Madde Detay

Arnavutluk'a bağlı Fraşer'de doğdu. Fraşer'in tanınmış ve aydın bir ailesinden gelen tımar beylerinden Hâlid Bey'in oğludur. Ünlü dil bilgini ve Kâmûsu'l-A'lâm müellifi Şemseddîn Sâmî Bey'in küçük kardeşidir. İlk öğrenimini doğduğu yer olan Fraşer'de yaptı. Yüksek öğrenimini ise büyük ağabeyi Abdül Bey'in himayesinde diğer ağabeyi Şemseddîn Sâmî ile birlikte Yanya'da Rum Jimnazyası'nda tamamladı. Fransızca, İtalyanca ve eski Yunan dillerini burada öğrendi. Arapça ve Farsçayı ise özel hocalardan iyi derecede öğrendi. Sonra İstanbul'a geldi ve Ma'arif Nezareti Encümen-i Teftîş ve Mu'ayene üyeliğine tayin edildi. Bir süre sonra bu encümenin reisliğine getirildi. Bu görevde iken 1314/1896 tarihinde İstanbul'da vefat etti ve Merdivenköyü'nde Bektaşi Dergâhı kabristanına defnedildi.

Eserleri şunlardır:

1. İhtirâ'ât ve Keşfiyyât: Bu eser Cep Kütüphanesi serisinden 79 sayfa olarak 1298 yılında İstanbul'da basılmıştır.

2. İlyada: Homeros'un İlyada adlı eserinin çevirisidir. Eserin başında Homeros'un kısa hayat hikâyesi bulunmaktadır. Bu eserin ancak iki fasikülü bir arada 1303 yılında 43 sayfa olarak İstanbul'da basılmıştır.

3. Kavâ'id-i Fârisiyye Ber-Tarz-ı Nevîn: 1289 senesinde 64 sayfa olarak İstanbul'da basılmıştır.

4. Sühanân-ı Ber-güzîde: Seçme Farsça bazı şiirlerin tercümesidir. İstanbul'da basılmıştır.

5. Tahayyülât: Bu da Farsça bazı şiirlerin tercümesidir. İstanbul'da basılmıştır.

Bursalı Mehmed Tâhir bunlardan başka Kerbelâ, İskender Bey, Yaz Çiçekleri, Eş'âr-ı Mütenevvi'a adlı Arnavutça eserlerinin olduğunu ve bunların basıldığını; ayrıca yine Arnavutça bir Arnavutluk Tarihi olduğunu ve bu eserin basılmadığını kaydetmektedir (1333: 469).

Bursalı Mehmed Tâhir'e göre Na'îm Bey, doğuştan şairlik kabiliyeti olan bir şahsiyetti. Gençliğinde eş'âr-ı Fârisiyye ile çok meşgul olmuş ve bunlardan bir kısmını Tahayyülât adıyla yayımlamıştır. Daha sonra bütün hayatını, emelini, gayesini milli lisanı olan Arnavutçanın diriltilmesine ve yüceltilmesine adamıştır (1333: 469).

Bursalı Mehmed Tahir (1333). Osmanlı Müellifleri. C. II. İstanbul.