PERİŞÂNÎ, Molla Mehmet

(d. ? / ö. ?)
âşık
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Molla Mehmet 19. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın ilk yarısında Sivas'ın Merkez ilçesine bağlı Çongar köyünde yaşamıştır. Doğum tarihi hakkında kesin bilgi yoktur. Şiirlerinde Perişanî mahlasını kullanmıştır. Perişanî mahlasını o zamanın âlimlerinden sayılan Tahyurtlu Hacı Said Efendi kendisine vermiştir. Molla Mehmet'in babası Mustafa, aslen Çongar köyü yakınlarında yer alan Hanlı köyündendir. Çongar’a daha sonra göç etmiştir. Ömrü fakirlik içerisinde geçen Perişanî, anlatılanlara göre kişilik olarak saf ve temiz bir insandır. Nakşıbendi tarikatine intisab etmiş, ömrünün çoğunu oruç tutarak geçirmiştir. Onun bu durumu, hakkında çeşitli menkıbeler ortaya çıkmasına neden olmuş, halk onun keramet sahibi bir insan olduğuna inanmıştır (Pürlü 2002: 239). Doğduğu köy olan Çongar’da vefat eden Molla Mehmet’in mezarı da aynı köyde (Kaya 2009: 403) olup ne zaman öldüğü bilinmemektedir.

Perişanî'nin şiirlerini yazmış olduğu defteri oğlu tarafından ırmağa düşürülerek kaybedilmiştir. Bu sebeple ne yazık ki günümüze kadar birkaç şiiri ulaşabilmiştir. Bunlar; "Kıtlık Destanı" ve "İhtiyarlık Destanı"dır. Bazı şiirlerinin başkaları tarafından yazılmış olma ihtimali ile zamanla ortaya çıkabileceği ümit edilmektedir. Mevcut şiirlerine bakıldığında Perişanî'nin güçlü bir şair olduğu anlaşılmaktadır (Pürlü 2002: 239-242).

Kaynakça

Karakuş, Mesut (2002). Sivas Güney Köyü Halk Edebiyatı Örnekleri. Bitirme Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi. 

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri IV. Sivas: Önder Matbaacılık.

Pürlü, Kadir (2002). Sivas'ta İlbeyli Türkmenleri I. Sivas: Doğan Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. DOĞAN KAYA - ARAŞ. GÖR. MURAT ÇİL
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1EZELÎ, Hasan Yalınacaklıd. 1930 - ö. 19.02.2011Doğum YeriGörüntüle
2AHMET, Ahmet Bozkurtd. 1926 - ö. 04.11.1991Doğum YeriGörüntüle
3SALİH, Salih Çelikd. 1957 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4EZELÎ, Hasan Yalınacaklıd. 1930 - ö. 19.02.2011Doğum YılıGörüntüle
5AHMET, Ahmet Bozkurtd. 1926 - ö. 04.11.1991Doğum YılıGörüntüle
6SALİH, Salih Çelikd. 1957 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7EZELÎ, Hasan Yalınacaklıd. 1930 - ö. 19.02.2011Ölüm YılıGörüntüle
8AHMET, Ahmet Bozkurtd. 1926 - ö. 04.11.1991Ölüm YılıGörüntüle
9SALİH, Salih Çelikd. 1957 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10EZELÎ, Hasan Yalınacaklıd. 1930 - ö. 19.02.2011MeslekGörüntüle
11AHMET, Ahmet Bozkurtd. 1926 - ö. 04.11.1991MeslekGörüntüle
12SALİH, Salih Çelikd. 1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
13EZELÎ, Hasan Yalınacaklıd. 1930 - ö. 19.02.2011Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14AHMET, Ahmet Bozkurtd. 1926 - ö. 04.11.1991Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SALİH, Salih Çelikd. 1957 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16EZELÎ, Hasan Yalınacaklıd. 1930 - ö. 19.02.2011Madde AdıGörüntüle
17AHMET, Ahmet Bozkurtd. 1926 - ö. 04.11.1991Madde AdıGörüntüle
18SALİH, Salih Çelikd. 1957 - ö. ?Madde AdıGörüntüle