OSMÂN/DERVİŞ/SÎNEÇÂK, Derviş Osman Sîneçâk

(d. ?/? - ö. 1055/1645)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Rumeli’de İlbasan’da doğdu. Babası zeamet sahibi bir zengindi. Babasından kendisine kalan serveti reddeden şair, Mevlevi tarikatına intisap etmiştir. Sırasıyla Abdülkerim Dede, Ağa-zâde Muhammed Dede hizmetine giren Osman Sineçak, mesnevi şârihi Rusûhî Dede’nin sohbetine iştirak etti. Galata Mevlevihânesi'nde uzlet ve riyazet içinde yaşadı.
Uzlet içinde bir hayatı tercih eden Osman Sîneçâk, seyr ü süluklarında bir hırka ve tennureden başka giyinmedi. Yaz kış sıcak soğuk bütün havalarda göğsü açık olarak dolaştığı için Sîneçâk olarak şöhret buldu. İnzivayı çok sevdiği için odasını hep kapalı tutardı. Hatta inziva hayatını o kadar çok yaşamış ki kardeşi Kara Mustafa Paşa tebdîl-i kıyafet yaparak Galata Mevlevihânesine geldiğinde ona iltifat göstermedi. Daha vefat etmeden önce kabrini hazırladı, mal varlığını da fakirlere dağıttı (Genç 2000: 200, Sâkıb Dede 74, Ali Enver 73-74).
1500/1645-46’da vefat eden Osman Sîneçâk, Galata Mevlevihânesi'ne defnedildi.
Eseri
Gülşen-i İrfân: Ahlak ve nasihatler içeren on cüzden oluşan Farsça bir eserdir. Eseri kardeşi Kara Mustafa Paşa’ya hediye etti (Sâkıb Dede 1867: 74, Ali Enver 1893: 74, Bursalı Mehmet Tahir 2000: 172).
 

Kaynakça

Ali Enver 1309 [1893-94]). Semâhâne-i Edeb. İstanbul: Âlem Matbaası. 1309 [1893-94]) 73-74.

Genç, İlhan (hzl.) (2000). Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 199-201.

Kurnaz, Cemal-Mustafa Tatcı (hzl.) (2003). Bursalı Mehmed Tahir. Osmanlı Müellifleri ve Ahmet Remzi Akyürek Miftahu’l-Kütüb ve Esami-i Müellifin. Ankara: Bizim Büro Yay. 2/172. 

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.  277. 

Mehmed Süreyya (1996). Sicill-i Osmânî. (hzl. Akbayar, Nuri ve Seyit Ali Kahraman). C. 2. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 418.

Sâkıb Mustafa Dede [(1283) (1867)]. Sefîne-i Nefîse-i Mevleviyân. C. III. Mısır (Kâhire). Matbaa-i Vehbiyye: 73-74.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. İBRAHİM HALİL TUĞLUK
Yayın Tarihi: 03.09.2014
Güncelleme Tarihi: 24.08.2021

Eserlerinden Örnekler

Fâ’ilâtün Fâ’ilâtün Fâ’ilâtün Fâ’ilün

Yüzi nûrından görinmez ol hilâl-ebrû-yı yâr

Şems nûrından görinmez mâh-ı nev nısf-ı nehâr

 

Pertev-i rûyından olmaz benleri yârun ıyân

Gündüzin encüm görinmez yohsa sâbit ber-karâr

 

Gûyiyâ hîç üzre konmış sürh-nokta la'lden

Söylemezse kimse bilmez ol şehün hîç agzı var

 

Bilini koçmak neden düşdi gönülde ey fakîr

Yok yere sarılma yohsa hîç olmaz der-kenâr

 

Tolaşursam ol miyâne beni ta’yîb eyleme

Yokluga tâlib olur Dervîş âşık bî-karâr 

(Genç, İlhan (hzl.) (2000). Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 201.)