OZAN

(d. ?/? - ö. ?/?)
âşık
(Âşık / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ozan'ın hayatı hakkında kaynaklarda çok fazla bilgi bulunmamaktadır. Daha önce yapılan araştırmalarda 16. yüzyılda yaşadığından söz edilirse de, şiirinin 8'li hece ölçüsüyle söylenmesi / yazılması, mahlası veya adının Ozan olması âşığın daha eski dönemlerde yaşamış olabileceği düşüncesini kuvvetlendirmektedir. Ozan'ın eğitimi hakkında da herhangi bir bilgi bulunamamıştır. Doğum tarihi hakkındaki bilinmezlik, ölüm tarihi için de geçerlidir.

Ozan’ın ‘eser’ ölçütünde bir çalışması yoktur. Elde bulunan 4 dörtlükten oluşan tek şiirinden hareketle onun hakkında fikir ileri sürülmesi sağlıklı sonuçlara ulaşılmasını engelleyecektir. Bugüne kadar yapılan araştırmalarda Ozan'ın hece vezniyle yazılmış / söylenmiş tek şiiri bulunmuştur. Bir şiirden hareketle de âşığın edebî kişiliği hakkında görüş bildirilmesi mümkün değildir. Söz konusu şiirde, gerçek âşığın tanımı, âşığın korunması gerektiği, varlıklı insanın yoksul duruma düşmesi ve âşığın sözünün dinlenmesi gibi konular manzum olarak anlatılmıştır. Şiirden hareketle dilinin duru olduğu söylenebilir. Fazla olmamakla birlikte edebî sanatlardan da yararlanmıştır.

Kaynakça

Alptekin, Ali Berat, Saim Sakaoğlu (2006). Türk Saz Şiiri Antolojisi (14-21. Yüzyıllar). Ankara: Akçağ Yay.

Arısoy, M. Sunullah (1985). Türk Halk Şiiri Antolojis. İstanbul: Bilgi Yay.

Çelik, Ali (2008). Türk Halk Şiiri Antolojisi. İstanbul: Timaş Yay.

Köprülü, Fuad (2004). Saz Şairleri I-V. Ankara: Akçağ Yay.

Püsküllüoğlu, Ali (1975), Türk Halk Şiiri Antolojisi. Ankara: Bilgi Yay.

Sakaoğlu, Saim (1989). “Türk Saz Şiiri”. Türk Dili, (445-450), Ocak-Haziran: 133.

Yener, Cemil (1973). Türk Halk Edebiyatı Antolojisi. İstanbul: Bateş Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. ALİ BERAT ALPTEKİN
Yayın Tarihi: 22.06.2013
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Semai

Gerçek âşık olanların

Yürecüğü yanar olur

Her cânipten şûriş ile

Şevkı odu kanar olur

 

Esirgen âşık kişiyi

Şefâat imamdandürür

Susamışları kandurur

Gözü yaşı tamar olur

 

Bir devletlü yohsul olsa

Usluyisen gülme ana

Yazıda kaba ağaca

Ulu kuşlar konar olur

 

Ozan âşıklar sözünü

Söyle âşıklar dinlesün

Er var içinde od yanar

Er var ana çü nâr olur

Köprülü, Fuad (2004). Saz Şairleri I-V. Ankara: Akçağ Yay.,104.