Madde Detay

Adı Safiyyu'llâh Mûsâ'dır. Atinalı Celâl Ali Dede (ö. 1114/1702-03)'nin oğludur. Babası Trablus Şam Mevlevîhânesi şeyhi iken Trablus'ta doğdu. Ali Enver (1309:128), doğum tarihini 1092/1681-82 olarak kaydeder . Üç dilde şiir yazma yeteneğine sahip olan Safiyyullâh (Safî) Dede, Abdulganî Nablusî'den tefsir, hadis gibi dinî ilimler okudu. 1120/1708-09’da Halep Mevlevîhânesi ve 1136/1723-24’te Kasımpaşa Mevlevîhanesine şeyh oldu. Son olarak 1144/1731-32’de Yenikapı Mevlevîhânesi şeyhi iken 1157/1744-45'te vefat etti ve Yenikapı Mevlevîhânesi hazîresine defnedildi (Genç 2000: 290-293; Ali Enver 1309: 128-129; Bursalı 1333: 103) . 

Sâfî Musa Dede, Mevlevîlik içinde etkin ve güçlü bir aileye mensuptur. XVIII. yüzyılın ortalarından sonuna kadar bu aileye mensup şeyhler, İstanbul'un Galata, Yenikapı ve Kasımpaşa Mevlevîhânelerinde şeyhlik görevinde bulunmuşlardır (Kaya 2011: 20).

Sâfî, Sıhâh-ı Cevherî tercümesi olan Vankulu Lügati’nin basımı aşamasında musahhih olarak çalışmıştır. Kasımpaşa Mevlevîhânesinde bulunduğu sıralarda Tuhfe-i Şâhidî’yi Arapçaya çeviren Safiyyullâh Dede’nin 1148/1735 yılında yazdığı ve Hanefî mezhebine göre feraiz meselelerini içeren Urcûze-i Cedîde adında bir eseri vardır (Genç 2000: 290-293). 

Ali Enver (1309/1891). Semâ’-hâne-i Edeb. İstanbul: Âlem Matbaası Ahmed İhsan ve Şürekâsı.128-29.

Bursalı Mehmed Tahir (1333/1915). Osmanlı Müellifleri. C.I. İstanbul: Matbaa-i Âmire.103

Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye, Ankara: AKM. Yay.290.

Kaya, Bayram Ali ve Sezai Küçük (hzl.) (2011). Defter-i Dervişân Yenikapı Mevlevîhanesi Günlükleri. İstanbul: Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yay.