LÜTFÎ, Süleymân Lütfî Efendi

(d. ?/? - ö. 1119/1707)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hayatına dair bilinenler azdır. Doğum tarihi ve doğum yeri bilinmemektedir. Asıl adı Süleyman’dır. Süleyman Lütfî Efendi olarak tanındı. Dîvân-ı humâyûn hocalarından olup hâslar halîfesi iken 1119/1707 yılında vefat etti (Kılıç yty.: 130; Akbayar 1996: 903; TDEA 1986: 106). Bazı kaynaklar (Kurnaz vd. 2001: 885; TDOEA 2006: 175) Süleyman Lütfî Efendi ile Enderunlu Dâniş Süleyman Efendi’yi karıştırmışlar ve Süleyman Lütfî Efendi’nin vefat tarihinin 1119/1707 olarak gösterilmesinin yanlış olduğunu ve doğrusunun 1190/1776 olması gerektiğini belirtmişlerdir. Kaynak olarak gösterdikleri Silahdarzâde Tezkiresi (yk. 36b)’nde ise “Dâniş Süleymân Efendi hâce, kâtib, divân-ı humâyûndan idi. Fevt şûd 1188/1774” ibaresi ile hakkında bilgi verilen şair, Süleyman Lütfî Efendi olmayıp Dâniş Süleyman Efendi (TDEA: 1977: 191)’dir. Bu durumda Süleyman Lütfî Efendi’nin vefat tarihi 1119/1707 olarak netlik kazanmaktadır.

Kaynaklarda herhangi bir eser sahibi olduğuna dair bilgi bulunmamaktadır.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî. C. 3. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 903.

Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat, Tezkîre-i Şu’arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10741,girispdf.pdf?0 [erişim tarihi: 24.03.2014].130-131. 

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri.  C.II. Ankara: Bizim Büro Yay. 885.

Silahdarzâde Mehmed Emin. Tezkire-i Şuara. İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi. T 2557. 36b.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). C. 2. “Dâniş Süleyman”. İstanbul: Dergâh Yay. 191.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1986). C. 6. “Lutfî Süleyman Efendi”. İstanbul: Dergâh Yay. 106.

Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi (2006). C. 6. “Lutfî”. Ankara: AKM Yay. 175.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 26.03.2014
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Sâkî-i gonca-fem ki mül ölçer içer döker

Şerm-i lebiyle sûret-i sâgar dürer döker

 

Olmaz hevâ-yı evc-i muhabbetde lâne-sâz

Pervâz ederse murg-ı semender dü per döker

 

Meyl etme rûzgâra sakın mihr-i çüst-bâz

Bâkûre-i nihâlini sarsar eser döker

 

Encüm degil visâline remmâl-i pîr-i çerh

Eşkâl-i kabz u hâric eder noktalar döker

 

Pür eyleyince nakd-i niyâz ile dâmenin

Etmez kabûl nâz ile serper dürler döker

 

Pür-jâle sanma kâse-i zerrîn her seher

Sahbâ-yı hoş-güvârı eder cer çeker döker

 

Bahr-i hayâle gavta-zen oldukça Lutfiyâ

Sahn-ı edâya kilk-i suhan-ver güher döker

 (Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat, Tezkîre-i Şu’arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10741,girispdf.pdf?0 [erişim tarihi: 24.03.2014].130.)