LA'LÎ, La'lîn Kaba-zâde Mehmed Efendi

(d. ?/? - ö. 1020/1611)
divan şairi, müderris
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehmed’dir. Latifî’ye göre nereli olduğu ihtilaflı iken Âşık Çelebi İstanbullu olduğunu söyler (Canım 2000: 489) (Kılıç 2010: 741). Cem şairlerindendir. Kırmızı tenli olması sebebiyle La’lî mahlasını aldı (Canım 2000: 489). La’lîn Kaba ismiyle meşhur bir kadının oğludur. Zekeriya Efendi’den mülazım olduktan sonra Rodosçuk’taki Rüstem Paşa Medresesi’ne müderris olarak atandı. Edirnekapı haricinde medfundur. Zarif, nüktedan bir şairdi. Atasözünü andıran güzel beyitleri vardır. Şiirlerinin çoğunu sohbet sırasında düşünmeden söylerdi. Bu şekilde pek çok müfret ve rubaî söyledi. “Zâhidün gönlinde cennet âşıkun dîdâr-ı yâr/Her kişinün lâcerem başında bir sevdâsı var” matlalı gazeline Latifî nazire yazmıştır (Canım 200:489).

Kaynakça

Canım Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü'ş-Şuarâ ve Tabsıratü'n-Nuzemâ. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 

İsen, Mustafa (1999). Latîfî Tezkiresi. Ankara: Akçağ Yay.

Kılıç Filiz (hzl.) (2010). Aşık Çelebi, Meşâirü'ş-şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Sungurhan-Eyduran Aysun (hzl.) (2008). Beyânî,Tezkiretü'ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-215416/h/giris.pdf [erişim tarihi 07.02.2014]

Sungurhan-Eyduran Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü'ş-Şu’arâ http://ekitap. kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10739,tsmetinbpdf. pdf?0 [erişim tarihi 07.02.2014]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. FİLİZ KILIÇ
Yayın Tarihi: 07.02.2014
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

Eserlerinden Örnekler

 

Gazel

Dilerin şifte-i dil muntazamü’l-hâl olsun

Seng-i mihnetle adû münkesirü’l-bâl olsun

 

Nice bir râh-ı cefâda kıla üftâde gönül

Nice bir hayl-i belâ vü gama pâ-mâl olsun

 

Bâd-ı âhumla cihân bâgını lerzân ideyin

Tâ ki ol serv-i revânum bana meyyâl olsun

 

Ey gönül olmaga ser-defter-i erbâb-ı nazar

Dikkat it her varak üstine kadün dal olsun

 

Zât-ı pür-cûdı o şâh-ı keremün ey La’lî

Menzil-i rif’at u şâyeste-i ikbâl olsun (Sungurhan-Eyduran Aysun (hzl.) (2008). Beyânî,Tezkiretü'ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-215416/h/giris.pdf [erişim tarihi 07.02.2014]. 171; Sungurhan-Eyduran Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü'ş-Şu’arâ http://ekitap. kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10739,tsmetinbpdf. pdf?0 [erişim tarihi 07.02.2014]. 235)

xx

İhtilât itmez isen âşık-ı bî-diller ile

Dostum bârî cefâ itme gezüp iller ile

 

İşigün iti sifâlin sına meyl ide diyü

Kâse-i ser tolanur kûyunı sâ’iller ile

 

Ehl-i diller n’ola vasfında olursa âciz

Vasf olunmaz o şehün La’lî lebi diller ile

(Kılıç Filiz (hzl.) (2010). Aşık Çelebi, Meşâirü'ş-şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 741)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1REŞÎD, Ahmed Reşîd Efendid. 1762 - ö. 1839Doğum YeriGörüntüle
2SA'ÎD, Topkapılı-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1721Doğum YeriGörüntüle
3Perihan Mağdend. 24 Ağustos 1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4REŞÎD, Ahmed Reşîd Efendid. 1762 - ö. 1839Doğum YılıGörüntüle
5SA'ÎD, Topkapılı-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1721Doğum YılıGörüntüle
6Perihan Mağdend. 24 Ağustos 1960 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7REŞÎD, Ahmed Reşîd Efendid. 1762 - ö. 1839Ölüm YılıGörüntüle
8SA'ÎD, Topkapılı-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1721Ölüm YılıGörüntüle
9Perihan Mağdend. 24 Ağustos 1960 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10REŞÎD, Ahmed Reşîd Efendid. 1762 - ö. 1839MeslekGörüntüle
11SA'ÎD, Topkapılı-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1721MeslekGörüntüle
12Perihan Mağdend. 24 Ağustos 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
13REŞÎD, Ahmed Reşîd Efendid. 1762 - ö. 1839Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SA'ÎD, Topkapılı-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1721Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Perihan Mağdend. 24 Ağustos 1960 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16REŞÎD, Ahmed Reşîd Efendid. 1762 - ö. 1839Madde AdıGörüntüle
17SA'ÎD, Topkapılı-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1721Madde AdıGörüntüle
18Perihan Mağdend. 24 Ağustos 1960 - ö. ?Madde AdıGörüntüle