mahlaslı nefeslere ancak 18. asırdan itibaren yazılan mecmualarda tesadüf edilmektedir. Bir manzumesi Ergun’un kendi elinde bulunan Dertli Kâtib’in de aynı şahsiyet olduğu tahmin olunabilir (Ergun 1956: 93). Kul Kâtib, bir şiirinde geçen “Bin yetmiş yediye vardı bu sene” mısrasından 17. asırda yaşadığı çıkarılmaktadır. Basit, fakat samimi şiirleri vardır (TDEA 1982: 436). Ergun, Kâtib mahlaslı dört nefesine yer vermiştir. 

Ergun, Sadettin Nüzhet (1956). Bektaşî- Kızılbaş Alevî Şairleri ve Nefesleri. C. 2. İstanbul: Maarif Kitaphanesi. 

“Kul Kâtib” (1982). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 5. İstanbul: Dergâh Yay. 436.

Nefes

Evliyâ cem’in arzu eden sofî

Yolu düzde koymuş sarpa kaçarsın

Muhammed Ali’nin yolu deyüb de

Gelmiş de talibe pinhân edersin

Yol budur deyüb de sürek sürersin

Câhili kinliyi başa derersin

Yılda bir hayvan kanına girersin

Aklınca boynunun borcu ödersin

Gel benlik eyleme nefsini öldür

Hakk yoluna canın armağan getür

Kin ile kibiri aradan kaldır

Getürme benliği yükü nidersin

Aşk ile yırtılub hâk olmamışsın

Nefs-i emareden pâk olmamışsın

Ayaklar altında hâk olmamışsın

Gelmiş de meydanda lokma yutarsın

Senin elindedir şerr ile hayır

Nefs-i emmâreden özünü ayır

Kâtib’im de der ki kendini kayır

Neyleyib de halkın zemmîn edersin

Ergun, Sadettin Nüzhet (1956). Bektaşî- Kızılbaş Alevî Şairleri ve Nefesleri. C. 2. İstanbul: Maarif Kitaphanesi. 95.