Madde Detay
NECÂTÎ
(d. ?/? - ö. ?/19. yy.)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı bilinmemektedir. Malatya’da doğmuştur (Şentürk, Gülseren 1990: I/88; Kavruk, Özer 2006: 495). Doğum ve ölüm tarihleri hakkında kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte müellif nüshası olan Dîvân’ında yer alan Yeni Câmi’nin yapılışı nedeniyle yazdığı kasideden (Dîvân, vr. 37a) ve 1889 yılındaki yangını anlatan destanından (Dîvân, vr. 49a) 19. yüzyılın ikinci yarısı yaşayıp 20. yüzyılın başlarında öldüğü anlaşılmaktadır.
Şairin bilinen tek eseri Dîvân’ıdır.1308/1890 yılında telif edilen eser, müellif nüshası olup 60 varaktır. Gayr-ı müretteb olan Dîvân, iki bölümden oluşmaktadır. 38 varaklık ilk bölüm divan şiiri nazım şekilleriyle söylenmiş manzumelerden müteşekkildir. Bu bölümde 3 kaside, 1 müseddes, 1 tahmis, 4 murabba, 2 nazım, 63 gazel yer almaktadır. 39. varaktan başlayan ikinci bölümde ise üç destan vardır. Dîvân’ın sonunda Erzurumlu Hüseyin Nazmi ve Şerbetçi-zâde İsmâîll Har3im’in takrizleri bulunmaktadır (Dîvân, vr. 60a-60b). Divanı yayımlandı (Çeçen 2016).
Dîvân’ındaki bazı manzumelerinde kaderden ve bulunduğu durumdan sık sık şikâyet etmesi, onun hayatı boyunca çok sıkıntı çektiğini göstermektedir. Şiirlerinde Malatya’da gerçekleşen bazı sosyal olaylara yer vermesi, Dîvân’ın önemini artırmaktadır. Şair, aruz veznini kullanmada başarılıdır. Aruzla yazdığı şiirlerinde Nâbî etkisi hissedilmektedir. Ayrıca Dîvân’ında yer alan destanlar, onun halk şiiri geleneğine de yakın olduğunu göstermesi bakımından önemlidir.
Kaynakça
Çeçen, Mehmet Korkut (2016). Malatyalı Necâtî Divanı. Ankara: Grafiker Yay.
Kavruk, Hasan ve M. Özer (2006). Geçmişten Günümüze Malatya Şairleri. Malatya: Malatya Belediyesi Kültür Yay.
Şentürk, Ahmet ve M. Gülseren (1990). Malatyalı Şairler Antolojisi. C. I. Malatya.
Necâtî. Dîvân-ı Necâtî-i Malatyevî. Milli Kütüphane. Yz A 8876.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. HAKAN YEKBAŞYayın Tarihi: 02.04.2014Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Kemâlât ehliyim dirsen bu şâna bir nişân ister
Geyerler hırka vü tâcı bu zevke izz ü şân ister
Cehâlet ehl olan dervîş ebed emmâreden çıkmaz
Şeyâtîn şerbetin içmiş hemen ol nefs nân ister
Görünür sûreten zâhid velâkîn fitne-i âlem
Bu dünyâ bâtına sığmaz ki zîrâ dü-cihân ister
Yedinden gelmez ey sûfî sakın kibr ü riyâdan geç
Çıkup meydân-ı aşk içre ki hasma pehlivân ister
Gelen geçdi bu fânîden sana da kalmaz ey gâfil
Necâtî mürşid-i kâmil gibi pes ârifân ister
(Necâtî. Dîvân-ı Necâtî-i Malatyevî. Milli Kütüphane. Yz A 8876. 29a.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 02.04.2014Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Kemâlât ehliyim dirsen bu şâna bir nişân ister
Geyerler hırka vü tâcı bu zevke izz ü şân ister
Cehâlet ehl olan dervîş ebed emmâreden çıkmaz
Şeyâtîn şerbetin içmiş hemen ol nefs nân ister
Görünür sûreten zâhid velâkîn fitne-i âlem
Bu dünyâ bâtına sığmaz ki zîrâ dü-cihân ister
Yedinden gelmez ey sûfî sakın kibr ü riyâdan geç
Çıkup meydân-ı aşk içre ki hasma pehlivân ister
Gelen geçdi bu fânîden sana da kalmaz ey gâfil
Necâtî mürşid-i kâmil gibi pes ârifân ister
(Necâtî. Dîvân-ı Necâtî-i Malatyevî. Milli Kütüphane. Yz A 8876. 29a.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Kemâlât ehliyim dirsen bu şâna bir nişân ister
Geyerler hırka vü tâcı bu zevke izz ü şân ister
Cehâlet ehl olan dervîş ebed emmâreden çıkmaz
Şeyâtîn şerbetin içmiş hemen ol nefs nân ister
Görünür sûreten zâhid velâkîn fitne-i âlem
Bu dünyâ bâtına sığmaz ki zîrâ dü-cihân ister
Yedinden gelmez ey sûfî sakın kibr ü riyâdan geç
Çıkup meydân-ı aşk içre ki hasma pehlivân ister
Gelen geçdi bu fânîden sana da kalmaz ey gâfil
Necâtî mürşid-i kâmil gibi pes ârifân ister
(Necâtî. Dîvân-ı Necâtî-i Malatyevî. Milli Kütüphane. Yz A 8876. 29a.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Kemâlât ehliyim dirsen bu şâna bir nişân ister
Geyerler hırka vü tâcı bu zevke izz ü şân ister
Cehâlet ehl olan dervîş ebed emmâreden çıkmaz
Şeyâtîn şerbetin içmiş hemen ol nefs nân ister
Görünür sûreten zâhid velâkîn fitne-i âlem
Bu dünyâ bâtına sığmaz ki zîrâ dü-cihân ister
Yedinden gelmez ey sûfî sakın kibr ü riyâdan geç
Çıkup meydân-ı aşk içre ki hasma pehlivân ister
Gelen geçdi bu fânîden sana da kalmaz ey gâfil
Necâtî mürşid-i kâmil gibi pes ârifân ister
(Necâtî. Dîvân-ı Necâtî-i Malatyevî. Milli Kütüphane. Yz A 8876. 29a.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Rıza Beşer | d. 1922 - ö. 16 Temmuz 2011 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | VELİ, Karabaş Veli Efendi | d. ? - ö. 1686 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | SEFİLÎ, Ali Asgar Berktaş | d. 1933 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Rıza Beşer | d. 1922 - ö. 16 Temmuz 2011 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | VELİ, Karabaş Veli Efendi | d. ? - ö. 1686 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | SEFİLÎ, Ali Asgar Berktaş | d. 1933 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Rıza Beşer | d. 1922 - ö. 16 Temmuz 2011 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | VELİ, Karabaş Veli Efendi | d. ? - ö. 1686 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | SEFİLÎ, Ali Asgar Berktaş | d. 1933 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Rıza Beşer | d. 1922 - ö. 16 Temmuz 2011 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | VELİ, Karabaş Veli Efendi | d. ? - ö. 1686 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | SEFİLÎ, Ali Asgar Berktaş | d. 1933 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Rıza Beşer | d. 1922 - ö. 16 Temmuz 2011 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | VELİ, Karabaş Veli Efendi | d. ? - ö. 1686 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | SEFİLÎ, Ali Asgar Berktaş | d. 1933 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |