Madde Detay

Süheylî-zâde Raksî Bey’in adı, Tuhfe-i Nâilî’de ve aynen alıntı yaptığı Atâ Tarihi’nde geçmektedir. Şair hakkında tek bilinen, IV. Mehmet dönemi şairlerinden olduğudur (Tayyar-zâde Ahmed Atâ 1293: 143).
Klasik Türk Edebiyatında Süheylî mahlasıyla bilinen üç şair vardır. Bunlar; Süheylî Emir Nizâmüddin Ahmed (ö. 918/ 1513), Ankaralı Süheylî Mustafa Çelebi (ö. 1008/ 15599-1600) ve Süheylî Ahmed bin Hemden Kethüdâ (ö. 1043/ 1634’ten sonra) (Harmancı 2007: 13). Süheylî-zâde diye anılmasından hareketle, Raksî’nin 17. yüzyılın başlarında vefat eden Ankaralı Süheylî Mustafa Çelebi veya Süheylî Ahmed bin Hemden Kethüdâ ile akraba olabileceği ihtimal dahilindedir. Ama bunu destekleyici bir bilgi tespit edilememiştir.
Süheylî-zâde Raksî Bey’in eseri veya eserleri hakkında da herhangi bir bilgi yoktur. Atâ Tarihi’nde sadece 1 kıt’ası vardır (Tayyar-zâde Ahmed Atâ 1293: 143). Bu kıt’a, Sultan III. Selim tarafından rast-ı cedid ve Karnik Garmiryan tarafından muhayyer kürdî makamlarında bestelenmiştir (www.sanatmuziginotalari.com). TRT Müzik Arşivi’nde ise kıt’anın söz yazarı olarak da Sultan III. Selim’in ismi geçmektedir (www.trtkulliyat.com).

Harmancı, M. Esat (hzl.)(2007). Süheylî Ahmed bin Hemdem Kethudâ- Dîvân. Ankara: Akçağ Yay.

Tayyar-zâde Ahmed Atâ (1293). Târîh-i Atâ. C. 4. İstanbul.
 

Kıt’a
 

Çeksem o şûhı sîneye hulyâlarum gibi

Görsem safâ-yı vuslatı rü’yâlarum gibi

Şeh-beyt-i ebruvân-ı ruhundan murâd-ı dil
Çıksa beyâza dildeki ma’nâlarum gibi

(Tayyarzâde Ahmed Atâ (1293). Târîh-i Atâ. C. 4. İstanbul. 143.)