PERİŞÂNÎ, Molla Mehmet

(d. ? / ö. ?)
âşık
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Molla Mehmet 19. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın ilk yarısında Sivas'ın Merkez ilçesine bağlı Çongar köyünde yaşamıştır. Doğum tarihi hakkında kesin bilgi yoktur. Şiirlerinde Perişanî mahlasını kullanmıştır. Perişanî mahlasını o zamanın âlimlerinden sayılan Tahyurtlu Hacı Said Efendi kendisine vermiştir. Molla Mehmet'in babası Mustafa, aslen Çongar köyü yakınlarında yer alan Hanlı köyündendir. Çongar’a daha sonra göç etmiştir. Ömrü fakirlik içerisinde geçen Perişanî, anlatılanlara göre kişilik olarak saf ve temiz bir insandır. Nakşıbendi tarikatine intisab etmiş, ömrünün çoğunu oruç tutarak geçirmiştir. Onun bu durumu, hakkında çeşitli menkıbeler ortaya çıkmasına neden olmuş, halk onun keramet sahibi bir insan olduğuna inanmıştır (Pürlü 2002: 239). Doğduğu köy olan Çongar’da vefat eden Molla Mehmet’in mezarı da aynı köyde (Kaya 2009: 403) olup ne zaman öldüğü bilinmemektedir.

Perişanî'nin şiirlerini yazmış olduğu defteri oğlu tarafından ırmağa düşürülerek kaybedilmiştir. Bu sebeple ne yazık ki günümüze kadar birkaç şiiri ulaşabilmiştir. Bunlar; "Kıtlık Destanı" ve "İhtiyarlık Destanı"dır. Bazı şiirlerinin başkaları tarafından yazılmış olma ihtimali ile zamanla ortaya çıkabileceği ümit edilmektedir. Mevcut şiirlerine bakıldığında Perişanî'nin güçlü bir şair olduğu anlaşılmaktadır (Pürlü 2002: 239-242).

Kaynakça

Karakuş, Mesut (2002). Sivas Güney Köyü Halk Edebiyatı Örnekleri. Bitirme Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi. 

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri IV. Sivas: Önder Matbaacılık.

Pürlü, Kadir (2002). Sivas'ta İlbeyli Türkmenleri I. Sivas: Doğan Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. DOĞAN KAYA - ARAŞ. GÖR. MURAT ÇİL
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Alimcan İbrahimovd. 12 Mart 1887 - ö. 21 Ocak 1938Doğum YeriGörüntüle
2ÖRGEL, Salim Örgeld. 1926 - ö. 1990Doğum YeriGörüntüle
3VACİP ESERd. 1911 - ö. 1987Doğum YeriGörüntüle
4Alimcan İbrahimovd. 12 Mart 1887 - ö. 21 Ocak 1938Doğum YılıGörüntüle
5ÖRGEL, Salim Örgeld. 1926 - ö. 1990Doğum YılıGörüntüle
6VACİP ESERd. 1911 - ö. 1987Doğum YılıGörüntüle
7Alimcan İbrahimovd. 12 Mart 1887 - ö. 21 Ocak 1938Ölüm YılıGörüntüle
8ÖRGEL, Salim Örgeld. 1926 - ö. 1990Ölüm YılıGörüntüle
9VACİP ESERd. 1911 - ö. 1987Ölüm YılıGörüntüle
10Alimcan İbrahimovd. 12 Mart 1887 - ö. 21 Ocak 1938MeslekGörüntüle
11ÖRGEL, Salim Örgeld. 1926 - ö. 1990MeslekGörüntüle
12VACİP ESERd. 1911 - ö. 1987MeslekGörüntüle
13Alimcan İbrahimovd. 12 Mart 1887 - ö. 21 Ocak 1938Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ÖRGEL, Salim Örgeld. 1926 - ö. 1990Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15VACİP ESERd. 1911 - ö. 1987Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Alimcan İbrahimovd. 12 Mart 1887 - ö. 21 Ocak 1938Madde AdıGörüntüle
17ÖRGEL, Salim Örgeld. 1926 - ö. 1990Madde AdıGörüntüle
18VACİP ESERd. 1911 - ö. 1987Madde AdıGörüntüle