MUSTAFA, Mustafa Avşar

(d. 10.10.1968 / ö. -)
şair, müzisyen, kaporta ustası
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mustafa Avşar olan şair, 10 Ekim 1968'de Ali ve Satı Avşar çiftinin oğlu olarak Afyonkarahisar ilinin Bolvadin ilçesine bağlı olan Özburun kasabasında dünyaya gelmiştir. Dört kardeşi bulunan Avşar, 1988'de Selma Eryörük Avşar ile evlenmiş, 1998'de askerlik görevini yerine getirmiştir. 1970’li yılların başında henüz eğitim hayatı başlamadan, ailesi ile birlikte Belçika’ya göç eden Avşar, burada çeşitli okullarda temel eğitimini tamamladıktan sonra 1988'de Carels Meslek Lisesi’nden mezun olarak kaportacılık mesleğini icra etmeye başlamıştır. 1985'te Gent şehrinde kurulan Türk Ocağı’nın kurucu üyeleri arasında bulunan Avşar, Belçika Türk Federasyonu Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yapmıştır. Okuma yazmayı öğrenmeye başladığı yıllarda babasının Türkiye’den getirdiği kitapları okuyarak Türk şiiri ve edebiyatı ile ilgilenmeye başlamıştır. Kendi ifadelerine göre erken yaşlarda bu kitaplarla tanışması onun şiir ve müzikle uğraşmasının altında yatan en önemli etkendir (Nasrattınoğlu 2006: 25). 2002'ye kadar kaportacılık mesleğiyle uğraşan Avşar, şiir ve müzikle ilgili çalışmalarını daha elverişli bir biçimde sürdürebilmek amacıyla 2002'de bir müzik evi açarak geçimini bu meslekle sürdürmeye başlamıştır. Avşar’ın şiir ile olan ilişkisi erken dönemlerde, saz ile olan ilişkisi de 1980’li yılların sonlarında başlamıştır. Babasından kalan sazı çalmaya başlayan Avşar’ın kendi ifadelerine göre, özellikle son 15 yıl içerisinde müzisyenliğinin şairliğine ağır bastığını söylemek mümkündür. Pek çok Belçikalı müzisyenle ortak projelerde çalışan Avşar, Muzikantenhuis VZW adlı müzik evinde başkan olarak çalışmalarını sürdürmektedir. 2008 ve 2015 yılları arasında Belçikalı halk ozanı Willem Vermandere ile birlikte pek çok festival ve organizasyonda birlikte sahne alan Avşar, folklorun evrensel barışın sağlanmasında araç olarak kullanılması gerektiğini düşünmektedir. Bu amaç doğrultusunda içlerinde Walter De Buck, Patrik Riquelle, Eva De Roovere, Roland Van Campenhout, Luk De Bruyker ve Wouter Vandenabeele gibi pek çok sanatçının bulunduğu projelerde aktif olarak çalışmalarını sürdürmektedir. 1975'den bu yana Belçika’nın Gent kentinde yaşayan Avşar; Satı, Gülistan, Aslıhan ve Arda adlarında dört çocuk ve iki de torun sahibi olarak yaşantısını sürdürmektedir.

Şiirlerinde Mustafa mahlasını kullanan (Nasrattınoğlu 2006: 25) şairin toplamda kırk civarında şiiri bulunmaktadır. Bunlardan bir kısmı yerel süreli yayınlarda yayımlanmış, bir kısmı da bestelenerek müzikal bir formda tüketime sunulmuştur. Ozan Arif, Hilmi Şahballı, Âşık Reyhani, Arif Sağ gibi âşıklarla tanıştıktan sonra âşıklık geleneğinin etkisi altında şiirler üretmeye başlayan ozan, bu geleneğin taşıyıcısı olabilmek için her şeyden önce doğaçlama şiir söyleme ve atışma performanslarında başarılı olunması gerektiğini düşünerek bu konuda kendini yeterince başarılı görmediği için kendini âşık olarak tanımlamaktan kaçındığını ifade etmektedir. Buna karşın şiirlerinde kullandığı nazım birimi, ölçü, nazım şekilleri ve türleri açısından âşıklık geleneğinin içerisinde değerlendirilebilecek ürünler ortaya koymuştur. Şiirlerini müzik ile birleştirmesi de bu açıdan ayrıca önem taşımaktadır. İlk şiirlerini on dört on beş yaşlarında yazan Avşar, bu şiirlerinde çoğunlukla aşk temasını işlemiştir (Uysal 2010: 358). Ancak ilerleyen dönemlerde işlediği konuları değiştirdiğini ifade eden şair, özellikle otuzlu yaşlarının ortalarından itibaren daha çok toplumsal temaları işleyen şiirler üretmeyi tercih etmiştir. Şair, yalnızca aşk temasını işlemeyi, şiir ve edebiyat tarihi içerisinde ölümsüzleşmenin önünde bir engel olarak görmektedir. Yüzyıllar öncesinden geleceğe hitap eden pek çok aşığın, toplumsal meseleler üzerine şiirler ürettiğini dile getiren Avşar, buna örnek olarak Dadaloğlu’nu göstermektedir. Ürettiği son şiirlerde özellikle insanlık barışı temasını ele alan âşık, bunun yanında gerek Türk gerekse yaşadığı ülke olan Belçika’daki halk kültürlerinde yer alan pek yerel kültürel örüntüyü evrenselin hizmetine sunmayı hedefleyen ürünler ortaya koymaktadır. Gurbet, yalnızlık, aile, dostluk gibi temaları ele alan şiirler de bulunmaktadır.

Çeşitli âşıklarla atışma deneyimleri bulunan Avşar, bu konuda kendini geliştiremediğini dile getirmektedir. Bazı şiirlerini sazı ile sözlü olarak ürettikten sonra üzerinde çalışarak onlara son şekillerini vermektedir, kimi şiirlerini ise doğrudan yazarak üretmektedir. Şiirlerinde yedili, sekizli ve on birli hece ölçülerini kullanan şair, bu ölçülerle biçimlendirilen şiirlerin bestelenmesinin daha kolay olduğunu ifade etmektedir. Birkaç şiirinde serbest ölçü kullandığını ancak bunların bestelenmeye elverişsiz olmalarından dolayı bu tarz şiirler üretmekten vazgeçtiğini dile getirmektedir. Nazım biçimi açısından koşma ve semai kullanan şair, nazım türü olarak da güzelleme, taşlama, öğütleme gibi türler kullanmıştır (Uysal 2010: 358).

Kendisini en çok etkileyen şairler arasında Abdurrahim Karakoç, Cemal Safi, Âşık Mahsûni, Âşık Veysel gibi isimler yer almaktadır. Başlangıçta bu isimlerin şiirlerinden esinlendiğini dile getiren şair, kendi özgün tarzını daha sonraki dönemlerde geliştirmiştir. Pek çok âşıkla birlikte performanslar icra eden Avşar’ın bir ustası bulunmamaktadır (Uysal 2010: 358). Avşar, son yıllarda müzik alanındaki çalışmalarına ağırlık verse de ileride şiirlerini bir kitapta toplamayı hedeflemektedir.

Kaynakça

Nasrattınoğlu, İrfan Ünver (2006). Afyonkarahisarlı Halk Ozanları. Ankara: Halk Kültürü Araştırmaları Kurumu Yay.

Uysal, Başak (2010). "Mustafa Avşar". Sazın ve Sözün Sultanları: Yaşayan Halk Şairleri. C. IV. Ed. Fatma Ahsen Turan, Başak Uysal. Ankara: Gazi Kitabevi. 358-369.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ADİL ÇELİK
Yayın Tarihi: 06.01.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KORKMAZ, H. Şaban Korkmazd. 1948 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Mustafa Akalınd. 23 Nisan 1920 - ö. 26 Temmuz 1988Doğum YeriGörüntüle
3Oğuzhan Akayd. 4 Şubat 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4KORKMAZ, H. Şaban Korkmazd. 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Mustafa Akalınd. 23 Nisan 1920 - ö. 26 Temmuz 1988Doğum YılıGörüntüle
6Oğuzhan Akayd. 4 Şubat 1955 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7KORKMAZ, H. Şaban Korkmazd. 1948 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Mustafa Akalınd. 23 Nisan 1920 - ö. 26 Temmuz 1988MeslekGörüntüle
9Oğuzhan Akayd. 4 Şubat 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
10KORKMAZ, H. Şaban Korkmazd. 1948 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Mustafa Akalınd. 23 Nisan 1920 - ö. 26 Temmuz 1988Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Oğuzhan Akayd. 4 Şubat 1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13KORKMAZ, H. Şaban Korkmazd. 1948 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Mustafa Akalınd. 23 Nisan 1920 - ö. 26 Temmuz 1988Madde AdıGörüntüle
15Oğuzhan Akayd. 4 Şubat 1955 - ö. ?Madde AdıGörüntüle