Madde Detay
PERİŞÂNÎ, Molla Mehmet
(d. ? / ö. ?)
âşık
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Molla Mehmet 19. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın ilk yarısında Sivas'ın Merkez ilçesine bağlı Çongar köyünde yaşamıştır. Doğum tarihi hakkında kesin bilgi yoktur. Şiirlerinde Perişanî mahlasını kullanmıştır. Perişanî mahlasını o zamanın âlimlerinden sayılan Tahyurtlu Hacı Said Efendi kendisine vermiştir. Molla Mehmet'in babası Mustafa, aslen Çongar köyü yakınlarında yer alan Hanlı köyündendir. Çongar’a daha sonra göç etmiştir. Ömrü fakirlik içerisinde geçen Perişanî, anlatılanlara göre kişilik olarak saf ve temiz bir insandır. Nakşıbendi tarikatine intisab etmiş, ömrünün çoğunu oruç tutarak geçirmiştir. Onun bu durumu, hakkında çeşitli menkıbeler ortaya çıkmasına neden olmuş, halk onun keramet sahibi bir insan olduğuna inanmıştır (Pürlü 2002: 239). Doğduğu köy olan Çongar’da vefat eden Molla Mehmet’in mezarı da aynı köyde (Kaya 2009: 403) olup ne zaman öldüğü bilinmemektedir.
Perişanî'nin şiirlerini yazmış olduğu defteri oğlu tarafından ırmağa düşürülerek kaybedilmiştir. Bu sebeple ne yazık ki günümüze kadar birkaç şiiri ulaşabilmiştir. Bunlar; "Kıtlık Destanı" ve "İhtiyarlık Destanı"dır. Bazı şiirlerinin başkaları tarafından yazılmış olma ihtimali ile zamanla ortaya çıkabileceği ümit edilmektedir. Mevcut şiirlerine bakıldığında Perişanî'nin güçlü bir şair olduğu anlaşılmaktadır (Pürlü 2002: 239-242).
Kaynakça
Karakuş, Mesut (2002). Sivas Güney Köyü Halk Edebiyatı Örnekleri. Bitirme Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi.
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri IV. Sivas: Önder Matbaacılık.
Pürlü, Kadir (2002). Sivas'ta İlbeyli Türkmenleri I. Sivas: Doğan Matbaacılık.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. DOĞAN KAYA - ARAŞ. GÖR. MURAT ÇİL
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | MESLEKİ, Bekir Umut | d. 1848 - ö. 1939 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | CANOZAN, Ali Şahin | d. 1945 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ZAMANÎ, Mehmet Halife Tırpan | d. 1926 - ö. 2001 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | MESLEKİ, Bekir Umut | d. 1848 - ö. 1939 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | CANOZAN, Ali Şahin | d. 1945 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | ZAMANÎ, Mehmet Halife Tırpan | d. 1926 - ö. 2001 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | MESLEKİ, Bekir Umut | d. 1848 - ö. 1939 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | CANOZAN, Ali Şahin | d. 1945 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | ZAMANÎ, Mehmet Halife Tırpan | d. 1926 - ö. 2001 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | MESLEKİ, Bekir Umut | d. 1848 - ö. 1939 | Meslek | Görüntüle |
11 | CANOZAN, Ali Şahin | d. 1945 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | ZAMANÎ, Mehmet Halife Tırpan | d. 1926 - ö. 2001 | Meslek | Görüntüle |
13 | MESLEKİ, Bekir Umut | d. 1848 - ö. 1939 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | CANOZAN, Ali Şahin | d. 1945 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | ZAMANÎ, Mehmet Halife Tırpan | d. 1926 - ö. 2001 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | MESLEKİ, Bekir Umut | d. 1848 - ö. 1939 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | CANOZAN, Ali Şahin | d. 1945 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | ZAMANÎ, Mehmet Halife Tırpan | d. 1926 - ö. 2001 | Madde Adı | Görüntüle |