PERİŞÂNÎ, Molla Mehmet

(d. ? / ö. ?)
âşık
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Molla Mehmet 19. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın ilk yarısında Sivas'ın Merkez ilçesine bağlı Çongar köyünde yaşamıştır. Doğum tarihi hakkında kesin bilgi yoktur. Şiirlerinde Perişanî mahlasını kullanmıştır. Perişanî mahlasını o zamanın âlimlerinden sayılan Tahyurtlu Hacı Said Efendi kendisine vermiştir. Molla Mehmet'in babası Mustafa, aslen Çongar köyü yakınlarında yer alan Hanlı köyündendir. Çongar’a daha sonra göç etmiştir. Ömrü fakirlik içerisinde geçen Perişanî, anlatılanlara göre kişilik olarak saf ve temiz bir insandır. Nakşıbendi tarikatine intisab etmiş, ömrünün çoğunu oruç tutarak geçirmiştir. Onun bu durumu, hakkında çeşitli menkıbeler ortaya çıkmasına neden olmuş, halk onun keramet sahibi bir insan olduğuna inanmıştır (Pürlü 2002: 239). Doğduğu köy olan Çongar’da vefat eden Molla Mehmet’in mezarı da aynı köyde (Kaya 2009: 403) olup ne zaman öldüğü bilinmemektedir.

Perişanî'nin şiirlerini yazmış olduğu defteri oğlu tarafından ırmağa düşürülerek kaybedilmiştir. Bu sebeple ne yazık ki günümüze kadar birkaç şiiri ulaşabilmiştir. Bunlar; "Kıtlık Destanı" ve "İhtiyarlık Destanı"dır. Bazı şiirlerinin başkaları tarafından yazılmış olma ihtimali ile zamanla ortaya çıkabileceği ümit edilmektedir. Mevcut şiirlerine bakıldığında Perişanî'nin güçlü bir şair olduğu anlaşılmaktadır (Pürlü 2002: 239-242).

Kaynakça

Karakuş, Mesut (2002). Sivas Güney Köyü Halk Edebiyatı Örnekleri. Bitirme Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi. 

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri IV. Sivas: Önder Matbaacılık.

Pürlü, Kadir (2002). Sivas'ta İlbeyli Türkmenleri I. Sivas: Doğan Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. DOĞAN KAYA - ARAŞ. GÖR. MURAT ÇİL
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ERSALAN DUSTÎd. 1968 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2GEDAYÎ, Hüseyin Şükrüd. ? - ö. 1919Doğum YeriGörüntüle
3ERCAN ÇİÇEKd. 21.05.1970 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ERSALAN DUSTÎd. 1968 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5GEDAYÎ, Hüseyin Şükrüd. ? - ö. 1919Doğum YılıGörüntüle
6ERCAN ÇİÇEKd. 21.05.1970 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ERSALAN DUSTÎd. 1968 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8GEDAYÎ, Hüseyin Şükrüd. ? - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
9ERCAN ÇİÇEKd. 21.05.1970 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10ERSALAN DUSTÎd. 1968 - ö. ?MeslekGörüntüle
11GEDAYÎ, Hüseyin Şükrüd. ? - ö. 1919MeslekGörüntüle
12ERCAN ÇİÇEKd. 21.05.1970 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ERSALAN DUSTÎd. 1968 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14GEDAYÎ, Hüseyin Şükrüd. ? - ö. 1919Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ERCAN ÇİÇEKd. 21.05.1970 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ERSALAN DUSTÎd. 1968 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17GEDAYÎ, Hüseyin Şükrüd. ? - ö. 1919Madde AdıGörüntüle
18ERCAN ÇİÇEKd. 21.05.1970 - ö. ?Madde AdıGörüntüle