Madde Detay

Uç beyi olarak Osmanlı devletinde yararlılıklar göstermiş olan Mihaloğulları akıncı ailesine mensup olan Mehmed Bey’in babası Gazi Ali Bey’dir. Mihaloğulları ailesinin Rumeli koluna mensup olan Mehmed Bey’in annesi ise Selimşah Hatun binti Abdullah’tır (Gökbilgin 1955: 288).

Mehmed Bey’in kendisi gibi sancak beyi olan ve hepsi savaşta hayatını kaybeden Hasan, Ahmed, Mustafa ve Hızır adında dört kardeşi vardı. Mihaloğlu Mehmed Bey, Yavuz Sultan Selim devrinde Çaldıran seferinde öncü ordu komutanlığı yaptı. 1517 tarihinde Bosna, 1520 tarihinde ise Hersek sancak beyliklerinde bulundu. Kanûnî Sultan Süleyman devrinde de pek çok yararlığı görülen Mehmed Bey, Belgrat fethi sırasında akıncı komutanı olarak seferler yaptı. 1532 tarihinde Viyana kuşatması sırasında Osmanlı ordusuna yardım etti. Mehmed Bey 910/1504 tarihinde başladığı uç beyliğini 950/1543 tarihine kadar 40 yıl süreyle sürdürmüştür (Akbayar 1996 : 965). 1543 tarihinde vefat etti.

Mihaloğlu Mehmed Bey’in, ilim adamları ve şairlere karşı iyi davrandığı, Plevne’de Gazi Ali Bey medresesine müderris tayin edilen Bursalı Nihâlî Cafer Çelebi’yi meclislerinde bulundurduğu bilinmektedir. Bu yakınlığı teyit eden hadise Meşâirü’ş-şu’ârâ’da şu şekilde anlatılmaktadır: Galata kadılığına atanan ve içki içmesi yasaklanan Nihâlî Cafer Çelebi, kendi durumunu anlatmak için o sıralarda uç beyliği verilen ancak akın yapması yasaklanan Mihaloğlu Mehmed Bey’i örnek göstererek “Mihaloğlı’na ucda sancak virüp uc işletme diyü yasak etmek, bana Galata’yı virüp şarâb içme dimege benzer.” demiştir (Kılıç 2010: 907). Sicill-i Osmânî’de (Akbayar1996 : 965) usta şair olarak gösterilen Mihaloğlu Mehmed Bey’in şiirlerine ulaşılamadı.

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyya Sicill-i Osmanî. C.6. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Aşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Tuman, Mehmet Nail (2001). Tuhfe-i Nâilî. Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Gökbilgin, M. Tayyib (1955). “Mihaloğulları” İslâm Ansiklopedisi. 8. C. İstanbul: MEB Yay. 285-292.

Başar, Fahamettin (2005).”Mihaloğulları” İslâm Ansiklopedisi. 30. C. İstanbul: TDV Yay. 24-25.

Babinger, Franz (1991) “Mikhal Oğlu”. The Encylopedia of Islam. VII. Fourth Impression The Netherlands: E.J. Brill. 34-35.