PERİŞÂNÎ, Molla Mehmet

(d. ? / ö. ?)
âşık
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Molla Mehmet 19. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın ilk yarısında Sivas'ın Merkez ilçesine bağlı Çongar köyünde yaşamıştır. Doğum tarihi hakkında kesin bilgi yoktur. Şiirlerinde Perişanî mahlasını kullanmıştır. Perişanî mahlasını o zamanın âlimlerinden sayılan Tahyurtlu Hacı Said Efendi kendisine vermiştir. Molla Mehmet'in babası Mustafa, aslen Çongar köyü yakınlarında yer alan Hanlı köyündendir. Çongar’a daha sonra göç etmiştir. Ömrü fakirlik içerisinde geçen Perişanî, anlatılanlara göre kişilik olarak saf ve temiz bir insandır. Nakşıbendi tarikatine intisab etmiş, ömrünün çoğunu oruç tutarak geçirmiştir. Onun bu durumu, hakkında çeşitli menkıbeler ortaya çıkmasına neden olmuş, halk onun keramet sahibi bir insan olduğuna inanmıştır (Pürlü 2002: 239). Doğduğu köy olan Çongar’da vefat eden Molla Mehmet’in mezarı da aynı köyde (Kaya 2009: 403) olup ne zaman öldüğü bilinmemektedir.

Perişanî'nin şiirlerini yazmış olduğu defteri oğlu tarafından ırmağa düşürülerek kaybedilmiştir. Bu sebeple ne yazık ki günümüze kadar birkaç şiiri ulaşabilmiştir. Bunlar; "Kıtlık Destanı" ve "İhtiyarlık Destanı"dır. Bazı şiirlerinin başkaları tarafından yazılmış olma ihtimali ile zamanla ortaya çıkabileceği ümit edilmektedir. Mevcut şiirlerine bakıldığında Perişanî'nin güçlü bir şair olduğu anlaşılmaktadır (Pürlü 2002: 239-242).

Kaynakça

Karakuş, Mesut (2002). Sivas Güney Köyü Halk Edebiyatı Örnekleri. Bitirme Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi. 

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri IV. Sivas: Önder Matbaacılık.

Pürlü, Kadir (2002). Sivas'ta İlbeyli Türkmenleri I. Sivas: Doğan Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. DOĞAN KAYA - ARAŞ. GÖR. MURAT ÇİL
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HACI YUSUF/HALVETİ, Yusuf Aydınd. 1932 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ASLAN ASLANOVd. 1928 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HÜSEYİN, Hüseyin Karababad. 1908 - ö. 05.03.1953Doğum YeriGörüntüle
4HACI YUSUF/HALVETİ, Yusuf Aydınd. 1932 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ASLAN ASLANOVd. 1928 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6HÜSEYİN, Hüseyin Karababad. 1908 - ö. 05.03.1953Doğum YılıGörüntüle
7HACI YUSUF/HALVETİ, Yusuf Aydınd. 1932 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8ASLAN ASLANOVd. 1928 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9HÜSEYİN, Hüseyin Karababad. 1908 - ö. 05.03.1953Ölüm YılıGörüntüle
10HACI YUSUF/HALVETİ, Yusuf Aydınd. 1932 - ö. ?MeslekGörüntüle
11ASLAN ASLANOVd. 1928 - ö. ?MeslekGörüntüle
12HÜSEYİN, Hüseyin Karababad. 1908 - ö. 05.03.1953MeslekGörüntüle
13HACI YUSUF/HALVETİ, Yusuf Aydınd. 1932 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ASLAN ASLANOVd. 1928 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HÜSEYİN, Hüseyin Karababad. 1908 - ö. 05.03.1953Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HACI YUSUF/HALVETİ, Yusuf Aydınd. 1932 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17ASLAN ASLANOVd. 1928 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18HÜSEYİN, Hüseyin Karababad. 1908 - ö. 05.03.1953Madde AdıGörüntüle