RÂŞİD, Râşid Mehmed Rüstem Efendi, Sivaslı

(d. ?/? - ö. 1280/1863)
divan ve halk şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Sivas'ta doğan Râşid'in doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Râşid Mehmed Rüstem Efendi'dir. Şiirlerinde Râşid mahlasını kullandı. Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî'nin halifelerinden Abdulfettâh Efendi'den el alarak Nakşıbendî tarikatına girdi. 1280/1863 senesinde Sivas'ta vefat etti ve orada defnedildi.

Râşid'in üç eseri bilinmektedir.

1. Esmâ-i Hüsnâ Şerhi: 1241/1825 yılında yazdığı bu eser Arapçadır ve yazma hâlindedir. Osmanlı Müellifleri'ne göre bu eserde her ism-i şerîfin şerhinin sonunda "hatt-ı ârif" ifadesiyle ârifâne sözler yer almaktadır (Bursalı Mehmed Tahir 1333: 77).

2. Kitâb-ı Silsile-nâme: 1280/1863 senesinde taşbaskı olarak 79 sayfa hâlinde İstanbul'da yayımlanmıştır. Bir tarikatlar silsilesi olan bu eserde Peygamber ve dört halife övgüsünden sonra Ebûbekir ve Ali'den çıkan iki büyük kolla bütün tarikatları en ufak ayrıntısına varana kadar göstermiştir. Bu arada kâmil mürşidlerin doğum ve ölüm tarihleri de gösterilmiş, her tarikatın kurucusu halifeleriyle birlikte belirtilmiştir.

3. Salavât-ı Bedriye: Bedir savaşında bulunanların isimlerine ait bir risaledir. Bu risalede Bedir savaşında bulunanların ki bunlara Bedriyyûn denmektedir, sayısının 313 değil 415 olduğunu belirtmektedir. Ayrıca belirttiği bu 415 ismin her birinin başına bir salavât-ı şerîfe sonuna da bir dua eklemiştir. Eser yazma hâlindedir (Aşkun 1948: 183, 184).

Râşid'in yirmiden fazla risalesi olduğu söylenmektedir (Bursalı Mehmed Tahir 1333: 77). Bir gazeli ile bir satrancı Vehbi Cem Aşkun'un Sivas Şairleri adlı eserinde yayımlandı.

Kaynakça

Aşkun, Vehbi Cem (1948). Sivas Şairleri. Sivas.

Bursalı Mehmed Tahir (1333). Osmanlı Müellifleri. C. I. İstanbul.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 27.11.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Satranç

Erişdi bu / dil ü câna / niyâzın hoş / nevâlarla

Dil ü câna / hakîkatden / nidâ erdi / sadâlarla

Niyâzın hoş / nidâ erdi / bu cân içre / safâlarla

Nevâlarla / sadâlarla / safâlarla / atâlarla

Atâlarla / kerem geldi / erenlerden / bu rindâna

Kerem geldi / ezel bezmin / mey-i aşkı / bu mestâna

Erenlerden / mey-i aşkı / dolu ister / bu dîvâne

Bu rindâna / bu mestâna / bu dîvâne / edâlarla

Edâlarla / bu şeydâ dil / eder nâlân / ne firkatdir

Bu şeydâ dil / yanar nâra / güle karşu / ne hasretdir

Eder nâlân / güle karşu / gece gündüz / ne hayretdir

Ne firkatdir / ne hasretdir / ne hayretdir / sevdâlarla

Sevdâlarla / arar her dem / gedâ Râşid / o devrânı

Arar her dem / Hac'Ağa'nın / o eltâfı / o ihsânı

Gedâ Râşid / o eltâfı / niyâz eder / o seyrânı

O devrânı / o ihsânı / o seyrânı / alâlarla

(Aşkun, Vehbi Cem (1948). Sivas Şairleri. Sivas: Halkevi Yay. 182.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÜSNÎ, Sarıhatip-zâde Hüseyind. 1843 - ö. 1917Doğum YeriGörüntüle
2OZANSOY, Abdülkadir Ozansoyd. 1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3KUL COŞGUN, Nurettin Coşgund. 1956 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HÜSNÎ, Sarıhatip-zâde Hüseyind. 1843 - ö. 1917Doğum YılıGörüntüle
5OZANSOY, Abdülkadir Ozansoyd. 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6KUL COŞGUN, Nurettin Coşgund. 1956 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7HÜSNÎ, Sarıhatip-zâde Hüseyind. 1843 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
8OZANSOY, Abdülkadir Ozansoyd. 1954 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9KUL COŞGUN, Nurettin Coşgund. 1956 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10HÜSNÎ, Sarıhatip-zâde Hüseyind. 1843 - ö. 1917MeslekGörüntüle
11OZANSOY, Abdülkadir Ozansoyd. 1954 - ö. ?MeslekGörüntüle
12KUL COŞGUN, Nurettin Coşgund. 1956 - ö. ?MeslekGörüntüle
13HÜSNÎ, Sarıhatip-zâde Hüseyind. 1843 - ö. 1917Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14OZANSOY, Abdülkadir Ozansoyd. 1954 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KUL COŞGUN, Nurettin Coşgund. 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HÜSNÎ, Sarıhatip-zâde Hüseyind. 1843 - ö. 1917Madde AdıGörüntüle
17OZANSOY, Abdülkadir Ozansoyd. 1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18KUL COŞGUN, Nurettin Coşgund. 1956 - ö. ?Madde AdıGörüntüle