PERİŞÂNÎ, Molla Mehmet

(d. ? / ö. ?)
âşık
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Molla Mehmet 19. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın ilk yarısında Sivas'ın Merkez ilçesine bağlı Çongar köyünde yaşamıştır. Doğum tarihi hakkında kesin bilgi yoktur. Şiirlerinde Perişanî mahlasını kullanmıştır. Perişanî mahlasını o zamanın âlimlerinden sayılan Tahyurtlu Hacı Said Efendi kendisine vermiştir. Molla Mehmet'in babası Mustafa, aslen Çongar köyü yakınlarında yer alan Hanlı köyündendir. Çongar’a daha sonra göç etmiştir. Ömrü fakirlik içerisinde geçen Perişanî, anlatılanlara göre kişilik olarak saf ve temiz bir insandır. Nakşıbendi tarikatine intisab etmiş, ömrünün çoğunu oruç tutarak geçirmiştir. Onun bu durumu, hakkında çeşitli menkıbeler ortaya çıkmasına neden olmuş, halk onun keramet sahibi bir insan olduğuna inanmıştır (Pürlü 2002: 239). Doğduğu köy olan Çongar’da vefat eden Molla Mehmet’in mezarı da aynı köyde (Kaya 2009: 403) olup ne zaman öldüğü bilinmemektedir.

Perişanî'nin şiirlerini yazmış olduğu defteri oğlu tarafından ırmağa düşürülerek kaybedilmiştir. Bu sebeple ne yazık ki günümüze kadar birkaç şiiri ulaşabilmiştir. Bunlar; "Kıtlık Destanı" ve "İhtiyarlık Destanı"dır. Bazı şiirlerinin başkaları tarafından yazılmış olma ihtimali ile zamanla ortaya çıkabileceği ümit edilmektedir. Mevcut şiirlerine bakıldığında Perişanî'nin güçlü bir şair olduğu anlaşılmaktadır (Pürlü 2002: 239-242).

Kaynakça

Karakuş, Mesut (2002). Sivas Güney Köyü Halk Edebiyatı Örnekleri. Bitirme Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi. 

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri IV. Sivas: Önder Matbaacılık.

Pürlü, Kadir (2002). Sivas'ta İlbeyli Türkmenleri I. Sivas: Doğan Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. DOĞAN KAYA - ARAŞ. GÖR. MURAT ÇİL
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NOKSANÎ, Mustafa Yalçınkayad. 1934 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ARAP ALİ, Ali Erdugand. 07.11.1951 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3KADİR, Kadir Tuncerd. 1952 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4NOKSANÎ, Mustafa Yalçınkayad. 1934 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ARAP ALİ, Ali Erdugand. 07.11.1951 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6KADİR, Kadir Tuncerd. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7NOKSANÎ, Mustafa Yalçınkayad. 1934 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8ARAP ALİ, Ali Erdugand. 07.11.1951 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9KADİR, Kadir Tuncerd. 1952 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10NOKSANÎ, Mustafa Yalçınkayad. 1934 - ö. ?MeslekGörüntüle
11ARAP ALİ, Ali Erdugand. 07.11.1951 - ö. ?MeslekGörüntüle
12KADİR, Kadir Tuncerd. 1952 - ö. ?MeslekGörüntüle
13NOKSANÎ, Mustafa Yalçınkayad. 1934 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ARAP ALİ, Ali Erdugand. 07.11.1951 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KADİR, Kadir Tuncerd. 1952 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NOKSANÎ, Mustafa Yalçınkayad. 1934 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17ARAP ALİ, Ali Erdugand. 07.11.1951 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18KADİR, Kadir Tuncerd. 1952 - ö. ?Madde AdıGörüntüle