NİYÂZÎ, Niyâzî Çelebi

(d. ?/? - ö. 944/1537)
divan şairi, sipahi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Üsküp’te doğdu. Frenk İbrahim Paşa’nın müezzini oldu. Riyâzî’nin hemşehrisi ve dostudur. Musîkî ehli idi ve besteleyip söylediği murabbaları ile tanındı. Ayas Paşa, bir meclisinde Niyâzî’nin murabbalarından birini duyup beğenmiş ve şairi sipahi olarak bölüğe kaydettirmiştir. Bu vesileyle bazı ihsanlara nail olmuştur. Aşık Çelebi, Rumeli üslûbuyla şiirler söyleyen Niyâzî’nin gazelden ziyade murabbada başarılı olduğunu nakleder (Kılıç 2010: 928).

Kaynakça

Aktan, Ali, vd. (hzl) (1995). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmânî. İstanbul: Sebil Yay.
İpekten, Haluk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Ȃşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ. C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî. Ankara: Bizim Büro Yay.
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf (Erişim Tarihi: 02.02.2014).
 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HÜSEYİN GÖNEL
Yayın Tarihi: 10.03.2014
Güncelleme Tarihi: 30.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Kûşe-i gamda hayâl-i yârdur eglencemüz
Bülbül-i ışkuz dilâ gülzârdur eglencemüz

Ömri çog olsun gam-ı zülfün bizi terk eylemez
Eksük olmaz kanda ise vardur eglencemüz

Cennet-i Firdevs içün zâhid bugün gam çekmezüz
İki âlemde hemîn dîdârdur eglencemüz

Akıdup göz yaşını bülbül gibi nâlânıyuz
Bir yüzi gül serv-i hoş-reftârdur eglencemüz

Künc-i fürkatde Niyâzî gâh derd ü gâh elem
Gâh vasf-ı yâr ile eş‘ârdur eglencemüz

Murabba

Hevâ-yı ışk dil-berden kesilmez
Belâ vü derd ü mihnetden çekilmez
Nice pend eyler isem hîç onulmaz
Yanulmaz bu deli gönlüm yanulmaz

Yine bir yâre meftûn olmak ister
Gam-ı hicr ile mahzûn olmak ister
Düşüp taglara Mecnûn olmak ister
Yanulmaz bu deli gönlüm yanulmaz

(Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf s.393. (Erişim Tarihi: 02.02.2014))

*
Âl ile benüm gönlüm alan yârün elinden
Gönlüm ârâm eylemez taglara düşmemdür hemân

(Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî. Ankara: Bizim Büro Yay. 1126.)
 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ZÂRÎ, Karaca Hasanoğlu, Hoca Hasan-zâded. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2VAHDETÎ, Osmand. ? - ö. 1723Doğum YeriGörüntüle
3VÂLİHÎ, Kadı-zâde Ahmed Vâlihî Çelebid. ? - ö. 1599Doğum YeriGörüntüle
4ZÂRÎ, Karaca Hasanoğlu, Hoca Hasan-zâded. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5VAHDETÎ, Osmand. ? - ö. 1723Doğum YılıGörüntüle
6VÂLİHÎ, Kadı-zâde Ahmed Vâlihî Çelebid. ? - ö. 1599Doğum YılıGörüntüle
7ZÂRÎ, Karaca Hasanoğlu, Hoca Hasan-zâded. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8VAHDETÎ, Osmand. ? - ö. 1723Ölüm YılıGörüntüle
9VÂLİHÎ, Kadı-zâde Ahmed Vâlihî Çelebid. ? - ö. 1599Ölüm YılıGörüntüle
10ZÂRÎ, Karaca Hasanoğlu, Hoca Hasan-zâded. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11VAHDETÎ, Osmand. ? - ö. 1723MeslekGörüntüle
12VÂLİHÎ, Kadı-zâde Ahmed Vâlihî Çelebid. ? - ö. 1599MeslekGörüntüle
13ZÂRÎ, Karaca Hasanoğlu, Hoca Hasan-zâded. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14VAHDETÎ, Osmand. ? - ö. 1723Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15VÂLİHÎ, Kadı-zâde Ahmed Vâlihî Çelebid. ? - ö. 1599Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ZÂRÎ, Karaca Hasanoğlu, Hoca Hasan-zâded. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17VAHDETÎ, Osmand. ? - ö. 1723Madde AdıGörüntüle
18VÂLİHÎ, Kadı-zâde Ahmed Vâlihî Çelebid. ? - ö. 1599Madde AdıGörüntüle