Murat Gülsoy

(d. 31 Mart 1967 / ö. -)
Hikâyeci, Romancı, Akademisyen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Selma Hanım ile elektrik teknisyeni Turan Gülsoy'un oğlu olarak 1967 yılında İstanbul'da doğdu. Kabataş Erkek Lisesinde ortaöğrenimini tamamlayan Gülsoy, daha sonra Boğaziçi Üniversitesi Elektronik Mühendisliği Bölümünde okudu. Aynı üniversitenin Psikoloji Bölümünde yüksek lisans, İTÜ Elektrik Eloktronik Mühendisliği Biyomedikal Mühendisliği programında doktora yaptı.

Gülsoy, 1992-2002 yılları arasında çıkan Hayalet Gemi dergisinin kurucuları arasında yer aldı. 1995-2002 arasında Açık Radyo'da Hayalet Gemi, Simgeler Sözlüğü, Ubor Metenga gibi programlarda yer alan Gülsoy, TRT-TÜRK kanalında sinemada edebiyat uyarlamalarını değerlendiren bir program hazırladı (2010-2013). 2000 yılından beri Boğaziçi Üniversitesinde öğretim görevlisi olarak çalışan yazar, aynı zamanda Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi'nin genel yayın yönetmenliği ve Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Araştırma Merkezi müdürlüğü görevini yürütmektedir. Gülsoy, evlidir ve hâlen İstanbul'da yaşamaktadır.

Murat Gülsoy, arkadaşlarıyla çıkardığı Hayalet Gemi dergisindeki öykü ve denemeleri ile edebiyat alanında adını duyurmaya başlamıştır. Kaleme aldığı ama yayımlamadığı "Akla Ziyan Hikâye" adlı ilk öyküsüyle 1989 yılında Yunus Nadi Öykü Yarışması'nda üçüncülük ödülü kazandı.Yayımlanan ilk öyküsü "Requiem", 1992'de Hayalet Gemi dergisinde çıktı. Altzine, Adam Öykü, Matbuat, Yazıca gibi dergilerde öykülerini neşreden yazarın ilk kitabı Oysa Herkes Kendisi ile Meşgul 1999'da yayımlanmıştır. 12 öyküden oluşan bu kitapta "oyun" ve "yazı" temaları üzerine yoğunlaşan Gülsoy, ironi ve kara mizahın anlatım imkânlarından sıkça faydalanmıştır.

Yazarın ikinci öykü kitabı Bu Kitabı Çalın'da (2000), olaydan hareket eden 12 klasik vaka öyküsü yer almıştır. Gerçek ile kurmacanın iç içe geçtiği sağlam yapılı öykülerle dikkat çeken bu kitap, 2001 yılı Sait Faik Öykü Ödülü'nü kazanmıştır. 2000'de altkitap.com'da Belki de Gerçekten İstiyorsun adlı bir e-kitap yayımlayan Gülsoy, bu kitapta yedi öyküsüne yer vermiştir. Gülsoy, dördüncü öykü kitabı Âlemlerin Sürekliliği ve Diğer Hikâyeler'de (2002) ironik anlatımı ve sağlam kurmaca yapıları dikkat çeken öykülerini bir araya getirmiştir. Bu kitap, daha sonraki baskılarda aynı içerikle Âlemlerin Sürekliliği adı ile yayımlanmıştır.

Yazar, 2003'te yayımlanan Binbir Gece Mektupları'nda tıpkı ismiyle gönderme yaptığı Binbir Gece Masalları'ndaki gibi düş ile gerçeğin iç içe geçtiği on öyküyü yayımlamıştır. Gülsoy, Bu An'ı Daha Önce Yaşamıştım'da (2004) bir araya getirdiği on öykü ile okuru gizemli işaretlerin, yanılsamaların, rüyalarla imgelerin dünyasına davet etmiştir. Tekrar baskısı yapılmayan bu kitapta yer alan bazı metinlerde değişiklikler yaparak ve yeni öyküler ekleyerek 2010'da Tanrı Beni Görüyor Mu? adında bir öykü kitabı daha yayımlamıştır.

Gülsoy, Bu Filmin Kötü Adamı Benim (2004) adlı ilk romanında geçmişini silip yeni bir yaşama kavuşma arzusu duyan Önder ve onun etrafında gelişen olayları ele almıştır. Baba-oğul ilişkisi üzerine yoğunlaşan roman, psikolojik tahlilleriyle dikkat çeker. Gülsoy, bu romanıyla 2004 Yunus Nadi Roman Ödülü'nü kazanmıştır. Yazarın, ikinci romanı Sevgilinin Geciken Ölümü'nde (2005) yaşadığı bir kaza sonrasında bitkisel hayata giren Serap ile eşi Cem'in hikâyesi eşliğinde modern edebiyatın temel meselelerinden biri olan zamanı ele alınmış, aşkın insanla ve ölümle olan ilişkisi sorgulanmıştır. 2006'da altkitap.com'da yayımlanan Kâbuslar adlı kitabında görsel imgelerle kurgulanmış anlatılarını bir araya getiren yazar, 2007 yılında İstanbul'da Bir Merhamet Haftası adlı üçüncü romanını yayımlamıştır. Max Ernst'in kolaj romanı Merhamet Haftası'ndan hareketle oluşturulan roman, haftanın yedi gününü temsil edecek şekilde yedi ana bölümden oluşur. Pazar gününden başlamak üzere kahramanlara her gün bir resim verilerek her gün farklılaşan bu resimler hakkındaki düşüncelerini yazmaları istenmiştir. Sonuçta da bu yazılar, kendini göstermeyen yazar tarafından derlenerek roman şeklinde sunulmuştur. 2008'de altkitap.com'da Bize Kuş Dili Öğretildi adlı bir resimli roman yayımlayan yazar, 2010'da ayna imgesi etrafında şekillenen ve psikolojik tahlilleri ile dikkat çeken dördüncü romanı Karanlığın Aynasında'yı yayımlamıştır. Yazar, beşinci romanı Baba, Oğul ve Kutsal Roman'da (2012), rüya imgesi etrafında sonsuzluk duygusunu ve hayatın gerçekliğini sorgulamıştır. Gülsoy'un bu romanı, 2013 yılı Notre Dame de Sion Edebiyat Ödülü'ne değer görülmüştür. Yazarın altıncı romanı Nisyan (2013), kurmaca dünyası ve yapısı itibariyle Gülsoy'un diğer romanlarından farklılık gösteren bir eserdir. Yazar, bazı yakınlarını kaybetmesi üzerine kendi blog sayfasında 109 gün boyunca kaleme aldığı ölüm, unutma, yalnızlık temaları üzerine yoğunlaşan metinleri daha sonra roman formuna sokarak Nisyan'ı oluşturmuştur. Gülsoy'un en dikkat çekici romanlarından biri 2014'teyayımlanan Gölgeler ve Hayaller Şehrinde'dir. Doğu-Batı çatışması yaşayan Türk asıllı Fransız gazeteci Fuat Chausson'un (romanda Beşir Fuat'ın oğludur) II. Meşrutiyet yıllarında İstanbul'da yaşadıklarına yoğunlaşan roman; muhtevası, şahıs kadrosu ve anlatım biçimi ile dikkat çeken bir eserdir. Romanda Fuat Chausson'un kimlik bunalımları, tarihi bir atmosferde ve mektup formuyla işlenmiştir. Yazar, bu romanıyla 2014 Sedat Simavi Edebiyat Ödülü'nü kazanmıştır. Gülsoy'un son romanı Yalnızlar İçin Çok Özel Bir Hizmet 'te (2016) kendini çok yalnız hisseden Mirat isimli bir adamın yeni ölmüş kişilerin zihinlerini yaşayan insanlara aktaran Janus isimli bir şirketle karşılaşması ve ardından bu işlemi kendi üzerine uygulatması ele alınmıştır.

Murat Gülsoy, Açık Radyo ve Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Araştırma Merkezi işbirliği ile gerçekleştirilen proje kapsamında yazdığı radyo hikâyelerini 2017'de Türkiye Hikâyelerini Anlatıyor adı altında yayımlamıştır.Yazar, son romanı Öyle Güzel Bir Yer ki'de geçmişin, günü ve geleceği nasıl inşa ettiğini anlatır. Fırtınalı bir gecede roman kahramanı Kerem'in eskici dükkânında bir araya gelen eski lise arkadaşları, geçmişe doğru karanlık bir yolculuğa çıkarlar. Bu yolculukta ise sadece Kerem ve arkadaşlarının değil, değişen Türkiye'nin de izlerini sürer (Gülsoy, 2017).

Kitapları İngilizce, Fransızca, Almanca, Çince, Japonca, Makedonca, Rumence, Bulgarca, Arnavutça, Arapça gibi dillere çevrilen yazar, Boğaziçi Üniversitesi'nde verdiği yaratıcı yazarlık derslerinin notlarını Büyübozumu: Yaratıcı Yazarlık'ta (2004) ve modernizm/postmodernizm üzerine görüşlerini içeren yazılarını 602. Gece: Kendini Fark Eden Hikâye'de (2009) toplamıştır. Yazar, bu iki kitapta Oğuz Atay, Kafka, Ahmet Hamdi Tanpınar, Camus, Borges gibi etkisinde kaldığı isimlerle eserlerini ele alıp değerlendirmiştir.

Murat Gülsoy, kurmaca gerçeklik ile yaşamın gerçeğini karşı karşıya getirerek oluşturulmuş, okuru çoğu zaman bir oyun atmosferine sokan zengin içerikli öykü ve romanları ile ön plana çıkan günümüz Türk edebiyatının önemli yazarlarından biridir. Edebiyatın farklı disiplinlerle ilgisini ve çok yönlülüğünü kavrayan Gülsoy, eserlerinde de bu farkındalığı yansıtmış, kendine özgü bir öykü dili ve atmosferi oluşturmayı başarmıştır.

Kaynakça

Arık, Şahmurat (2008). "Kurmacanın Üstkurmacaya Dönüştürülmesinde Murat Gülsoy Hikâyeleri". Hikâyenin Bugünü, Bugünün Hikâyesi 80 Sonrası Türk Hikâyesi Sempozyumu Bildirileri Kitabı içinde, Haz. M.Fatih Andı-Ömür Ceylan, ss.338-357, İstanbul: Ümraniye Belediyesi Yay.

Cumhuriyet Kitap (2017). Murat Gülsoy ile Öyle Güzel Bir Yer ki Üzerine Söyleşi, Cumhuriyet Kitap,http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kitap/873217/Murat_Gulsoy_dan__Oyle_Guzel_Bir_Yer_ki_.html, (Erişim tarihi: 23.12.2017).

Doğanalp, Enes (2016). Murat Gülsoy'un Hayatı, Sanatı ve Eserleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Işık, İhsan (2016). "Murat Gülsoy". http://www.biyografya.com/biyografi/11008, (Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017).

Tonga, Necati (2016). "Hikâyenin Peşindeki Hikâye: Murat Gülsoy'un Geçmiş Zaman Elbiseleri Hikâyesi Üzerine". Kitap-lık, S.184:135-138.

Yalçın, Murat (Ed., 2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. 3. Bas., İstanbul: Yapı Kredi Yay.

Yılmaz, Sibel (2016). "Çalınan Hayaller, Unutulan Adamlar: Murat Gülsoy'un Kayıp Eşyalar Bürosu Öyküsüne Bir Bakış". Yaşayan Hikâyemiz içinde, ss. 383-390, (Ed. Necati Tonga), İstanbul: Kesit Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 17.05.2018
Güncelleme Tarihi: 17.06.2021

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Oysa Herkes Kendisi ile MeşgulCan Yay. / İstanbul1999Hikâye
Belki de Gerçekten İstiyorsunwww.altkitap.com / ?2000Hikâye
Bu Kitabı ÇalınCan Yay. / İstanbul2000Hikâye
Âlemlerin Sürekliliği ve Diğer HikâyelerCan Yay. / İstanbul2002Hikâye
Binbir Gece MektuplarıCan Yay. / İstanbul2003Hikâye
Bu Filmin Kötü Adamı BenimCan Yay. / İstanbul2004Roman
Büyübozumu: Yaratıcı YazarlıkCan Yay. / İstanbul2004İnceleme
Sevgilinin Geciken ÖlümüCan Yay. / İstanbul2005Roman
Kâbuslarwww.altkitap.com / ?2006Hikâye
İstanbul'da Bir Merhamet HaftasıCan Yay. / İstanbul2007Roman
Bize Kuş Dili Öğretildiwww.altkitap.com / ?2008Diğer
602. Gece: Kendini Fark Eden HikâyeCan Yay. / İstanbul2009Deneme
Karanlığın AynasındaCan Yay. / İstanbul2010Roman
Baba, Oğul ve Kutsal RomanCan Yay. / İstanbul2012Roman
NisyanCan Yay. / İstanbul2013Roman
Gölgeler ve Hayaller ŞehrindeCan Yay. / İstanbul2014Roman
Yalnızlar İçin Çok Özel Bir HizmetCan Yay. / İstanbul2016Roman
Türkiye Hikâyelerini AnlatıyorCan Yay. / İstanbul2017Diğer
Öyle Güzel Bir Yer kiCan Yay. / İstanbul2017Roman
Ve Ateş Bizi TüketiyorCan Yay. / İstanbul2019Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÜDÂYÎ, Okçu-zâde Hüdâyîd. ? - ö. 1571-72Doğum YeriGörüntüle
2Güzide Sabri Aygünd. 1886 - ö. 1946Doğum YeriGörüntüle
3Ferat Emend. 1972 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Hasan Ukdemd. 1967 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5KUL AHMET, Ahmet Aykutd. 1967 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6GELENDER NADİR OĞLU ZEYNALOVd. 1967 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Kemal Anadold. 25 Kasım 1941 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Naime Erkovand. 1977 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Emel Kayad. 03 Ağustos 1978 - ö. ?MeslekGörüntüle
10H. Hümeyra Şahind. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Mustafa Ziyaland. 1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Adnan Büyükbaşd. 24 Haziran 1963 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Murat Karacand. 23 Mart 1973 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14MURADİ, Murat Erciyasd. 24.10.1977 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15DERDİYÂR, Murat Tanrıverdid. 01.04.1961 - ö. 23.11.2013Madde AdıGörüntüle