LEM’Î, Lâmi’î-zâde Derviş Mehmed Çelebi

(d. ?/? - ö. 957/1550)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Bursa’da doğdu. 16. yüzyıl şairlerinden Bursalı Lâmi`î Çelebi’nin oğludur. Asıl adı Derviş Mehmed’dir. Öğrenimini Kanuni Sultan Süleyman’ın hocası Hayreddin Efendi’den tamamlayarak Şehzade Sultan Mehmed adına yazdığı kafiye ve aruzla ilgili bir risaleyle mülazım oldu. Çeşitli yerlerde müderrislik yaptı. Âşık Çelebi’ye göre en son İstanbul’da Sultaniyye müderrisi iken, Gelibolulu Âlî’ye göreyse İçil müderrisi iken 957/1550 yılında öldü. Mezarı Hisar’da Nakkaş Ali Mescidi bahçesinde babasının yanındadır (Kılıç 2010: 742, Atlansoy 1998: 268-69, Eyduran 2009: 256). M. Nâil Tuman, şairin vefat tarihini Sicill-i Osmânî’nin 960/1552-53’ten sonra, Nev’i-zâde’nin de 977/1569-70 olarak göstermesinin yanlış olduğunu belirtir (Kurnaz ve Tatçı 2001: 892).

Kaynaklar, Lem’î’nin Dîvân’ının olup olmadığı hakkında bilgi vermezler. Ancak şairin, aruz ve kafiyeyle ilgili bir risale yazdığı bütün kaynaklarca teyit edilir. Bununla birlikte çeşitli mecmualarda Lem’î’ye ait şiirlere rastlanmaktadır.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 3. İstanbul: KB-Tarih Vakfı Ortak Yay.

Atlansoy, Kadir (1998). Bursa Şairleri, Bursa Vefeyatnamelerindeki Şairlerin Biyoğrafileri. Bursa: Asa Kitabevi.

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin B. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 05.01.2014].

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

İsen, Mustafa (hzl.) (1994). Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı. Ankara: Akçağ Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ-İnceleme-Metin. C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kula Ayşe (2004). Pervane Beg Nazire Mecmuası (534a-557a). Transkriptli, Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay.

Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Yavuz, Fikri ve İsmail Özen (hzl) (1972). Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri. C. 2. İstanbul: Meral Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 27.01.2014
Güncelleme Tarihi: 30.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Yirden bir âh ideydüm ey meh bu ben fütâde

Kuşlar kebâb olaydı döne döne hevâda

Ey şeh-süvâr-ı meydân nâz atma süvâr ol

Ferzâne-veş ben önce yürüyeyin piyâde

Çekdi çevirdi ey meh şol denlü çarh-ı bed-mihr

Komadı itmeyince yâ kaddümi kepâde

 

Ey saçı Leylî bir kez meydân-ı ‘ışka gelse

Oyunlar oynayaydum Ferhâd-ı nâ-murâda

Sâkî lebini yâda sundugını görince

Ol acıg ile Lem’î kanlar yutardı bâde

(Kula Ayşe (2004). Pervane Beg Nazire Mecmuası (534a-557a). Transkriptli, Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. 118-119.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HAYREDDİN-ZÂDE, Ahmed Hayrî Efendid. ? - ö. 1616Doğum YeriGörüntüle
2SEHÂYÎ, Sehâyî Çelebid. ? - ö. 1512?-1516?Doğum YeriGörüntüle
3ZİHNÎ, Pervâne Salih Deded. ? - ö. 1663Doğum YeriGörüntüle
4HAYREDDİN-ZÂDE, Ahmed Hayrî Efendid. ? - ö. 1616Doğum YılıGörüntüle
5SEHÂYÎ, Sehâyî Çelebid. ? - ö. 1512?-1516?Doğum YılıGörüntüle
6ZİHNÎ, Pervâne Salih Deded. ? - ö. 1663Doğum YılıGörüntüle
7HAYREDDİN-ZÂDE, Ahmed Hayrî Efendid. ? - ö. 1616Ölüm YılıGörüntüle
8SEHÂYÎ, Sehâyî Çelebid. ? - ö. 1512?-1516?Ölüm YılıGörüntüle
9ZİHNÎ, Pervâne Salih Deded. ? - ö. 1663Ölüm YılıGörüntüle
10HAYREDDİN-ZÂDE, Ahmed Hayrî Efendid. ? - ö. 1616MeslekGörüntüle
11SEHÂYÎ, Sehâyî Çelebid. ? - ö. 1512?-1516?MeslekGörüntüle
12ZİHNÎ, Pervâne Salih Deded. ? - ö. 1663MeslekGörüntüle
13HAYREDDİN-ZÂDE, Ahmed Hayrî Efendid. ? - ö. 1616Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SEHÂYÎ, Sehâyî Çelebid. ? - ö. 1512?-1516?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ZİHNÎ, Pervâne Salih Deded. ? - ö. 1663Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HAYREDDİN-ZÂDE, Ahmed Hayrî Efendid. ? - ö. 1616Madde AdıGörüntüle
17SEHÂYÎ, Sehâyî Çelebid. ? - ö. 1512?-1516?Madde AdıGörüntüle
18ZİHNÎ, Pervâne Salih Deded. ? - ö. 1663Madde AdıGörüntüle