MÜSLİMÎ, Mîrî Kadı-zâde Müslimî Efendi

(d. ?/? - ö. 994/1585)
divan şairi, müderris, kadı
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ispartalıdır. Ahlâk-ı Alâî yazarı Kınalızâde Ali Çelebi’nin kardeşi ve Emrullâh Efendi’nin oğludur. Öğrenimini tamamladıktan sonra Ebûssuûd Efendi’den mülazım oldu. İstanbul’da İbrahim Paşa medresesinde müderrislik yaptı. Daha sonra Rodos ve Amasya’da kadılık görevlerinde bulundu. Yavuz Sultân Selîm ile II. Bâyezîd’in arasındaki taht mücadelesinde Bâyezîd’i tuttuğu için onun tahttan inmesi üzerine açığa alındı. İyi derecede Farsça ve Arapça bilen Müslîmî, şiir ve inşada yetenekliydi. Üç dilde yazılmış şiirleri vardır. Behcetü’l-esrâr adlı ünlü bir kasidesi ve mürettep bir divanı bulunmaktadır (Sungurhan 2009: 280-284, Kılıç 2010: 805, 806).

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Balcı, Rüştü (2014). Kâtip Çelebi, Keşfü’z-Zünûn An Esâmi’l-Kütübi Ve’l-Fünûn. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 

İsen, Mustafa (1994). Künhü’l-Ahbar’ın Tezkire Kısmı. Ankara: AKM Yay.

Kayabaşı, Bekir (hzl.)(1997). Kaf-zâde Fâ’izî’nin Zübdetü’l Eşâr’ı. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Özcan, Abdülkadir (1989). Nev’îzâde Atâî, Hadâiku’l-Hakaik fî Tekmileti’ş-Şakaik (önsöz ve indeks ile tıpkıbasım). İstanbul: Çağrı Yay.

Solmaz, Süleyman (2005). Ahdî ve Gülşen-i Şuarâsı. Ankara: AKM Yay.

Sungurhan Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü'ş-Şuarâ. Ankara: Kültür Bak. Yay. E-kitap:http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-215416/h/giris.pdf [erişim tarihi: 12.12.2014]

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara:Kültür Bakanlığıe-kitap:http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 12.12.2014]

Şemseddin Sâmî (1311). Kâmûsü’l-A’lâm. C.6. İstanbul.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. FİLİZ KILIÇ
Yayın Tarihi: 23.12.2014
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Ka’be görmezse işigün neme yarar sanemâ

Tutalum iki gözümün biridür kıble-nümâ

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 806). 

***

Kad-i bâlâsı cânânun elifdür râst nâz içre

Benüm ham kâmetüm peyveste yâ gibi niyâz içre

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 808). 

***

Gamzen okına pâdişehüm dil-siper olsun

Tek ben kuluna bir göz ucıyla nazar olsun

 

Bir kez ayagun külbe-i vîrâna basarsan

Hâk-ı kademün dîdeye kuhl-ı basar olsun

 

Mahbûb u meye tevbe buyurmış yine zâhid

Buyurdugını itmiyelüm tevbeler olsun

(Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara:Kültür Bakanlığıe-kitap:http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 12.12.2014]. 283). 

***

Behcetü’l-esrâr’ından

Serverân-râ tâc-zer ber-ser egerçi zîver est

Tâc-i zer-râ her ki û ser der-ne-yâred server est

 

Ey besâ serhâ ki reft ü mânend hâlî efsereş

Gerçi peyveste be-ser mîbâşed ân-çe efser est

 

Bâ-tama’ -kârân uhuvvet çün ‘azâb dûzah est

Ruh ki be-her sîm ü zer germî nümâyed ahker est

 

 Ayb her bî-dil mekon çün sîm ü zer dârî be-kef

Kûr be-çeşmî ki ân ber-zer çü ‘ayn ‘abher est

 

Râst der-vezn ü tehî ez-dahl lafz u ma’niyeş

Şekl-i dü-sıfr u elif zân mihr-i ebyâteş merest

 

Asr-ı yevm-i cum’a vü mâh-i safer târîh geşt

Hem be-dîn hengâm u rûz encâm-i kâreş müncer est 

(Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara:Kültür Bakanlığıe-kitap:http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 12.12.2014]. 284, 285). 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NÂMÎ, Cafer Nâmî Efendid. ? - ö. III. Murat devri (1574-95)Doğum YeriGörüntüle
2ALİ Çelebi, KINALI-ZÂDEd. 1510 - ö. 22 Ocak 1572Doğum YeriGörüntüle
3KUL KALENDER, Kalender Gürerd. 1949 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4NÂMÎ, Cafer Nâmî Efendid. ? - ö. III. Murat devri (1574-95)Doğum YılıGörüntüle
5ALİ Çelebi, KINALI-ZÂDEd. 1510 - ö. 22 Ocak 1572Doğum YılıGörüntüle
6KUL KALENDER, Kalender Gürerd. 1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7NÂMÎ, Cafer Nâmî Efendid. ? - ö. III. Murat devri (1574-95)Ölüm YılıGörüntüle
8ALİ Çelebi, KINALI-ZÂDEd. 1510 - ö. 22 Ocak 1572Ölüm YılıGörüntüle
9KUL KALENDER, Kalender Gürerd. 1949 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10NÂMÎ, Cafer Nâmî Efendid. ? - ö. III. Murat devri (1574-95)MeslekGörüntüle
11ALİ Çelebi, KINALI-ZÂDEd. 1510 - ö. 22 Ocak 1572MeslekGörüntüle
12KUL KALENDER, Kalender Gürerd. 1949 - ö. ?MeslekGörüntüle
13NÂMÎ, Cafer Nâmî Efendid. ? - ö. III. Murat devri (1574-95)Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ALİ Çelebi, KINALI-ZÂDEd. 1510 - ö. 22 Ocak 1572Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KUL KALENDER, Kalender Gürerd. 1949 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NÂMÎ, Cafer Nâmî Efendid. ? - ö. III. Murat devri (1574-95)Madde AdıGörüntüle
17ALİ Çelebi, KINALI-ZÂDEd. 1510 - ö. 22 Ocak 1572Madde AdıGörüntüle
18KUL KALENDER, Kalender Gürerd. 1949 - ö. ?Madde AdıGörüntüle