Madde Detay
PERİŞÂNÎ, Molla Mehmet
(d. ? / ö. ?)
âşık
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Molla Mehmet 19. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın ilk yarısında Sivas'ın Merkez ilçesine bağlı Çongar köyünde yaşamıştır. Doğum tarihi hakkında kesin bilgi yoktur. Şiirlerinde Perişanî mahlasını kullanmıştır. Perişanî mahlasını o zamanın âlimlerinden sayılan Tahyurtlu Hacı Said Efendi kendisine vermiştir. Molla Mehmet'in babası Mustafa, aslen Çongar köyü yakınlarında yer alan Hanlı köyündendir. Çongar’a daha sonra göç etmiştir. Ömrü fakirlik içerisinde geçen Perişanî, anlatılanlara göre kişilik olarak saf ve temiz bir insandır. Nakşıbendi tarikatine intisab etmiş, ömrünün çoğunu oruç tutarak geçirmiştir. Onun bu durumu, hakkında çeşitli menkıbeler ortaya çıkmasına neden olmuş, halk onun keramet sahibi bir insan olduğuna inanmıştır (Pürlü 2002: 239). Doğduğu köy olan Çongar’da vefat eden Molla Mehmet’in mezarı da aynı köyde (Kaya 2009: 403) olup ne zaman öldüğü bilinmemektedir.
Perişanî'nin şiirlerini yazmış olduğu defteri oğlu tarafından ırmağa düşürülerek kaybedilmiştir. Bu sebeple ne yazık ki günümüze kadar birkaç şiiri ulaşabilmiştir. Bunlar; "Kıtlık Destanı" ve "İhtiyarlık Destanı"dır. Bazı şiirlerinin başkaları tarafından yazılmış olma ihtimali ile zamanla ortaya çıkabileceği ümit edilmektedir. Mevcut şiirlerine bakıldığında Perişanî'nin güçlü bir şair olduğu anlaşılmaktadır (Pürlü 2002: 239-242).
Kaynakça
Karakuş, Mesut (2002). Sivas Güney Köyü Halk Edebiyatı Örnekleri. Bitirme Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi.
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri IV. Sivas: Önder Matbaacılık.
Pürlü, Kadir (2002). Sivas'ta İlbeyli Türkmenleri I. Sivas: Doğan Matbaacılık.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. DOĞAN KAYA - ARAŞ. GÖR. MURAT ÇİLYayın Tarihi: 05.03.2019Güncelleme Tarihi: 10.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 05.03.2019Güncelleme Tarihi: 10.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | NOKSANÎ, Mustafa Yalçınkaya | d. 1934 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | ARAP ALİ, Ali Erdugan | d. 07.11.1951 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | KADİR, Kadir Tuncer | d. 1952 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | NOKSANÎ, Mustafa Yalçınkaya | d. 1934 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | ARAP ALİ, Ali Erdugan | d. 07.11.1951 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | KADİR, Kadir Tuncer | d. 1952 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | NOKSANÎ, Mustafa Yalçınkaya | d. 1934 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | ARAP ALİ, Ali Erdugan | d. 07.11.1951 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | KADİR, Kadir Tuncer | d. 1952 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | NOKSANÎ, Mustafa Yalçınkaya | d. 1934 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 11 | ARAP ALİ, Ali Erdugan | d. 07.11.1951 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 12 | KADİR, Kadir Tuncer | d. 1952 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 13 | NOKSANÎ, Mustafa Yalçınkaya | d. 1934 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | ARAP ALİ, Ali Erdugan | d. 07.11.1951 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | KADİR, Kadir Tuncer | d. 1952 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | NOKSANÎ, Mustafa Yalçınkaya | d. 1934 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | ARAP ALİ, Ali Erdugan | d. 07.11.1951 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | KADİR, Kadir Tuncer | d. 1952 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |