RİYÂZÎ-ZÂDE, Riyazî-zâde Abdullatif b. Lütfî Efendi

(d. 1011/1602-03 - ö. Ramazan 1078/Şubat-Mart 1668)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmi, Abdüllatif ibni Mehmed'dir. Riyazî Mehmed Efendi'nin oğludur. 1011/1602-03'te doğdu (Özcan 1989: 3/346). Bostan-zâde Mehmed Efendi'den mülazım oldu. Eğitimini tamamlayıp kırk akçe medreseye ulaştı (Özcan 1989: 3/346). Oradan ayrıldıktan sonra Şaban 1045/ Ocak-Şubat 1636'da Neccariye Medresesi'ne, Recep 1050/ Ekim-Kasım 1640'da Hafız Paşa Medresesi'ne, Recep 1051/ Ekim-Kasım 1641'de Rüstem Paşa Medresesine, Safer 1056/ Mart-Nisan 1646'da Hatice Sultan Medresesi'ne ve aynı sene Şevval/ Kasım-Aralık 1646'da Sahn-ı Semaniye'den birisine, 1057 /1647-48 senesinde Dâl Paşa Sultânî Medresesi'ne, Muharrem 1058/ Ocak-Şubat 1648'de Edirne'de Sultan Selim-i Cedid Medresesi'ne görevlendirildi. 1058 /1648-49 senesinde Filibe kadısı oldu ve buradan 1059/1649-50'de azledildiyse de Ramazan 1063/ Temmuz-Ağustos 1653'te görevine iade edildi. Şevval 1065/ Ağustos-Eylül 1655'te Havâs Mahmud Paşa Kazası arpalık verildi. 1068/1657-58'de Galata kadısı oldu. 1069/1658-59 yılında Üsküdar Kazası verildi; fakat kabul etmedi. Recep 1070/ Mart-Nisan 16660'da Uzun Köprü kazası arpalık verildi. Aynı sene ikinci defa Galata Kadısı oldu. 1073/ 1662-63'te azledildi ve Uzun Köprü tekrar arpalık olarak verildi (Özcan 1989: 3/346). Ramazan 1078/ Şubat-Mart 1668'de vefat etti (Özcan 1989: 3/346; Abdülkadiroğlu 1999: 367). Edirne Kapısı dışında Emir Buhari Zaviyesi'nde medfundur (Özcan 1989: 3/346).

Dîvân'ı vardır (Özcan 1989: 3/346).

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fuzalâ”. C. 3. İstanbul: Çağrı Yay.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 27.02.2014
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Degüldür sînede yer yer fetîl-i dâğ-ı sûzânum

Gülistân-ı gamun hep lâle-i kûh-sârı âteşdür

Zebân-ı hâme Lütfî l'al-i nâb-ı yârdan söyler

N'ola pür-sûz-ı endîşe-i güftârı âteşdür

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 367.)

*

Ser-i kûyında ne kanlar dökilür seyr idesin

Böyle kalursa o hûni katî çok su götürür

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 367.)

*

Tarrâr-ı ser-i zülf-i perîşân elümüzde

İklîm-i gamun zabtına fermân elümüzde

Seyr itmege dünyâda iken nakş-ı bihişti

Âyîne -i ruhsâre-i cânân elümüzde

Yakûb sıfât itmez idük çâk-ı girîbân

Olsaydı ger ol Yûsuf-ı Kenân elümüzde 

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 367.)