KUL MAHMUD

(d. ?/? - ö. ?/?)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mahmut olan âşık, mahlas olarak da kendi ismini kullanmayı tercih etmiştir. Diyarbakır’ın Bismil ilçesine bağlı Ulutürk köyünde dünyaya gelmiştir. Bu köy günümüzde halen, yörede eski adıyla, “Darlı köyü” olarak bilinmektedir (Akın 2011: 67). Kul Mahmud’un hangi tarihte doğduğu, mesleği, ailesi, almış olduğu eğitim ve ne zaman vefat ettiği hakkında kaynaklarda bir bilgiye ulaşılamadığı gibi yörede yapılan derleme çalışmalarında da maalesef bu âşık ile ilgili herhangi bir bilgi edinilememiştir.

Basri Konyar tarafından tespit edilen tek bir koşma dışında kaynaklarda Kul Mahmud’a ait herhangi bir şiir ya da esere tesadüf edilmemiştir. Kul Mahmud’un elimizde sadece bir koşması bulunduğu için sanatı hakkında fazla bir söz söylemek mümkün değildir. Elimizdeki bu şiiri âşığın şiirlerini hece ölçüsüyle yazdığını ve âşık tarzına uygun bir söyleyişe sahip olduğunu göstermektedir (Akın 2011: 67). Ayrıca, âşığın oldukça sade ve anlaşılır bir Türkçe kullandığı görülen bu şiirinden, kendisinin 18. yüzyıl sonu ya da 19. yüzyıl dolaylarında yaşamış olduğu tahmin edilebilir.

Kaynakça

Akın, Bülent (2011). Diyarbakırlı Türkmen Alevi Âşıklar. Köln: Alevi-Bektaşi Kültür Enstitüsü Yay.

Konyar, Basri (1936). Diyarbekir Yıllığı. C. 3. Ankara: Ulus Basımevi.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. BÜLENT AKIN
Yayın Tarihi: 08.09.2013
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma

Benden selam olsun gül yüzlü yâre

Azıcık yanıma gelsin de gitsin

Eğer rakiplerim yol vermez ise

Şu dertli hatırım sorsun da gitsin

 

Allar giysin çıkarsın da karayı

Gel dedikçe unutmasın burayı

Sinemdeki göz göz olan yarayı

Yâr gelsin eliyle sarsın da gitsin

 

Şahinimi avlar idim baz ilen

Yâr geldi de burdan geçti naz ilen

Derde merhem etsin balı tuz ilen

Yâr gelsin yaramı sarsın da gitsin

 

Kul Mahmud’am kurtulamam beladan

Yâri bize nasip eyle yaradan

Ölürem kurtulmam ben bu yaradan

Yâr gelsin kefenim biçsin de gitsin

Konyar, Basri (1936). Diyarbekir Yıllığı. C. 3. Ankara: Ulus Basımevi. 84.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İLMÎ, İlmî Çelebid. ? - ö. 1776Doğum YeriGörüntüle
2FERDÎ, Hoca Ferdî Çelebid. ? - ö. 1815Doğum YeriGörüntüle
3FETHÎ, Abdulfettâh Efendid. 1837 - ö. 1899Doğum YeriGörüntüle
4İLMÎ, İlmî Çelebid. ? - ö. 1776Doğum YılıGörüntüle
5FERDÎ, Hoca Ferdî Çelebid. ? - ö. 1815Doğum YılıGörüntüle
6FETHÎ, Abdulfettâh Efendid. 1837 - ö. 1899Doğum YılıGörüntüle
7İLMÎ, İlmî Çelebid. ? - ö. 1776Ölüm YılıGörüntüle
8FERDÎ, Hoca Ferdî Çelebid. ? - ö. 1815Ölüm YılıGörüntüle
9FETHÎ, Abdulfettâh Efendid. 1837 - ö. 1899Ölüm YılıGörüntüle
10İLMÎ, İlmî Çelebid. ? - ö. 1776MeslekGörüntüle
11FERDÎ, Hoca Ferdî Çelebid. ? - ö. 1815MeslekGörüntüle
12FETHÎ, Abdulfettâh Efendid. 1837 - ö. 1899MeslekGörüntüle
13İLMÎ, İlmî Çelebid. ? - ö. 1776Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14FERDÎ, Hoca Ferdî Çelebid. ? - ö. 1815Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15FETHÎ, Abdulfettâh Efendid. 1837 - ö. 1899Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İLMÎ, İlmî Çelebid. ? - ö. 1776Madde AdıGörüntüle
17FERDÎ, Hoca Ferdî Çelebid. ? - ö. 1815Madde AdıGörüntüle
18FETHÎ, Abdulfettâh Efendid. 1837 - ö. 1899Madde AdıGörüntüle