NÛRÎ, Yusuf Nûrî Efendi

(d. ?/? - ö. ?/975/1568\'den önce)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Nerede doğduğu bilinmemektedir. Asıl adı Yusuf’tur. Mısır kadısı Arab-zâde Abdulbâkî Çelebi’nin kulu olan Nûrî, tahsilini tamamlayıp danişmend olduktan sonra Rüstem Paşa’ya verildi. Âşık Çelebi’nin onun hakkında “Mahmud Paşa müderrisi iken biz danişmendi idük” (Kılıç 2010: 902) demesinden, müderris olduğu anlaşılmaktadır. Rüstem Paşa’nın yanında yeterli ilgi görmediğini düşünen Nûrî, kendini afyona ve esrara verdi. Evlendiyse de hayatı çalkantıdan kurtulmadı. Sonunda hanımını da alıp Mısır’a gitti ve orada öldü. Ölüm tarihi bilinmemektedir. Ancak Âşık Çelebi’nin Mısır’da öldüğü bilgisini vermesinden hareketle Nûrî’nin, Meşâ’irü’ş-Şu’ârâ’nın yazılış tarihi olan 975/1568 yılından önce öldüğü anlaşılmaktadır. Mısır’da medfundur.

Nûrî’nin herhangi bir eserinin olup olmadığı hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır. Şiir ve inşada özellikle de tarih düşürmede ve muammada ustaydı (Canım 2000: 550).

Kaynakça

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ. Ankara: AKM Yay.

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin B. Ankara: KTB Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

İsen, Mustafa (hzl.) (1994). Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı. Ankara: Akçağ Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ, İnceleme-Metin. C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay.

Riyâzî. Riyâzu’ş-Şu’arâ. Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu, 06 Hk 1275. vr. 11a-b.

Şemseddin Sâmî (1314). Kâmûsu’l-Âlâm. C. 6. İstanbul: Mihran Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 10.07.2014
Güncelleme Tarihi: 30.10.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Cevcevinden âleme sultân olur berrâşlar

Hey ne sultân belki câna cân olur berrâşlar

Otunun kekreliginden söyleme tınma sakın

Kim o demde âteş-i sûzân olur berrâşlar


Nem kaparlar oddan ammâ gözlesen hâtırların

Yoluna cânlar virüp kurbân olur berrâşlar

Nâzük isen gurresinde otunun ûlâyı gör

Kim o demde âleme sultân olur berrâşlar

Cevcevinde otunun kalkar mu’allaklar urur

Geçse keyfiyyetleri bî-cân olur berrâşlar

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ. Ankara: AKM Yay. 550.)

Rubâî

Seçmeyen har hamîmi kevserden

Lâyık olmaz pesend hil’atine

Nûriyâ câmekânı tutdı koku

Yüri as bunı nûre halvetine

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ, İnceleme-Metin. C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 902.)