SADIK MİSKİNÎ, Sait Küçük

(d. 05.04.1964 / ö. -)
âşık, esnaf, gazeteci
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Sait Küçük olan Sadık Miskini, 5 Nisan 1964’te Kars’ın Kağızman ilçesinin Şahindere Mahallesinde dünyaya gelmiştir. Babasının adı Hayrettin, annesinin adı Şadiye’dir. Baba tarafından Kağızman’ın Yankıpınar köyündendir. Anne tarafından dedesi Irak Zaho’dan İran’a, İran’dan Kars’ın Kağızman ilçesine gelmiştir. Babası Hayrettin Küçük, gençliğinde kervancılık, son dönemlerinde ise meyvecilik ve sebzecilikle uğraşmıştır. Sekiz kardeş olan Sait Küçük ailenin beşinci çocuğudur. İlkokulu Kağızman Atatürk ilkokulunda okuyan Sait Küçük, ortaokulu ve liseyi Kağızman Lisesinde okumuştur. Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Sosyal Bilimler Bölümünü bitirmiştir (Kızıltaş 2011: 522).

Askerlik görevini tamamladıktan sonra meyvecilik, sebzecilik, nakliyecilik gibi işlerle uğraşmış, bir süre Kağızman'da yetişen meyve ve sebzeleri başka köy ve ilçelere götürerek seyyar satıcılık yapmıştır. Sait Küçük, bu dönemde sevdiği kızı birçok kere istemesine rağmen kızın ailesi bu evliliğe izin vermemiştir. Sevdiği kızla evlenemeyen Sait Küçük 1992'de 28 yaşındayken ailesinin görücü usulü ile görüp beğendiği ve daha sonra da kendisinin tanışıp anlaştığı Emine Hanım ile evlenir. Bu evlilikten, Bahar, Oğuzhan ve Bilge Berat adlarında üç çocuk sahibi olmuştur. Sait Küçük, hâlen bir yandan Kağızman’da âşıklık geleneğini sürdürürken diğer taraftan da esnaflık yaparak ailesini geçindirmektedir. Ayrıca Kağızman’da haftada bir yayımlanan ‘’Gözlem’’ adlı yerel gazetede Yazı İşleri Müdürlüğü görevini sürdürmektedir (Kızıltaş 2011: 523).

Sait Küçük’ün çocukluk ve ilk gelişme yılları âşıkların söylediği halk hikâyeleri, destanlar ve türküleri dinleyerek geçer. Bağlama ile ortaokul yıllarında tanışan âşık, kendini geliştirmek için sürekli çalışır. Bu kervana katılmasında yetiştiği çevrenin ve ailesinin katkıları büyüktür. Sait Küçük’ün babası orta halli bir esnaf olmasının yanı sıra çok güzel ve yanık bir sese sahiptir. Bu sebeple sık sık düğün, şenlik ve dost meclislerine katılır. Âşığın babası dışında ağabeyi Sümer Küçük de şiir yazıp bağlama çalar. Âşığın dayısı Mehmet Keser, şair ve yazardır. Sait Küçük’ün ustası yoktur. O, kendi kendine bağlama çalmış ve şiirler yazmıştır. Küçüklüğünde bulunduğu âşık meclislerinde Yunus Emre’yi, Kaygusuz Abdal’ı, Mevlana’yı, Kazak Abdal’ı, Kul Himmet’i, Hatayi’yi, Nesimi’yi öğrenerek yetişmiştir. Âşık edebiyatında bade içme ve rüya görmenin önemli bir yeri vardır; ancak bu iki hadise de kendisinde gerçekleşmemiştir. Aile ortamı ve yetiştiği çevrenin yanında Sait Küçük’e ilham olan, onu âşıklığa sevk eden bir başka sebep de sevdiği kızla evlenememesidir (Kızıltaş 2011: 525).

Âşığın mahlası Sadık Miskinî’dir. Sait Küçük mahlasını seçerken Sait isminden esinlenerek Sadık ismini seçmiş ve Yunus Emre'nin şiirlerinde miskin kelimesini çok kullanmasından etkilenerek miskin adını tercih etmiştir. Sait Küçük, halk şiiri çerçevesinde şiirler yazar, ancak bunun yanında serbest tarzda ve divan şiiri tarzında da şiirler kaleme alır. Hecenin bütün kalıplarını deneyen âşık çoğunlukla 8’li ve 11’li kalıpları kullanır. Küçük, şiirinde insan sevgisi, aşk, hasret, tabiat, ayrılık, ölüm gibi konuları işler. Şiirlerinde sanat kaygısı gütmeyen âşık, sade, anlaşılır ve akıcı bir dil kullanır. Şiirlerinde mahallî kelimelere yer verir. Halk şiiriyle kalmayıp divan şiiri örneklerini de deneyen âşık, divan şiirinin gazel, rubai, müseddes-i mükerrer türlerinden de örnekler verir (Kızıltaş 2011: 527).

Bugün Kars’ın Kağızman ilçesinde âşıklık geleneğini icra eden Küçük, usta olarak geleneği devam ettirmek adına çıraklar yetiştirir. Rindani, Endami, Beyhudi ve Tekbaşoğlu mahlaslarıyla şiirler yazan dört çırağı vardır. Sait Küçük’ün 600 civarında şiiri mevcuttur. Bunların 100 kadarı serbest şiir biçimindedir. Türk halk müziği repertuvarına girmiş birçok şiiri vardır. Sait Küçük şiir kitaplarının yanında Kars hakkında da birçok kitap yayımlar. Âşık hakkında da Lemin Gülderen tarafından Yaşayan Tarih Sadık Miskini isimli kitap hazırlanmıştır (Kızıltaş 2011: 529).

Kaynakça

Bolçay, Ezgi (2012). Kars'ta Âşıklık Geleneği ve Karslı Âşık Maksut Koca'nın Hayatı, Sanatı ve Şiirleri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Gülderen, Lemin (2007). Yaşayan Tarih Sadık Miskini. İstanbul: Ürün Yay.

Kızıltaş, Fatma (2011). "Âşık Sadık Miskini Hayatı Sanatı Şiirleri". Kars Âşıklarının Hayatları, Sanatları ve Şiirlerinden Örnekler. Ed. Kürşat Öncül. Kars: Kafkas Üniversitesi Türk Halkbilimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Yay. 522-535.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. KÜRŞAT ÖNCÜL
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Gelsin Diye Arzulamış Yar BeniÖztepe Matbaacılık / Ankara2004Biyografi
Çöz BeniGündüz Kitabevi Yayınları / Ankara2006Biyografi
Kağızmanlı Halk Şairi Ataşoğlu Gönül TelindenEmre Basımevi / izmir2005Biyografi
Kağızmanlı Hıfzı Hayatı, Sanatı, ŞiirleriÜrün Yayınları / Ankara2007Biyografi
Karslı Hicabiürün yayınları / Ankara?Biyografi
Kağızmanda Rus Zulmü ve Ermeni MezalimiÜrün Yayınları / Ankara2007İnceleme
Kahraman Türk Milletinin Bağımsızlık Yolunda Verdiği Milli MücadeleÜrün Yayınları / Ankara2008İnceleme
Sevenlere Gönül VerdimKum Yayınları / İstanbul2004Şiir
Bir Ozanın Telinden (Âşık Kemal Devrani)? / ?2003Biyografi
Kağızmana Ismarladım Nar GeleAzim Ofset Matbaacılık / Muğla2000İnceleme
Başka Doğsun Yarınların GüneşiÜrün Yayınları / Ankara2007Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NESİPd. 1874 - ö. 1944Doğum YeriGörüntüle
2SUSANOĞLU, Paşa Susanoğlud. 1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3MUSA, Musa Kayad. 1973 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4NESİPd. 1874 - ö. 1944Doğum YılıGörüntüle
5SUSANOĞLU, Paşa Susanoğlud. 1962 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6MUSA, Musa Kayad. 1973 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7NESİPd. 1874 - ö. 1944MeslekGörüntüle
8SUSANOĞLU, Paşa Susanoğlud. 1962 - ö. ?MeslekGörüntüle
9MUSA, Musa Kayad. 1973 - ö. ?MeslekGörüntüle
10NESİPd. 1874 - ö. 1944Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11SUSANOĞLU, Paşa Susanoğlud. 1962 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12MUSA, Musa Kayad. 1973 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13NESİPd. 1874 - ö. 1944Madde AdıGörüntüle
14SUSANOĞLU, Paşa Susanoğlud. 1962 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15MUSA, Musa Kayad. 1973 - ö. ?Madde AdıGörüntüle