Madde Detay
PERVÎZÎ, Pervîz Efendi
(d. ?/? - ö. 987/1579)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ne zaman ve nerede doğduğu bilinmeyen Pervîz Efendi, önce Nişancı Abdi Bey’in ardından da Frenk İbrahim Paşa’nın hizmetinde bulundu. Öğrenimini İbn-i Kemal’den tamamlayarak ondan müderris oldu. Daha sonra Bağdat, Halep, Şam, Mısır ve Edirne kadılıklarında bulundu. Şaban 968’de (Nisan-Mayıs 1561) İstanbul kadısı ve Rebiülevvel 971’de (Ekim-Kasım 1563) Anadolu kazaskeri olan Pervîz Efendi, Rebiülahir 974’te (Ekim-Kasım 1566) tarihinde bu görevden ayrıldı. Rebiülahir 984’te (Mart 1576) Mekke kadısı oldu. Ancak Muharrem 987’de (Mart 1579) bu görevden ayrıldı ve ardından vefat etti. Mekke’de Hz. Hatice’nin kabri yanında medfundur.
Âlim, fazıl ve iyi bir yönetici olarak tanınan Pervîz Efendi, aynı zaman da Türkçe ve Farsça âşıkane şiirler yazan iyi bir şairdi. Mirvâh’a telhis yazarak onu şerh etmiş; Hidâye’ye talikat yazmış, Şeyh Mehmed İskilibî’nin müridi olduğu için de Vilâyet Risâlesi’ni telif etmiştir. Pervîz Efendi ayrıca İstanbul’da bir medrese yaptırmış, Bursa’da ise kürsü vaizliği vakfetmiştir.
Kaynakça
İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay.
Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLANYayın Tarihi: 15.01.2015Güncelleme Tarihi: 30.10.2020Eserlerinden Örnekler
Geldi bahâr n’eylesün ‘uşşâk bâdesüz
Yâ râh-ı ‘ışka nîce gidilsün zevâdesüz
‘Uşşâk-ı mest-mendi kemendünle yed yüri
Zîrâ seg-i şikârî yaraşmaz kılâdesüz
xxx
Hatt-ı ruhsâr-ı yâre gussa çekme
Olur zâhir çerâg dibi karanu
xxx
Gelüben gitdügi bir oldı hadeng-i gamzen
Kim umardı bu cefâyı bana mihmânumdan
xxx
Ol hilâl ebrû meta’-ı hüsnini garrâ satar
Gah ‘arz eyler cemâlin gâh istignâ satar
Bana turup kıssa-i Ferhad ü Mecnûn söyleyen
Derd esrârını ol benden alur bana satar
Kıt’a
Bize kâfir dimiş bir ‘âlim-i dehr
Yalanun yok durur hergiz fürûgı
Müselmân diyelüm biz dahi ana
Dürûgî râ ne-şâyed cuz dürûgî
(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay. 135-36.)
Yayın Tarihi: 15.01.2015Güncelleme Tarihi: 30.10.2020Eserlerinden Örnekler
Geldi bahâr n’eylesün ‘uşşâk bâdesüz
Yâ râh-ı ‘ışka nîce gidilsün zevâdesüz
‘Uşşâk-ı mest-mendi kemendünle yed yüri
Zîrâ seg-i şikârî yaraşmaz kılâdesüz
xxx
Hatt-ı ruhsâr-ı yâre gussa çekme
Olur zâhir çerâg dibi karanu
xxx
Gelüben gitdügi bir oldı hadeng-i gamzen
Kim umardı bu cefâyı bana mihmânumdan
xxx
Ol hilâl ebrû meta’-ı hüsnini garrâ satar
Gah ‘arz eyler cemâlin gâh istignâ satar
Bana turup kıssa-i Ferhad ü Mecnûn söyleyen
Derd esrârını ol benden alur bana satar
Kıt’a
Bize kâfir dimiş bir ‘âlim-i dehr
Yalanun yok durur hergiz fürûgı
Müselmân diyelüm biz dahi ana
Dürûgî râ ne-şâyed cuz dürûgî
(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay. 135-36.)
Güncelleme Tarihi: 30.10.2020Eserlerinden Örnekler
Geldi bahâr n’eylesün ‘uşşâk bâdesüz
Yâ râh-ı ‘ışka nîce gidilsün zevâdesüz
‘Uşşâk-ı mest-mendi kemendünle yed yüri
Zîrâ seg-i şikârî yaraşmaz kılâdesüz
xxx
Hatt-ı ruhsâr-ı yâre gussa çekme
Olur zâhir çerâg dibi karanu
xxx
Gelüben gitdügi bir oldı hadeng-i gamzen
Kim umardı bu cefâyı bana mihmânumdan
xxx
Ol hilâl ebrû meta’-ı hüsnini garrâ satar
Gah ‘arz eyler cemâlin gâh istignâ satar
Bana turup kıssa-i Ferhad ü Mecnûn söyleyen
Derd esrârını ol benden alur bana satar
Kıt’a
Bize kâfir dimiş bir ‘âlim-i dehr
Yalanun yok durur hergiz fürûgı
Müselmân diyelüm biz dahi ana
Dürûgî râ ne-şâyed cuz dürûgî
(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay. 135-36.)
Eserlerinden Örnekler
Geldi bahâr n’eylesün ‘uşşâk bâdesüz
Yâ râh-ı ‘ışka nîce gidilsün zevâdesüz
‘Uşşâk-ı mest-mendi kemendünle yed yüri
Zîrâ seg-i şikârî yaraşmaz kılâdesüz
xxx
Hatt-ı ruhsâr-ı yâre gussa çekme
Olur zâhir çerâg dibi karanu
xxx
Gelüben gitdügi bir oldı hadeng-i gamzen
Kim umardı bu cefâyı bana mihmânumdan
xxx
Ol hilâl ebrû meta’-ı hüsnini garrâ satar
Gah ‘arz eyler cemâlin gâh istignâ satar
Bana turup kıssa-i Ferhad ü Mecnûn söyleyen
Derd esrârını ol benden alur bana satar
Kıt’a
Bize kâfir dimiş bir ‘âlim-i dehr
Yalanun yok durur hergiz fürûgı
Müselmân diyelüm biz dahi ana
Dürûgî râ ne-şâyed cuz dürûgî
(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Başkanlığı Yay. 135-36.)