LA'LÎ, La'lîn Kaba-zâde Mehmed Efendi

(d. ?/? - ö. 1020/1611)
divan şairi, müderris
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehmed’dir. Latifî’ye göre nereli olduğu ihtilaflı iken Âşık Çelebi İstanbullu olduğunu söyler (Canım 2000: 489) (Kılıç 2010: 741). Cem şairlerindendir. Kırmızı tenli olması sebebiyle La’lî mahlasını aldı (Canım 2000: 489). La’lîn Kaba ismiyle meşhur bir kadının oğludur. Zekeriya Efendi’den mülazım olduktan sonra Rodosçuk’taki Rüstem Paşa Medresesi’ne müderris olarak atandı. Edirnekapı haricinde medfundur. Zarif, nüktedan bir şairdi. Atasözünü andıran güzel beyitleri vardır. Şiirlerinin çoğunu sohbet sırasında düşünmeden söylerdi. Bu şekilde pek çok müfret ve rubaî söyledi. “Zâhidün gönlinde cennet âşıkun dîdâr-ı yâr/Her kişinün lâcerem başında bir sevdâsı var” matlalı gazeline Latifî nazire yazmıştır (Canım 200:489).

Kaynakça

Canım Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü'ş-Şuarâ ve Tabsıratü'n-Nuzemâ. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 

İsen, Mustafa (1999). Latîfî Tezkiresi. Ankara: Akçağ Yay.

Kılıç Filiz (hzl.) (2010). Aşık Çelebi, Meşâirü'ş-şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Sungurhan-Eyduran Aysun (hzl.) (2008). Beyânî,Tezkiretü'ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-215416/h/giris.pdf [erişim tarihi 07.02.2014]

Sungurhan-Eyduran Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü'ş-Şu’arâ http://ekitap. kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10739,tsmetinbpdf. pdf?0 [erişim tarihi 07.02.2014]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. FİLİZ KILIÇ
Yayın Tarihi: 07.02.2014
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

Eserlerinden Örnekler

 

Gazel

Dilerin şifte-i dil muntazamü’l-hâl olsun

Seng-i mihnetle adû münkesirü’l-bâl olsun

 

Nice bir râh-ı cefâda kıla üftâde gönül

Nice bir hayl-i belâ vü gama pâ-mâl olsun

 

Bâd-ı âhumla cihân bâgını lerzân ideyin

Tâ ki ol serv-i revânum bana meyyâl olsun

 

Ey gönül olmaga ser-defter-i erbâb-ı nazar

Dikkat it her varak üstine kadün dal olsun

 

Zât-ı pür-cûdı o şâh-ı keremün ey La’lî

Menzil-i rif’at u şâyeste-i ikbâl olsun (Sungurhan-Eyduran Aysun (hzl.) (2008). Beyânî,Tezkiretü'ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-215416/h/giris.pdf [erişim tarihi 07.02.2014]. 171; Sungurhan-Eyduran Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü'ş-Şu’arâ http://ekitap. kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10739,tsmetinbpdf. pdf?0 [erişim tarihi 07.02.2014]. 235)

xx

İhtilât itmez isen âşık-ı bî-diller ile

Dostum bârî cefâ itme gezüp iller ile

 

İşigün iti sifâlin sına meyl ide diyü

Kâse-i ser tolanur kûyunı sâ’iller ile

 

Ehl-i diller n’ola vasfında olursa âciz

Vasf olunmaz o şehün La’lî lebi diller ile

(Kılıç Filiz (hzl.) (2010). Aşık Çelebi, Meşâirü'ş-şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 741)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NESÎB, Seyyid Mehmed (İkibayraklı-zâde)d. 1740-41 - ö. 30 Haziran 1790Doğum YeriGörüntüle
2PAŞMAKÇI-ZÂDE, Seyyid Ali Efendid. 1639 - ö. 1712Doğum YeriGörüntüle
3RÛHÎ, Abdülkerim Ruhi Efendid. 1840 - ö. 1905Doğum YeriGörüntüle
4NESÎB, Seyyid Mehmed (İkibayraklı-zâde)d. 1740-41 - ö. 30 Haziran 1790Doğum YılıGörüntüle
5PAŞMAKÇI-ZÂDE, Seyyid Ali Efendid. 1639 - ö. 1712Doğum YılıGörüntüle
6RÛHÎ, Abdülkerim Ruhi Efendid. 1840 - ö. 1905Doğum YılıGörüntüle
7NESÎB, Seyyid Mehmed (İkibayraklı-zâde)d. 1740-41 - ö. 30 Haziran 1790Ölüm YılıGörüntüle
8PAŞMAKÇI-ZÂDE, Seyyid Ali Efendid. 1639 - ö. 1712Ölüm YılıGörüntüle
9RÛHÎ, Abdülkerim Ruhi Efendid. 1840 - ö. 1905Ölüm YılıGörüntüle
10NESÎB, Seyyid Mehmed (İkibayraklı-zâde)d. 1740-41 - ö. 30 Haziran 1790MeslekGörüntüle
11PAŞMAKÇI-ZÂDE, Seyyid Ali Efendid. 1639 - ö. 1712MeslekGörüntüle
12RÛHÎ, Abdülkerim Ruhi Efendid. 1840 - ö. 1905MeslekGörüntüle
13NESÎB, Seyyid Mehmed (İkibayraklı-zâde)d. 1740-41 - ö. 30 Haziran 1790Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14PAŞMAKÇI-ZÂDE, Seyyid Ali Efendid. 1639 - ö. 1712Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15RÛHÎ, Abdülkerim Ruhi Efendid. 1840 - ö. 1905Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NESÎB, Seyyid Mehmed (İkibayraklı-zâde)d. 1740-41 - ö. 30 Haziran 1790Madde AdıGörüntüle
17PAŞMAKÇI-ZÂDE, Seyyid Ali Efendid. 1639 - ö. 1712Madde AdıGörüntüle
18RÛHÎ, Abdülkerim Ruhi Efendid. 1840 - ö. 1905Madde AdıGörüntüle