RÜŞDÎ, Lamba-zâde Rüşdî Ali Efendi

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Karaferye’de doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Ali’dir. Rumeli kadılarının ileri gelenlerinden, Rusçuk kadılığından ayrıldıktan sonra vefat eden Lamba-zâde Abdülhalim Efendi’nin oğlu olduğundan Lamba-zâde Rüşdî Ali Efendi olarak tanındı. Sicill-i Osmanî (Akbayar 1996: 1404) ve Şefkat (Kılıç: 59)’te Alanyalı-zâde olarak geçmektedir. Şair Şeyhî Efendi’nin kardeşidir. Medrese öğrenimi görerek mülâzım oldu. Kademe kademe yükselerek Nevrekop kadısı oldu. Sultan III. Selim devrinde (1789-1807) vefat etti.

Râmiz (Erdem 1994: 126)’e göre iyi huylu, ilim ve irfan sahibi, kadılar arasında kavrayış ve zekâsıyla tanınan, nazik, şiir ve inşada kabiliyetli bir kimseydi.

Eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Şefkat (Kılıç: 59) ve Silahdâr-zâde (vr. 9b) tezkirelerinde bir gazeli yer almaktadır.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî. C. 5. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 1404.

Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 125-126.

Erdem, Sadık (2007). “Rüşdî”. Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 7. Ankara: AKM Yay. 376.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 397.

Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî.http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 09.06.2014]. 59.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I-II. Ankara: Bizim Büro Yay.  344.

Silahdar-zâde Mehmed Emin. Tezkire-i Şuarâ. İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi. T 2557. vr. 9b.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 14.06.2014
Güncelleme Tarihi: 17.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Bak nutk-ı yâra gonca-dehen söylerim sana

Şîrîn-zebân ü pâk-suhan söylerim sana

Gül-bün-tırâz-ı işve vü pehlûsu yâsemen

Gül-berg-i nâzdan ne beden söylerim sana

Ruhsâr-ı ali gâh gehî çeşm-i mesti gör

Hep sîm-gerdeni hele ben söylerim sana

Cellâd-gamze tîg-i cefâ dest-i nâzda

Yaklaşma kanlıdır bu giden söylerim sana

Hablü’l-metîn-i sabr u tevekkülveş istinâd

Olmaz hemân yapış ki resen söylerim sana

Rüşdî nazîre-cûy olalım Râmiz-i zamân

Elbette nutk edip diye ben söylerim sana

(Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî.http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 09.06.2014]. 59.)