Madde Detay

Asıl adı Ferik Hacı Râşid Ahmed Paşa'dır. Şiirlerinde Râşid mahlasını kullandı. Eserlerinde küçük oğlu Sa'îd Bey'e nisbetle Ebû Sa'îd imzasını da kullandı. Medrese öğrenimi gördü. Tarih ve astronomi ile meşgul oldu. Yemen valiliğine getirildi. Bu görevi sırasında Yemen'de 1680-1844 yılları arasında geçen olaylara ait belgeleri topladı. 1309/1891 senesinde ikamete memur edildiği Bandırma'da vefat etti.

Eserleri şunlardır:

1. Kubbe-i Semâya Bir Nazar: Bursa'da 1307/1890 senesinde 128 sayfa hâlinde basıldı. Küçük oğlu Sa'îd Bey namına yazılan bu eser kozmografyanın şer-i şerîfe tatbikini ve diğer bazı meseleleri anlatmaktadır. Osmanlı Müellifleri'ne göre astronomi ve kozmografya ile meşgul olanlar için son derece faydalı bir eserdir. Eser meşhur Gâzi Ahmed Muhtâr Paşa'nın bir takriziyle basılmıştır (Bursalı Mehmed Tâhir 1341: 61).

2. Târîh-i Kadîm-i Mısriyyyîn ve Âsâr-ı Bedâyi'-i Akdemîn: Ahmed Kemâl'den çeviri çok değerli bir eserdir. Bursa'da 1307/1890 senesinde 598 sayfa hâlinde basılmıştır. Mısır tarihi ile ilgili önemli bilgiler ihtiva etmektedir

3. Târîh-i Yemen ve San'a: 1091/1860-1291/1874 yılları arasındaki Yemen'in tarihi durumunu, bu arada meydana gelen olayları ve fetihleri anlatan çok önemli bir eserdir. İstanbul'da 1291/1874 yılında iki cilt hâlinde basılmıştır. Birinci cilt 338, ikinci cilt 380 sayfadır.

4. Tercüme-i Nesâyih-i Abdullâh-ı Ensârî: Osmanlı Müellifleri'ne göre (Bursalı Mehmed Tahir 1341: 61) Râşid Paşa'nın böyle bir eseri de vardır. Özege Kataloğu'nda bu esere rastlanılamamıştır, yazma hâlinde kalmış olmalıdır.

Yine Osmanlı Müellifleri'ne göre ilm-i fıkha dair basılmamış bir değerli eseri olduğu rivayet edilmektedir (Bursalı Mehmed Tahir 1341: 61).

Bursalı Mehmed Tahir (1341). Osmanlı Müellifleri. C. III. İstanbul.