MEVCÎ, Defterdar Mehmed Paşa

(d. ?/? - ö. 1053/1643)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da doğdu. Asıl adı Mehmed’dir. Hayatı hakkında eldeki bilgiler sınırlıdır. Hasan Üsküdârî’nin öğrencisi olan Mevcî, öğrenimini tamamladıktan sonra defterdar ve mukataa emini olarak görev yaptı. Bu yüzden Defterdar Mehmed Paşa diye tanındı. Bir müddet Beylerbeyilik görevinde bulundu. Defterdar-ı şıkk-ı evvel makamına yükseldikten sonra vezirlik payesiyle çırak oldu. 1053/1643 yılında vefat etti. Üsküdar’da medfundur. Zübdetü’l-Eş’âr’da 1055/1645 yılında öldüğü kayıtlıdır (Kaf-zâde Fâ’izî vr. 175b).

Kaf-zâde Fâ’izî, Mevcî’nin Dîvân sahibi olduğunu belirtse de şimdilik bu Dîvân elde değildir.

Zarif, nüktedan bir kişiliğe sahip olan Mevcî, hattatlığı ve münşiliğinin yanında şairliğiyle de tanınmıştır.

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ, Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkire-i Meşâhir-i Osmânî). C. 4. İstanbul: KB-Tarih Vakfı Ortak Yay.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafâ Safâyî Efendi, Tezkire-i Safâyî, (Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr). Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kaf-zâde Fâ’izî. Zübdetü’l-Eş’âr. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı, Belediye 11. vr. 175b.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Müstakîm-zâde Süleymân Sa’deddin (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul.

Zavotçu, Gencay (2009). Zehr-i Mâr-zâde Seyyid Mehmet Rızâ, Hayatı, Eserleri, Edebî Kişiliği ve Tezkiresi.  E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83506/zehr-i-marzade-seyyid-mehmed-riza---tezkire-i-riza.html. [Erişim Tarihi: 01.01.2014].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 13.06.2014
Güncelleme Tarihi: 25.11.2020

Eserlerinden Örnekler

xxx

Ârzû eyler imiş seyr-i cemâlün her gâh

Giceyi gündüze katmış geliyor hatt-ı siyâh

xxx

Yâr elinden bir tolu peymâne çekdüm hâbda

Kaldı bâkî neşvesi ta’bîre hâcet kalmadı

Âşıkâne cünbüşinden Mevciyâ ol meh-likâ

Anladı hâl-i dilün takrîre hâcet kalmadı

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ, Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 393.)

xxx

Lülenün lutfını olur mı mecâl inkâra

Hele bir vâsıtadur bûs-ı leb-i dildâra

(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafâ Safâyî Efendi, Tezkîre-i Safâyî, (Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr). Ankara: AKM Yay. 536.)

xxx

Ele almağıla dilber gönül senden firâr itmez

Benüm şehbâz-ı tab’um degme bir kulda karâr itmez

(Müstakîm-zâde Süleymân Sa’deddin (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul. 476.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SA'ÎD, Şehrî-zâde Mehmed Efendid. 1730 - ö. 1764Doğum YeriGörüntüle
2ÂSIM/ÂSIMÎ, Seyrek-zâde Seyyid Mehmed Âsım Efendid. ? - ö. 4 Kasım 1675Doğum YeriGörüntüle
3HAŞMET, Mehmed Abbas Efendi-zâded. ? - ö. 1768Doğum YeriGörüntüle
4SA'ÎD, Şehrî-zâde Mehmed Efendid. 1730 - ö. 1764Doğum YılıGörüntüle
5ÂSIM/ÂSIMÎ, Seyrek-zâde Seyyid Mehmed Âsım Efendid. ? - ö. 4 Kasım 1675Doğum YılıGörüntüle
6HAŞMET, Mehmed Abbas Efendi-zâded. ? - ö. 1768Doğum YılıGörüntüle
7SA'ÎD, Şehrî-zâde Mehmed Efendid. 1730 - ö. 1764Ölüm YılıGörüntüle
8ÂSIM/ÂSIMÎ, Seyrek-zâde Seyyid Mehmed Âsım Efendid. ? - ö. 4 Kasım 1675Ölüm YılıGörüntüle
9HAŞMET, Mehmed Abbas Efendi-zâded. ? - ö. 1768Ölüm YılıGörüntüle
10SA'ÎD, Şehrî-zâde Mehmed Efendid. 1730 - ö. 1764MeslekGörüntüle
11ÂSIM/ÂSIMÎ, Seyrek-zâde Seyyid Mehmed Âsım Efendid. ? - ö. 4 Kasım 1675MeslekGörüntüle
12HAŞMET, Mehmed Abbas Efendi-zâded. ? - ö. 1768MeslekGörüntüle
13SA'ÎD, Şehrî-zâde Mehmed Efendid. 1730 - ö. 1764Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ÂSIM/ÂSIMÎ, Seyrek-zâde Seyyid Mehmed Âsım Efendid. ? - ö. 4 Kasım 1675Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HAŞMET, Mehmed Abbas Efendi-zâded. ? - ö. 1768Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SA'ÎD, Şehrî-zâde Mehmed Efendid. 1730 - ö. 1764Madde AdıGörüntüle
17ÂSIM/ÂSIMÎ, Seyrek-zâde Seyyid Mehmed Âsım Efendid. ? - ö. 4 Kasım 1675Madde AdıGörüntüle
18HAŞMET, Mehmed Abbas Efendi-zâded. ? - ö. 1768Madde AdıGörüntüle