ÖZRÎ

(d. ?/? - ö. 929/1522)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Üsküp kadısı Karaca Hasan’ın oğlu, şair Üsküplü İzârî’nin kardeşidir. Ayağının topal oluşu nedeniyle “Özrî” mahlasını aldı. Tahsilini tamamladıktan sonra kadılığa başlayan Özrî, kaynaklarda ismi zikredilmeyen bazı beldelerde kadılık yaptı. İlm-i nücûma da meraklı ve o sahada üstat imiş. Âşık Çelebi, bu konuda üstad olan Özrî'nin padişaha her yıl bir takvim sunduğunu da kaydetmektedir. 929/ 1522’de Varna kadısı iken bahsi geçen seferde öldü ve Rodos’a gömüldü. Âşık Çelebi’nin anlattığına göre kendi talihine de remilden bakarak öleceği zamanı “Rodos seferinde ay tutulduğu vakit” diyerek tespit etmiş ve gerçekten de o zaman ölmüştür. Hasan Çelebi kadılık yaptığı her yeri karıştırdığı, paraya tamahı ve rüşvet yemesi yüzünden başından azil ve teftişin eksik olmadığını kaydeder. Latîfî tazmin ve tercümesi çok olan şairin şiirde yetenekli olmadığı görüşünde iken Âşık Çelebi’nin şairin sanatına bakışı daha olumludur. Edirneli Nazmî’nin Mecma’u’n-Nezâ’ir’inde yedi, Pervâne Bey Mecmuası’nda beş adet şiiri yer almaktadır.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzemâ. Ankara: AKM Yay.

Kaf-zâde Fâizî. Zübdetü’l-Eş’âr. Milli Kütüphane, Yz. A. 679, vr. 72a.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013]

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâ’ilî. Ankara: Bizim Büro Yay.

Kutluk, İbrahim (hzl.) (1978). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: TTK Yay.

“Özrî”(1990). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 7. İstanbul: Dergâh Yay. 219.

Pervâne Bey. Mecmû’a-i Nezâ’ir. Topkapı Sarayı Kütüphanesi Bağdat No. 406, vr. 126a, 308a, 389b…

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 20.03.2013]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSAL
Yayın Tarihi: 07.09.2013
Güncelleme Tarihi: 30.10.2020

Eserlerinden Örnekler

  MURABBA’ 

 Yüzümüz pîr-i mugân işigine hâk idelüm

 Meh gibi cân u göñül menzilin eflâk idelüm

 Câm ile câme-i cânı yuyuban pâk idelüm

 Mest-i lâ-ya’kıl olalum yakalar çâk idelüm

 Mescid Allah evidür kullaruñ anda yeri yok

 Der-i mey-hâneye gel kim añarı tur deri yok

 Pâdşâhum diler iseñ ola gam leşkeri yok

 Mest-i lâ-ya’kıl olalum yakalar çâk idelüm

 Döne döne nice bir câm-ı belâ nûş idelüm

 Şerbet-i mey ile dil hastesini hoş idelüm

 Toluya çekelüm ol gülveşi ser-hoş idelüm

 Mest-i lâ-ya’kıl olalum yakalar çâk idelüm

 Yiter ayaga düşürdüñ elümi tut sâkî

 Câm-ı lutfuñla ferah eyle dil-i uşşâkı

 Gam humârın içelüm yok mı giceden bâkî

 Mest-i lâ-ya’kıl olalum yakalar çâk idelüm

 Künc-i mihnetde yiter vâlih ü hayrân olalum

 Geçelüm meykedenüñ sadrına sultân olalum

 Gonçe gibi açılup gül gibi handân olalum

 Mest-i lâ-ya’kıl olalum yakalar çâk idelüm

 Ka’beteyn-i feleküñ nakşına aldanma dilâ

 Zâr ider hâlüñi bir lu’b ile ol ehl-i cefâ

 Özri’den sorar iseñ mihnet-i devrâna devâ

 Mest-i lâ-ya’kıl olalum yakalar çâk idelüm

(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli NazmîMecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013]. 1775)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Mîrî, Mîrî-i Rûmîd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Necati Zekeriyad. 11 Kasım 1928 - ö. 10 Haziran 1988Doğum YeriGörüntüle
3İrfan Bellürd. 1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Mîrî, Mîrî-i Rûmîd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Necati Zekeriyad. 11 Kasım 1928 - ö. 10 Haziran 1988Doğum YılıGörüntüle
6İrfan Bellürd. 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Mîrî, Mîrî-i Rûmîd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8Necati Zekeriyad. 11 Kasım 1928 - ö. 10 Haziran 1988Ölüm YılıGörüntüle
9İrfan Bellürd. 1954 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Mîrî, Mîrî-i Rûmîd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11Necati Zekeriyad. 11 Kasım 1928 - ö. 10 Haziran 1988MeslekGörüntüle
12İrfan Bellürd. 1954 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Mîrî, Mîrî-i Rûmîd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Necati Zekeriyad. 11 Kasım 1928 - ö. 10 Haziran 1988Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İrfan Bellürd. 1954 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Mîrî, Mîrî-i Rûmîd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Necati Zekeriyad. 11 Kasım 1928 - ö. 10 Haziran 1988Madde AdıGörüntüle
18İrfan Bellürd. 1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle