MÜSLİMÎ, Mîrî Kadı-zâde Müslimî Efendi

(d. ?/? - ö. 994/1585)
divan şairi, müderris, kadı
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ispartalıdır. Ahlâk-ı Alâî yazarı Kınalızâde Ali Çelebi’nin kardeşi ve Emrullâh Efendi’nin oğludur. Öğrenimini tamamladıktan sonra Ebûssuûd Efendi’den mülazım oldu. İstanbul’da İbrahim Paşa medresesinde müderrislik yaptı. Daha sonra Rodos ve Amasya’da kadılık görevlerinde bulundu. Yavuz Sultân Selîm ile II. Bâyezîd’in arasındaki taht mücadelesinde Bâyezîd’i tuttuğu için onun tahttan inmesi üzerine açığa alındı. İyi derecede Farsça ve Arapça bilen Müslîmî, şiir ve inşada yetenekliydi. Üç dilde yazılmış şiirleri vardır. Behcetü’l-esrâr adlı ünlü bir kasidesi ve mürettep bir divanı bulunmaktadır (Sungurhan 2009: 280-284, Kılıç 2010: 805, 806).

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Balcı, Rüştü (2014). Kâtip Çelebi, Keşfü’z-Zünûn An Esâmi’l-Kütübi Ve’l-Fünûn. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 

İsen, Mustafa (1994). Künhü’l-Ahbar’ın Tezkire Kısmı. Ankara: AKM Yay.

Kayabaşı, Bekir (hzl.)(1997). Kaf-zâde Fâ’izî’nin Zübdetü’l Eşâr’ı. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Özcan, Abdülkadir (1989). Nev’îzâde Atâî, Hadâiku’l-Hakaik fî Tekmileti’ş-Şakaik (önsöz ve indeks ile tıpkıbasım). İstanbul: Çağrı Yay.

Solmaz, Süleyman (2005). Ahdî ve Gülşen-i Şuarâsı. Ankara: AKM Yay.

Sungurhan Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü'ş-Şuarâ. Ankara: Kültür Bak. Yay. E-kitap:http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-215416/h/giris.pdf [erişim tarihi: 12.12.2014]

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara:Kültür Bakanlığıe-kitap:http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 12.12.2014]

Şemseddin Sâmî (1311). Kâmûsü’l-A’lâm. C.6. İstanbul.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. FİLİZ KILIÇ
Yayın Tarihi: 23.12.2014
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Ka’be görmezse işigün neme yarar sanemâ

Tutalum iki gözümün biridür kıble-nümâ

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 806). 

***

Kad-i bâlâsı cânânun elifdür râst nâz içre

Benüm ham kâmetüm peyveste yâ gibi niyâz içre

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 808). 

***

Gamzen okına pâdişehüm dil-siper olsun

Tek ben kuluna bir göz ucıyla nazar olsun

 

Bir kez ayagun külbe-i vîrâna basarsan

Hâk-ı kademün dîdeye kuhl-ı basar olsun

 

Mahbûb u meye tevbe buyurmış yine zâhid

Buyurdugını itmiyelüm tevbeler olsun

(Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara:Kültür Bakanlığıe-kitap:http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 12.12.2014]. 283). 

***

Behcetü’l-esrâr’ından

Serverân-râ tâc-zer ber-ser egerçi zîver est

Tâc-i zer-râ her ki û ser der-ne-yâred server est

 

Ey besâ serhâ ki reft ü mânend hâlî efsereş

Gerçi peyveste be-ser mîbâşed ân-çe efser est

 

Bâ-tama’ -kârân uhuvvet çün ‘azâb dûzah est

Ruh ki be-her sîm ü zer germî nümâyed ahker est

 

 Ayb her bî-dil mekon çün sîm ü zer dârî be-kef

Kûr be-çeşmî ki ân ber-zer çü ‘ayn ‘abher est

 

Râst der-vezn ü tehî ez-dahl lafz u ma’niyeş

Şekl-i dü-sıfr u elif zân mihr-i ebyâteş merest

 

Asr-ı yevm-i cum’a vü mâh-i safer târîh geşt

Hem be-dîn hengâm u rûz encâm-i kâreş müncer est 

(Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara:Kültür Bakanlığıe-kitap:http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 12.12.2014]. 284, 285). 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1DİZÂRÎ, Mehmetd. 1878 - ö. 1914Doğum YeriGörüntüle
2NAHÎFÎ, Mehmed Nahîfî Efendid. ? - ö. 1609-10Doğum YeriGörüntüle
3LÜTFÎ, Ispartalıd. 1815 - ö. 1871Doğum YeriGörüntüle
4DİZÂRÎ, Mehmetd. 1878 - ö. 1914Doğum YılıGörüntüle
5NAHÎFÎ, Mehmed Nahîfî Efendid. ? - ö. 1609-10Doğum YılıGörüntüle
6LÜTFÎ, Ispartalıd. 1815 - ö. 1871Doğum YılıGörüntüle
7DİZÂRÎ, Mehmetd. 1878 - ö. 1914Ölüm YılıGörüntüle
8NAHÎFÎ, Mehmed Nahîfî Efendid. ? - ö. 1609-10Ölüm YılıGörüntüle
9LÜTFÎ, Ispartalıd. 1815 - ö. 1871Ölüm YılıGörüntüle
10DİZÂRÎ, Mehmetd. 1878 - ö. 1914MeslekGörüntüle
11NAHÎFÎ, Mehmed Nahîfî Efendid. ? - ö. 1609-10MeslekGörüntüle
12LÜTFÎ, Ispartalıd. 1815 - ö. 1871MeslekGörüntüle
13DİZÂRÎ, Mehmetd. 1878 - ö. 1914Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14NAHÎFÎ, Mehmed Nahîfî Efendid. ? - ö. 1609-10Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15LÜTFÎ, Ispartalıd. 1815 - ö. 1871Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16DİZÂRÎ, Mehmetd. 1878 - ö. 1914Madde AdıGörüntüle
17NAHÎFÎ, Mehmed Nahîfî Efendid. ? - ö. 1609-10Madde AdıGörüntüle
18LÜTFÎ, Ispartalıd. 1815 - ö. 1871Madde AdıGörüntüle