Madde Detay
RÂCİH, Çalık Ahmed Paşa-zâde Mehmed Râcih Bey
(d. ?/? - ö. Safer 1175/Eylül 1761)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Doğum yeri ve tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Mehmed’dir. Çalık Ahmed Paşa’nın oğlu olduğundan Çalık Ahmed Paşa-zâde Mehmed Râcih Bey olarak tanındı. Rahîkî-zâdelerden birinin kızıyla evlendiği için Rahîkî-zâde damadı diye de anıldı. Mahmud Paşa Câmii mütevelliliği yaparken Şaban 1174/Mart-Nisan 1761’de hâcegân rütbesiyle cebeciler kâtipliğine getirildi. Safer 1175/Eylül 1761’de vefat etti. Vefatına Müstakim-zâde (2000: 227a) tarafından “hitâm-ı ikbâl” terkibi ile tarih düşürüldü. Râmiz (Erdem 1994: )’e göre vefat ettiğinde arabacılar kâtibi idi. Mezarı Eyüp Sultan Türbesi’nin arkasındadır.
Râmiz (Erdem 1994: 103)’e göre ilim ve irfana aşina, temiz gönüllü, güzel huylu bir şairdi. Eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Sâlim (İnce 2005: 337)’de bir manzumesinden üç beyit yer almaktadır.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî. C. 4. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 1338.
Cunbur, Müjgân (2007). “Râcih”. Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 7. Ankara: AKM Yay. 262-263.
Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 102-103.
İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 336-337.
İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 360.
Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî - Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I-II. Ankara: Bizim Büro Yay.303.
Müstakîm-zâde Süleyman Sa’deddin Efendi (2000). Mecelletü’n-Nisâb (Tıpkıbasım). Ankara: KB Yay. 227a.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1990). “Râcih Mehmed Bey (Çalık Ahmed Paşazâde)”. C. 7. İstanbul: Dergâh Yay. 265.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİKYayın Tarihi: 14.06.2014Güncelleme Tarihi: 14.11.2020Eserlerinden Örnekler
Eşk-i hûn-bârımdır ol dil-sûzu fettân eyleyen
Jâledir nev-gonca-i gülzârı handân eyleyen
İstikâmetdir bu gülşenzâr-ı dehr-i dûnda
Rûzgârı serv ile dest ü girîbân eyleyen
Pey-rev olduk Râcihâ bir tab‘-ı âteş-nâke kim
Şem‘-i feyz-i tab‘ıdır bu şi‘ri sûzân eyleyen
(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 337).
Yayın Tarihi: 14.06.2014Güncelleme Tarihi: 14.11.2020Eserlerinden Örnekler
Eşk-i hûn-bârımdır ol dil-sûzu fettân eyleyen
Jâledir nev-gonca-i gülzârı handân eyleyen
İstikâmetdir bu gülşenzâr-ı dehr-i dûnda
Rûzgârı serv ile dest ü girîbân eyleyen
Pey-rev olduk Râcihâ bir tab‘-ı âteş-nâke kim
Şem‘-i feyz-i tab‘ıdır bu şi‘ri sûzân eyleyen
(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 337).
Güncelleme Tarihi: 14.11.2020Eserlerinden Örnekler
Eşk-i hûn-bârımdır ol dil-sûzu fettân eyleyen
Jâledir nev-gonca-i gülzârı handân eyleyen
İstikâmetdir bu gülşenzâr-ı dehr-i dûnda
Rûzgârı serv ile dest ü girîbân eyleyen
Pey-rev olduk Râcihâ bir tab‘-ı âteş-nâke kim
Şem‘-i feyz-i tab‘ıdır bu şi‘ri sûzân eyleyen
(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 337).
Eserlerinden Örnekler
Eşk-i hûn-bârımdır ol dil-sûzu fettân eyleyen
Jâledir nev-gonca-i gülzârı handân eyleyen
İstikâmetdir bu gülşenzâr-ı dehr-i dûnda
Rûzgârı serv ile dest ü girîbân eyleyen
Pey-rev olduk Râcihâ bir tab‘-ı âteş-nâke kim
Şem‘-i feyz-i tab‘ıdır bu şi‘ri sûzân eyleyen
(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 337).