Madde Detay

Nizâmî hakkında biyografik kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak Hekimoğlu Ali Paşa’nın 1155/1742 yılında ikinci defa sadrazam olması üzerine çeşitli şairler tarafından tanzim edilen manzumelerin derlendiği Mecmûa-i Tevârîh’te, Nizâmî’nin de bir tarih kıtʻası kayıtlıdır. Bu manzumenin Hekimoğlu Ali Paşa’nın sadaretine tarih düşürülmek amacıyla kaleme alınmış olması, Nizâmî’nin 18. yüzyılın ortalarında hayatta olduğunu göstermektedir.

Mecmûa-i Tevârîh. Süleymaniye Kütüphanesi “Esad Efendi 3388”. vr. 28a-b.

Târîh-i Nizâmî Efendi

Cenâb-ı Hazret-i Sultân Mahmûd Hân-ı Gâzî kim

Ki Dârâ dergeh-i ʻadlinde lâyık olsa der-bânı

Sehâvetde şecâʻatde nazîri yok bu dehr içre

Sezâ tîg ile teshîr eylese Îrân u Tûrânı

Nev-i Yaʻkûb-veş behcetle pür-nûr-ı ziyâ olsa

Cenâb-ı âsafınuñ rü’yetiyle dîde-i cânı

Nice Âsafla Hüsrevler derüñde kemterin-çâker

Nice âsaf ki dehr içre bulunmaz anuñ akrânı

Şerâr-ı sümm-i esbikevkeb-i baht u saʻâdetdir

Tururken neylesünler âsitânı çarh-ı gerdânı

İrişdürdi sabâ hâk-i rehinden dîde-i câna

Mübârek makdemi rûşen-dil itdi cümle yârânı

Eger bâd-ı bahâr-ı cûdı irse bâg-ı dünyâya

Olur nahl-i enâruñ hâsılı hep laʻl-i rümmânî

Kudûmıyla n’ola fasl-ı şitâ reşk-i bahâr olsa

ʻAdâlet bâgınuñ geldi yetişdi verd-i handânı

İreydi ʻasrına anuñ egerçi Bermekî Hâtem

Olurlardı ikisi de derinde kulı kurbânı

Kerem-kârâ kamu ʻâlem didiler âsafân içre

Saña ancak vezîr-i bî-nâʻîr-i Âl-i ʻOsmânî

ʻAlîlik eyledüñ ceng-i vegâda hayli demlerdür

Unutdurduñ ʻadû-yı dîne Rüstemle Nerîmân’ı

Selâtîn-i ʻizâmuñ rûhını şâd eyledüñ cümle

Şeref buldı kudûmuñla ser-â-pâ mülk-i ʻOsmânî

Egerçi pür-şeref idi vezâret mühri evvelden

Yine engüştine geçmekle kesb itdi şeref anı

Hayât-ı nev bagışladı bi-hamdi’llâh teşrîfüñ

Seni görmekle ʻâlem hep yeñiden buldılar cânı

Olalar evliyâlar enbiyâlar dest-gîrüñ hep

Nitekim himmeti rahşuñ tolaşur sahn-ı meydânı

Didi bir beyt ile dâʻüñ Nizâmî iki târîhi

Bütün ahbâba tebşîr eyleyüp şâdân u handânı

Hezâran müjdeler olsun müyesser eyledi Mevlâ

ʻAlî Pâşâ-yı pür-cûda yine mühr-i Süleymânı

(Mecmûa-i Tevârîh. Süleymaniye Kütüphanesi “Esad Efendi 3388”. vr. 28a-b.)