RÂŞİD, Râşid Mehmed Rüstem Efendi, Sivaslı

(d. ?/? - ö. 1280/1863)
divan ve halk şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Sivas'ta doğan Râşid'in doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Râşid Mehmed Rüstem Efendi'dir. Şiirlerinde Râşid mahlasını kullandı. Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî'nin halifelerinden Abdulfettâh Efendi'den el alarak Nakşıbendî tarikatına girdi. 1280/1863 senesinde Sivas'ta vefat etti ve orada defnedildi.

Râşid'in üç eseri bilinmektedir.

1. Esmâ-i Hüsnâ Şerhi: 1241/1825 yılında yazdığı bu eser Arapçadır ve yazma hâlindedir. Osmanlı Müellifleri'ne göre bu eserde her ism-i şerîfin şerhinin sonunda "hatt-ı ârif" ifadesiyle ârifâne sözler yer almaktadır (Bursalı Mehmed Tahir 1333: 77).

2. Kitâb-ı Silsile-nâme: 1280/1863 senesinde taşbaskı olarak 79 sayfa hâlinde İstanbul'da yayımlanmıştır. Bir tarikatlar silsilesi olan bu eserde Peygamber ve dört halife övgüsünden sonra Ebûbekir ve Ali'den çıkan iki büyük kolla bütün tarikatları en ufak ayrıntısına varana kadar göstermiştir. Bu arada kâmil mürşidlerin doğum ve ölüm tarihleri de gösterilmiş, her tarikatın kurucusu halifeleriyle birlikte belirtilmiştir.

3. Salavât-ı Bedriye: Bedir savaşında bulunanların isimlerine ait bir risaledir. Bu risalede Bedir savaşında bulunanların ki bunlara Bedriyyûn denmektedir, sayısının 313 değil 415 olduğunu belirtmektedir. Ayrıca belirttiği bu 415 ismin her birinin başına bir salavât-ı şerîfe sonuna da bir dua eklemiştir. Eser yazma hâlindedir (Aşkun 1948: 183, 184).

Râşid'in yirmiden fazla risalesi olduğu söylenmektedir (Bursalı Mehmed Tahir 1333: 77). Bir gazeli ile bir satrancı Vehbi Cem Aşkun'un Sivas Şairleri adlı eserinde yayımlandı.

Kaynakça

Aşkun, Vehbi Cem (1948). Sivas Şairleri. Sivas.

Bursalı Mehmed Tahir (1333). Osmanlı Müellifleri. C. I. İstanbul.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 27.11.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Satranç

Erişdi bu / dil ü câna / niyâzın hoş / nevâlarla

Dil ü câna / hakîkatden / nidâ erdi / sadâlarla

Niyâzın hoş / nidâ erdi / bu cân içre / safâlarla

Nevâlarla / sadâlarla / safâlarla / atâlarla

Atâlarla / kerem geldi / erenlerden / bu rindâna

Kerem geldi / ezel bezmin / mey-i aşkı / bu mestâna

Erenlerden / mey-i aşkı / dolu ister / bu dîvâne

Bu rindâna / bu mestâna / bu dîvâne / edâlarla

Edâlarla / bu şeydâ dil / eder nâlân / ne firkatdir

Bu şeydâ dil / yanar nâra / güle karşu / ne hasretdir

Eder nâlân / güle karşu / gece gündüz / ne hayretdir

Ne firkatdir / ne hasretdir / ne hayretdir / sevdâlarla

Sevdâlarla / arar her dem / gedâ Râşid / o devrânı

Arar her dem / Hac'Ağa'nın / o eltâfı / o ihsânı

Gedâ Râşid / o eltâfı / niyâz eder / o seyrânı

O devrânı / o ihsânı / o seyrânı / alâlarla

(Aşkun, Vehbi Cem (1948). Sivas Şairleri. Sivas: Halkevi Yay. 182.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1UMMANÎ/ERDEM UMMANÎ, Battal Erdemd. 03.04.1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2OZAN HASAN, Hasan Toptaşd. 04.06.1963 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3KARABABA, Hacı İbrahim Karababad. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4UMMANÎ/ERDEM UMMANÎ, Battal Erdemd. 03.04.1950 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5OZAN HASAN, Hasan Toptaşd. 04.06.1963 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6KARABABA, Hacı İbrahim Karababad. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7UMMANÎ/ERDEM UMMANÎ, Battal Erdemd. 03.04.1950 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8OZAN HASAN, Hasan Toptaşd. 04.06.1963 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9KARABABA, Hacı İbrahim Karababad. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10UMMANÎ/ERDEM UMMANÎ, Battal Erdemd. 03.04.1950 - ö. ?MeslekGörüntüle
11OZAN HASAN, Hasan Toptaşd. 04.06.1963 - ö. ?MeslekGörüntüle
12KARABABA, Hacı İbrahim Karababad. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13UMMANÎ/ERDEM UMMANÎ, Battal Erdemd. 03.04.1950 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14OZAN HASAN, Hasan Toptaşd. 04.06.1963 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KARABABA, Hacı İbrahim Karababad. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16UMMANÎ/ERDEM UMMANÎ, Battal Erdemd. 03.04.1950 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17OZAN HASAN, Hasan Toptaşd. 04.06.1963 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18KARABABA, Hacı İbrahim Karababad. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle