PERİŞÂNÎ, Molla Mehmet

(d. ? / ö. ?)
âşık
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Molla Mehmet 19. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın ilk yarısında Sivas'ın Merkez ilçesine bağlı Çongar köyünde yaşamıştır. Doğum tarihi hakkında kesin bilgi yoktur. Şiirlerinde Perişanî mahlasını kullanmıştır. Perişanî mahlasını o zamanın âlimlerinden sayılan Tahyurtlu Hacı Said Efendi kendisine vermiştir. Molla Mehmet'in babası Mustafa, aslen Çongar köyü yakınlarında yer alan Hanlı köyündendir. Çongar’a daha sonra göç etmiştir. Ömrü fakirlik içerisinde geçen Perişanî, anlatılanlara göre kişilik olarak saf ve temiz bir insandır. Nakşıbendi tarikatine intisab etmiş, ömrünün çoğunu oruç tutarak geçirmiştir. Onun bu durumu, hakkında çeşitli menkıbeler ortaya çıkmasına neden olmuş, halk onun keramet sahibi bir insan olduğuna inanmıştır (Pürlü 2002: 239). Doğduğu köy olan Çongar’da vefat eden Molla Mehmet’in mezarı da aynı köyde (Kaya 2009: 403) olup ne zaman öldüğü bilinmemektedir.

Perişanî'nin şiirlerini yazmış olduğu defteri oğlu tarafından ırmağa düşürülerek kaybedilmiştir. Bu sebeple ne yazık ki günümüze kadar birkaç şiiri ulaşabilmiştir. Bunlar; "Kıtlık Destanı" ve "İhtiyarlık Destanı"dır. Bazı şiirlerinin başkaları tarafından yazılmış olma ihtimali ile zamanla ortaya çıkabileceği ümit edilmektedir. Mevcut şiirlerine bakıldığında Perişanî'nin güçlü bir şair olduğu anlaşılmaktadır (Pürlü 2002: 239-242).

Kaynakça

Karakuş, Mesut (2002). Sivas Güney Köyü Halk Edebiyatı Örnekleri. Bitirme Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi. 

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri IV. Sivas: Önder Matbaacılık.

Pürlü, Kadir (2002). Sivas'ta İlbeyli Türkmenleri I. Sivas: Doğan Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. DOĞAN KAYA - ARAŞ. GÖR. MURAT ÇİL
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Hasan Harmancıd. 09 Nisan 1982 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ŞEKİP, Şekip Şahadoğrud. 1932 - ö. 01.12.1995Doğum YeriGörüntüle
3İSMAİL TOPRAKd. 1911 - ö. 1977Doğum YeriGörüntüle
4Hasan Harmancıd. 09 Nisan 1982 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ŞEKİP, Şekip Şahadoğrud. 1932 - ö. 01.12.1995Doğum YılıGörüntüle
6İSMAİL TOPRAKd. 1911 - ö. 1977Doğum YılıGörüntüle
7Hasan Harmancıd. 09 Nisan 1982 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8ŞEKİP, Şekip Şahadoğrud. 1932 - ö. 01.12.1995Ölüm YılıGörüntüle
9İSMAİL TOPRAKd. 1911 - ö. 1977Ölüm YılıGörüntüle
10Hasan Harmancıd. 09 Nisan 1982 - ö. ?MeslekGörüntüle
11ŞEKİP, Şekip Şahadoğrud. 1932 - ö. 01.12.1995MeslekGörüntüle
12İSMAİL TOPRAKd. 1911 - ö. 1977MeslekGörüntüle
13Hasan Harmancıd. 09 Nisan 1982 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ŞEKİP, Şekip Şahadoğrud. 1932 - ö. 01.12.1995Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İSMAİL TOPRAKd. 1911 - ö. 1977Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Hasan Harmancıd. 09 Nisan 1982 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17ŞEKİP, Şekip Şahadoğrud. 1932 - ö. 01.12.1995Madde AdıGörüntüle
18İSMAİL TOPRAKd. 1911 - ö. 1977Madde AdıGörüntüle