Madde Detay

Rif‘at’in hayatı hakkında tezkirelerde ve biyografik kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 575 numarada kayıtlı olan ve Defterdar Mehmed Behcet Efendi (öl. 1168/1755) için yazılan şiirleri ihtiva eden Mecmû‘a-i Kasâ’id, Tevârîh ve Gazeliyyât adlı eserde şaire ait bir manzume yer almaktadır. Mecmuanın 1159/1746 tarihinde defterdarlık görevine getirilen Mehmed Behcet Efendi adına yazılan manzumeleri ihtiva ettiği göz önünde bulundurulduğunda Rif‘at’in 18. yüzyılda hayatta olduğu anlaşılmaktadır. Mecmuada şair hakkında kayıtlı olan “Cizye Başbâkî Kulı Sâbık Mühürdâr Mustafâ Aga-zâde Rif‘at Süleymân Aga” ibaresinden ise asıl isminin Süleyman olduğu ve eski vergi baştahsildarı mühürdar Mustafa Ağa’nın oğlu olduğu anlaşılmaktadır.

Efe, Z. (2021). “Defterdar Mehmed Behcet Efendi'ye Sunulan Şiirler Mecmuası  (Aemnz 575)”. Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi Journal of Academic Language and Literature 5 (1): 58–111.

Mecmû’a-i Eş’âr. Millet Kütüphanesi. Ali Emiri Manzum 575, vr. 46a.

Cizye Başbâkî Kulı Sâbık Mühürdâr Mustafâ Aga-zâde Rif‘at Süleymân Aganuñ Tehniyet-i Kudûm-ı Hâtemânelerini Müştemil Manzûmesidür

Çın seher peyk-i sabâ ile beşâret geldi

Yüzi güldi çemenistâna şetâret geldi

Tâb-ı hicrân ile pejmürde olan gonçelere

Şerbet-i şeb-nem-i vasl ile tarâvet geldi

Bülbülüñ zârı tutup ‘âlemi gülmezdi yüzi

Ağlamış çihresine şimdi beşâşet geldi

‘Aklımuz gitmiş idi hicr ile ammâ şimdi

Bîd-i Mecnûna dahı ‘akl u kiyâset geldi

Bir iki gün ne idi şîvesi devr-i felegüñ

İtdigi şîvelere şimdi nedâmet geldi

Şeref-i makdem-i ikbâlüñ ile sultânum

Diyemem kalbe safâ ile ne hâlet geldi

Hazret-i Behcet Efendi kerem-i Bârî ile

Sahn-ı pehnâ-yı Sitânbûla selâmet geldi

Nice behcet kalemi lûle-i âb-ı ‘iffet

Zâtı ser-levha-i ‘irfâna sa‘âdet geldi

Nice behcet ki mezâyâ-yı defâtir cümle

Feyz-i Bârî ile tab‘ına emânet geldi

Zihnî bir rütbede kim cümle kavânîn-i umûr

Ders-i evvelde aña ders-i nihâyet geldi

Dîdeler müjde-i teşrîfini tebşîr iderek

Şimdi İstânbula ol kân-ı sa‘âdet geldi

Dostına oldı bu teşrîfi hele ‘ıyd ammâ

Hased erbâbına bî-şübhe melâlet geldi

Bu haberden dil-i mecrûh u perîşânumuza

Bir safâ geldi ki bî-hadd ü nihâyet geldi

Hüzn ile nutk idemezken bu ferahla şimdi

Bir gazel tarhına biñ şevk ile tâkat geldi

Nâz-ı reftâr ile dün bâga ol âfet geldi

Serv ü şimşâda tahayyürle hacâlet geldi

Geldi ammâ o şeh-i ‘işveyi ta‘kîb iderek

Zırlayup it gibi agyâr nedâmet geldi

Fasl-ı helvâda tapança yiyerek zâhid-i har

Aglamış çihresine haylî beşâşet geldi

Gelmege sîneme va’d itmiş idi ol meh-rû

Saklamam râzı sözüm saña emânet geldi

Tügme-i sîne ile bend-i miyânın çözerek

Kasd-ı kâlâ-yı visâline cesâret geldi

Yiter uzatma sözi vakt-i du‘âdur şimdi

Bir du‘â it ki dine kalbe halâvet geldi

Turdugınca bu dîvân-hâne-i çarh-ı gerdûn

Her seher diyeler ol kân-ı sa‘âdet geldi

Zâtı mevcûd-ı dîvân-hâne-i ikbâl olsun

Bu du‘â hâtıra gûyâ ki kerâmet geldi  

                        (Mecmû’a-i Eş’âr, Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum 575, vr. 46a)