Madde Detay
ŞABAN DEDE
(d. ?/? - ö. ?/?)
tekke şairi
(Tekke / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Şaban Dede 17. asırda yaşamış mutasavvıf bir şair olup ne zaman doğduğu ve nereli olduğu bilinmemektedir. Aynı zamanda da bestekâr olan Şaban Dede, Celveti tarikatı mensubudur. Hüdaî Dergâhı’nda zâkirbaşılık yaptı. Aziz Mahmud Hüdaî’nin şiirlerini bestelemiştir. Ayrıca kendi şiirleri de vardır. Şaban Dede, 1650 yılında İstanbul’da vefat etmiştir (TDEA 1998: 81). İslam Ansiklopedisi’nde Hasan Kâmil Yılmaz, Celvetiyye maddesi hakkında bilgi verirken Şaban Dede hakkında da şu malumatı vermektedir: Mutasavvıf ve şair hüviyetinin yanı sıra bir musikişinas olan tarikatın kurucusu Aziz Mahmud Hüdâyî yazdığı ilahileri bizzat besteleyerek tekkesinde okutmuş, sonraki asırlarda yaşayan musikişinaslar onun manzumelerinden besteler yapmışlardır. Hüdâyî devrinde tekkede, aynı zamanda halifeleri olan Hâfız Kumral ve Şaban Dede gibi meşhur musikişinasların zâkirbaşılık yapmaları ve Celveti şeyhlerinin birçoğunun bestekâr olması, bu tarikatta musikiye verilen önemi gösterir (Yılmaz 1993: 275).
Kaynakça
Yılmaz, Hasan Kâmil (1993). "Celvetiyye", Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. C. 7. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 275.
“Şaban Dede” (1998). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 8. İstanbul: Dergâh Yay. 81.