PERİŞÂNÎ, Molla Mehmet

(d. ? / ö. ?)
âşık
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Molla Mehmet 19. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın ilk yarısında Sivas'ın Merkez ilçesine bağlı Çongar köyünde yaşamıştır. Doğum tarihi hakkında kesin bilgi yoktur. Şiirlerinde Perişanî mahlasını kullanmıştır. Perişanî mahlasını o zamanın âlimlerinden sayılan Tahyurtlu Hacı Said Efendi kendisine vermiştir. Molla Mehmet'in babası Mustafa, aslen Çongar köyü yakınlarında yer alan Hanlı köyündendir. Çongar’a daha sonra göç etmiştir. Ömrü fakirlik içerisinde geçen Perişanî, anlatılanlara göre kişilik olarak saf ve temiz bir insandır. Nakşıbendi tarikatine intisab etmiş, ömrünün çoğunu oruç tutarak geçirmiştir. Onun bu durumu, hakkında çeşitli menkıbeler ortaya çıkmasına neden olmuş, halk onun keramet sahibi bir insan olduğuna inanmıştır (Pürlü 2002: 239). Doğduğu köy olan Çongar’da vefat eden Molla Mehmet’in mezarı da aynı köyde (Kaya 2009: 403) olup ne zaman öldüğü bilinmemektedir.

Perişanî'nin şiirlerini yazmış olduğu defteri oğlu tarafından ırmağa düşürülerek kaybedilmiştir. Bu sebeple ne yazık ki günümüze kadar birkaç şiiri ulaşabilmiştir. Bunlar; "Kıtlık Destanı" ve "İhtiyarlık Destanı"dır. Bazı şiirlerinin başkaları tarafından yazılmış olma ihtimali ile zamanla ortaya çıkabileceği ümit edilmektedir. Mevcut şiirlerine bakıldığında Perişanî'nin güçlü bir şair olduğu anlaşılmaktadır (Pürlü 2002: 239-242).

Kaynakça

Karakuş, Mesut (2002). Sivas Güney Köyü Halk Edebiyatı Örnekleri. Bitirme Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi. 

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri IV. Sivas: Önder Matbaacılık.

Pürlü, Kadir (2002). Sivas'ta İlbeyli Türkmenleri I. Sivas: Doğan Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. DOĞAN KAYA - ARAŞ. GÖR. MURAT ÇİL
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MESLEKİ, Bekir Umutd. 1848 - ö. 1939Doğum YeriGörüntüle
2CANOZAN, Ali Şahind. 1945 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ZAMANÎ, Mehmet Halife Tırpand. 1926 - ö. 2001Doğum YeriGörüntüle
4MESLEKİ, Bekir Umutd. 1848 - ö. 1939Doğum YılıGörüntüle
5CANOZAN, Ali Şahind. 1945 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ZAMANÎ, Mehmet Halife Tırpand. 1926 - ö. 2001Doğum YılıGörüntüle
7MESLEKİ, Bekir Umutd. 1848 - ö. 1939Ölüm YılıGörüntüle
8CANOZAN, Ali Şahind. 1945 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9ZAMANÎ, Mehmet Halife Tırpand. 1926 - ö. 2001Ölüm YılıGörüntüle
10MESLEKİ, Bekir Umutd. 1848 - ö. 1939MeslekGörüntüle
11CANOZAN, Ali Şahind. 1945 - ö. ?MeslekGörüntüle
12ZAMANÎ, Mehmet Halife Tırpand. 1926 - ö. 2001MeslekGörüntüle
13MESLEKİ, Bekir Umutd. 1848 - ö. 1939Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14CANOZAN, Ali Şahind. 1945 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ZAMANÎ, Mehmet Halife Tırpand. 1926 - ö. 2001Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16MESLEKİ, Bekir Umutd. 1848 - ö. 1939Madde AdıGörüntüle
17CANOZAN, Ali Şahind. 1945 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ZAMANÎ, Mehmet Halife Tırpand. 1926 - ö. 2001Madde AdıGörüntüle