Madde Detay
ÖZRÎ
(d. ?/? - ö. 929/1522)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Üsküp kadısı Karaca Hasan’ın oğlu, şair Üsküplü İzârî’nin kardeşidir. Ayağının topal oluşu nedeniyle “Özrî” mahlasını aldı. Tahsilini tamamladıktan sonra kadılığa başlayan Özrî, kaynaklarda ismi zikredilmeyen bazı beldelerde kadılık yaptı. İlm-i nücûma da meraklı ve o sahada üstat imiş. Âşık Çelebi, bu konuda üstad olan Özrî'nin padişaha her yıl bir takvim sunduğunu da kaydetmektedir. 929/ 1522’de Varna kadısı iken bahsi geçen seferde öldü ve Rodos’a gömüldü. Âşık Çelebi’nin anlattığına göre kendi talihine de remilden bakarak öleceği zamanı “Rodos seferinde ay tutulduğu vakit” diyerek tespit etmiş ve gerçekten de o zaman ölmüştür. Hasan Çelebi kadılık yaptığı her yeri karıştırdığı, paraya tamahı ve rüşvet yemesi yüzünden başından azil ve teftişin eksik olmadığını kaydeder. Latîfî tazmin ve tercümesi çok olan şairin şiirde yetenekli olmadığı görüşünde iken Âşık Çelebi’nin şairin sanatına bakışı daha olumludur. Edirneli Nazmî’nin Mecma’u’n-Nezâ’ir’inde yedi, Pervâne Bey Mecmuası’nda beş adet şiiri yer almaktadır.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzemâ. Ankara: AKM Yay.
Kaf-zâde Fâizî. Zübdetü’l-Eş’âr. Milli Kütüphane, Yz. A. 679, vr. 72a.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013]
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâ’ilî. Ankara: Bizim Büro Yay.
Kutluk, İbrahim (hzl.) (1978). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: TTK Yay.
“Özrî”(1990). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 7. İstanbul: Dergâh Yay. 219.
Pervâne Bey. Mecmû’a-i Nezâ’ir. Topkapı Sarayı Kütüphanesi Bağdat No. 406, vr. 126a, 308a, 389b…
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 20.03.2013]
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSAL
Yayın Tarihi: 07.09.2013
Güncelleme Tarihi: 30.10.2020
Eserlerinden Örnekler
MURABBA’
Yüzümüz pîr-i mugân işigine hâk idelüm
Meh gibi cân u göñül menzilin eflâk idelüm
Câm ile câme-i cânı yuyuban pâk idelüm
Mest-i lâ-ya’kıl olalum yakalar çâk idelüm
Mescid Allah evidür kullaruñ anda yeri yok
Der-i mey-hâneye gel kim añarı tur deri yok
Pâdşâhum diler iseñ ola gam leşkeri yok
Mest-i lâ-ya’kıl olalum yakalar çâk idelüm
Döne döne nice bir câm-ı belâ nûş idelüm
Şerbet-i mey ile dil hastesini hoş idelüm
Toluya çekelüm ol gülveşi ser-hoş idelüm
Mest-i lâ-ya’kıl olalum yakalar çâk idelüm
Yiter ayaga düşürdüñ elümi tut sâkî
Câm-ı lutfuñla ferah eyle dil-i uşşâkı
Gam humârın içelüm yok mı giceden bâkî
Mest-i lâ-ya’kıl olalum yakalar çâk idelüm
Künc-i mihnetde yiter vâlih ü hayrân olalum
Geçelüm meykedenüñ sadrına sultân olalum
Gonçe gibi açılup gül gibi handân olalum
Mest-i lâ-ya’kıl olalum yakalar çâk idelüm
Ka’beteyn-i feleküñ nakşına aldanma dilâ
Zâr ider hâlüñi bir lu’b ile ol ehl-i cefâ
Özri’den sorar iseñ mihnet-i devrâna devâ
Mest-i lâ-ya’kıl olalum yakalar çâk idelüm
(Köksal, M. Fatih (2012). Edirneli Nazmî, Mecma’u’n-Nezâ’ir. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-292688/h/edirneli-nazmi-mecmaun-nezair.pdf. [erişim tarihi: 20.03.2013]. 1775)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | DÜRRÎ, Dürrî Çelebi | d. ? - ö. 1494-5’ten sonra | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Haluk Hilmi Göker | d. 1921 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | İdris Ahmet Pura | d. 1910 - ö. 1975 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | DÜRRÎ, Dürrî Çelebi | d. ? - ö. 1494-5’ten sonra | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Haluk Hilmi Göker | d. 1921 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | İdris Ahmet Pura | d. 1910 - ö. 1975 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | DÜRRÎ, Dürrî Çelebi | d. ? - ö. 1494-5’ten sonra | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Haluk Hilmi Göker | d. 1921 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | İdris Ahmet Pura | d. 1910 - ö. 1975 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | DÜRRÎ, Dürrî Çelebi | d. ? - ö. 1494-5’ten sonra | Meslek | Görüntüle |
11 | Haluk Hilmi Göker | d. 1921 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | İdris Ahmet Pura | d. 1910 - ö. 1975 | Meslek | Görüntüle |
13 | DÜRRÎ, Dürrî Çelebi | d. ? - ö. 1494-5’ten sonra | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Haluk Hilmi Göker | d. 1921 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | İdris Ahmet Pura | d. 1910 - ö. 1975 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | DÜRRÎ, Dürrî Çelebi | d. ? - ö. 1494-5’ten sonra | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Haluk Hilmi Göker | d. 1921 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | İdris Ahmet Pura | d. 1910 - ö. 1975 | Madde Adı | Görüntüle |